140 χρόνια από το πρώτο φωταγωγημένο χριστουγεννιάτικο δέντρο

απο Cyclades Open

Πώς δημιουργήθηκαν τα πρώτα χριστουγεννιάτικα φώτα

Τις γιορτινές ημέρες του 1880, ο Τόμας Έντισον είχε στολίσει με ηλεκτρικά φώτα το εργαστήριο του στο Μένλο Παρκ του Νιου Τζέρσει, αναμένοντας να καλωσορίσει την επίσκεψη των αξιωματούχων της κυβέρνησης της Νέας Υόρκης.

Ο περίπατος από τον σιδηροδρομικό σταθμό μέχρι το κτίριο του Έντισον ήταν γεμάτος από ηλεκτρικά λαμπάκια και φωτιζόταν με 290 λαμπτήρες.

Ωστόσο, η ιστορία δείχνει ότι ο Έντισον δεν σκόπευε να συνδέσει τον φωτισμό με τη γιορτή των Χριστουγέννων. Ο ίδιος φιλοξένησε ένα εορταστικό δείπνο για την αντιπροσωπεία από τη Νέα Υόρκη και ο πρωτότυπος φωτισμός φαινόταν να ταιριάζει με το εορταστικό κλίμα.

Μέχρι εκείνη την εποχή, ήταν σύνηθες, ιδίως για όσους είχαν την οικονομική δυνατότητα, να φωτίζουν τα χριστουγεννιάτικα δέντρα με μικρά κεριά, μια πρακτική που εγκυμονούσε τον κίνδυνο της πυρκαγιάς, όπως συνέβη σε πολλά νοικοκυριά.

Σύμφωνα με την παράδοση το δέντρο στηνόταν στο σαλόνι και όταν η οικογένεια κατέβαινε για να δει το χριστουγεννιάτικο δέντρο ο πατέρας ή ο παππούς άναβε τα κεριά. Τα κεριά παράμειναν αναμμένα, υποδηλώνοντας το φως του Ιησού.

Τότε, το 1882 ένας συνεργάτης του Τόμας Έντισον, ο Έντουαρντ Χίμπερτ Τζόνσον, σκέφτηκε να αντικαταστήσει τα κεριά με χρωματιστά λαμπιόνια. Ο Τζόνσον διοργάνωσε μια παράσταση με ηλεκτρικά φώτα, η οποία είχε ως απώτερο σκοπό να καθιερώσει την πρακτική εφαρμογή του ηλεκτρισμού στον εορτασμό των Χριστουγέννων. Σχεδίασε 80 κόκκινους, μπλε και λευκούς λαμπτήρες σε ένα μονό καλώδιο.

Ο ίδιος, εκμεταλλευόμενος, τη δημοφιλία των εταιρειών Έντισον έστησε ένα χριστουγεννιάτικο δέντρο με ηλεκτρικά φώτα και ζήτησε κάλυψη από τον Τύπο. Ένα δημοσίευμα του 1882 στην εφημερίδα Detroit Post and Tribune σχετικά με μια επίσκεψη στο σπίτι του Τζόνσον στη Νέα Υόρκη μπορεί να ήταν η πρώτη ειδησεογραφική κάλυψη των ηλεκτρικών χριστουγεννιάτικων φώτων.
Ένα μήνα αργότερα, ένα περιοδικό της εποχής, το Electrical World, αναφέρθηκε επίσης στο δέντρο του Τζόνσον χαρακτηρίζοντας «το πιο όμορφο χριστουγεννιάτικο δέντρο στις Ηνωμένες Πολιτείες».

Δύο χρόνια αργότερα, οι New York Times έστειλαν έναν δημοσιογράφο στο σπίτι του Τζόνσον στο Μανχάταν της Νέας Υόρκης, και ένα εκπληκτικά λεπτομερές ρεπορτάζ εμφανίστηκε στην έκδοση της 27ης Δεκεμβρίου 1884 με τίτλο «Ένα λαμπρό χριστουγεννιάτικο δέντρο: Πώς ένας ηλεκτρολόγος διασκέδαζε τα παιδιά του».

Παρά το γεγονός πως η πρωτοποριακή για την εποχή ιδέα του Τζόνσον θεωρήθηκε θαύμα για την εποχή, τα ηλεκτρικά χριστουγεννιάτικα φώτα δεν έγιναν αμέσως δημοφιλή. Το κόστος των φώτων και των υπηρεσιών ενός ηλεκτρολόγου για την εγκατάστασή τους ήταν απλησίαστο για το ευρύ κοινό. Σχεδόν αποκλειστικά οι πλούσιοι άνθρωποι διοργάνωναν πάρτι χριστουγεννιάτικων δέντρων για να επιδείξουν τον ηλεκτρικό φωτισμό.
Η χρήση μικρών κεριών, παρά την εγγενή επικινδυνότητά τους, παρέμεινε η δημοφιλής μέθοδος φωτισμού των οικιακών χριστουγεννιάτικων δέντρων μέχρι και τον 20ό αιώνα.

Ο μύθος του Άλμπερτ Σαντάκα

Μια αγαπημένη χριστουγεννιάτικη ιστορία υποστηρίζει ότι ένας έφηβος ονόματι Άλμπερτ Σαντάκα, αφού διάβασε για μια τραγική πυρκαγιά στη Νέα Υόρκη το 1917 που προκλήθηκε από κεριά που άναβαν ένα χριστουγεννιάτικο δέντρο, παρότρυνε την οικογένειά του, η οποία ασχολείτο με τις καινοτομίες, να αρχίσει να κατασκευάζει προσιτές σειρές φωτιστικών. Η οικογένεια Σαντάκα δοκίμασε να διαθέσει στην αγορά ηλεκτρικά χριστουγεννιάτικα φωτάκια, αλλά οι πωλήσεις ήταν αργές στην αρχή.

Καθώς οι άνθρωποι εξοικειώνονταν όλο και περισσότερο με τον οικιακό ηλεκτρισμό, οι σειρές ηλεκτρικών λαμπτήρων έγιναν όλο και πιο συνηθισμένες στα χριστουγεννιάτικα δέντρα. Ο Άλμπερτ, έγινε επικεφαλής μιας εταιρείας φωτισμού αξίας εκατομμυρίων δολαρίων. Άλλες εταιρείες μπήκαν στην επιχείρηση χριστουγεννιάτικων λαμπτήρων και μέχρι τη δεκαετία του 1930 τα ηλεκτρικά χριστουγεννιάτικα λαμπάκια είχαν γίνει αναπόσπαστο τμήμα της εορταστικής διακόσμησης. Στις αρχές του 20ού αιώνα άρχισε η παράδοση του δημόσιου φωτισμού των δέντρων.

Το 1895 ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, Γκρόβερ Κλίβελαντ, ζήτησε να φωτιστεί το οικογενειακό χριστουγεννιάτικο δέντρο του Λευκού Οίκου με εκατοντάδες πολύχρωμες ηλεκτρικές λάμπες.

Την παραμονή των Χριστουγέννων του 1923, από την άλλη πλευρά, ο πρόεδρος Κάλβιν Κούλιτζ ξεκίνησε τον εορτασμό των Χριστουγέννων από τη χώρα, ανάβοντας το Εθνικό Χριστουγεννιάτικο Δέντρο με 3.000 ηλεκτρικά φώτα στον Λευκό Οίκο.

Τα ηλεκτρικά λαμπάκια, ωστόσο, εξακολουθούσαν να θεωρούνται κατά πολλούς προνόμιο της ανώτερης οικονομικά ελίτ, μέχρι το 1903, όταν άρχιζαν να κάνουν την εμφάνιση τους συναρμολογημένα κιτ χριστουγεννιάτικων λαμπάδων. Πολυκαταστήματα χρησιμοποιούσαν χριστουγεννιάτικα φώτα για να ζωντανέψουν τις γιορτινές βιτρίνες τους και να προσελκύσουν πελάτες.

Πηγή: ThoughtCo.,  loc.gov, ERTNews

Δείτε επίσης