30 Μαϊου 1941: Πρώτη πράξη αντίστασης-Ο Μανώλης Γλέζος και ο Λάκης Σάντας κατεβάζουν την σβάστικα από την Ακρόπολη

απο Cyclades Open

Στα τέλη Μαΐου του 1941, όπως αναφέρει το sansimera.gr είχε συμπληρωθεί ένας μήνας από την παράδοση της Αθήνας στους Γερμανούς, που ολοκλήρωναν τις επιχειρήσεις τους στην Ελλάδα με την κατάληψη της Κρήτης. Ο Μανώλης Γλέζος και ο Λάκης Σάντας ήταν δύο νεαροί φοιτητές, που δάκρυζαν, όπως και χιλιάδες Αθηναίοι, βλέποντας τη γερμανική σβάστικα να κυματίζει στην Ακρόπολη. Το χιτλερικό σύμβολο προκαλούσε την ελληνική υπερηφάνεια. Έπρεπε, λοιπόν, να κατέβει…

Το παράτολμο σχέδιο γεννήθηκε στο μυαλό τους ένα ανοιξιάτικο σούρουπο στο Ζάππειο, καθώς αντίκριζαν την Ακρόπολη και στρώθηκαν στη δουλειά για να το υλοποιήσουν. Πήγαν στην Εθνική Βιβλιοθήκη και διάβασαν ό,τι σχετικό με τον Ιερό Βράχο. Στη Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια ανακάλυψαν όλες τις σπηλιές και τις τρύπες της Ακρόπολης. Γρήγορα, αντιλήφθηκαν ότι η μόνη διαδρομή που έπρεπε να ακολουθήσουν για να μην γίνουν αντιληπτοί από τους Γερμανούς φρουρούς ήταν μέσω του Πανδρόσειου Άντρου.

Το πρωί της 30ης Μαΐου 1941, ο Γλέζος και ο Σάντας πληροφορήθηκαν από το ραδιόφωνο ότι η Κρήτη είχε πέσει. Οι Γερμανοί με προκηρύξεις κόμπαζαν για το κατόρθωμά τους. Οι δύο νέοι αποφάσισαν να δράσουν το ίδιο βράδυ. Όπλα δεν είχαν, παρά μόνο ένα φαναράκι κι ένα μαχαίρι. Η ώρα είχε φθάσει 9:30 το βράδυ. Η μικρή φρουρά της Ακρόπολης ήταν μαζεμένη στην είσοδο των Προπυλαίων και διασκέδαζε με νεαρές Ελληνίδες, που πουλούσαν τον ερωτά τους, πίνοντας μπύρες και μεθοκοπώντας.

Η Ιστορία μας είναι, φαίνεται ποινικό αδίκημα…. δεν τη λέμε. Δεν τη λέμε και όταν τη λέμε τη λέμε με έναν περιπου αιώνα καθυστέρηση….ή με μισό αιώνα, στην καλύτερη περίπτωση. Το αποψινό μας θέμα είναι αφιερωμένο σε μια τέτοια “καλύτερη περίπτωση”.

Σε μια ώρα της πολιτικής μας ιστορίας που είχε συμβεί πριν από 40 χρόνια, την είχαν περιγράψει όλα τα ξένα ραδιόφωνα, την είχαν ζωντανέψει όλα τα ξένα κανάλια, αλλά εμείς ως το 1981 δεν είχαμε καν ψελλίσει, ούτε απο το κρατικό ραδιόφωνο ούτε απο την κρατική τηλεόραση πως κάπου, στον τόπο αυτό πως δυο παλικάρια είχαν κατεβάσει κάποτε την γερμανική σημαία απ’ την Ακρόπολη. Κάποτε….

Ήταν φαίνεται κι αυτό ένα ποινικό αδίκημα….

Φρέντυ Γερμανός, από τον πρόλογο στην εκπομπή αφιέρωμα στους Μανώλη Γλέζο και Απόστολο Σάντα για την υποστολή της σβάστικας το 1941 από την Ακρόπολη

Μετά από 40 χρόνια, μόλις το 1981, οι Γλέζος και Σάντας μιλούν για πρώτη φορά στην κρατική τηλεόραση και στον Φρέντυ Γερμανό για την υποστολή της σβάστικας από την Ακρόπολη το 1941-ΔΕΙΤΕ ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ

Επεισόδιο αφιερωμένο στον ΜΑΝΩΛΗ ΓΛΕΖΟ και τον ΑΠΟΣΤΟΛΟ ΣΑΝΤΑ, οι οποίοι μέσα από τη μαρτυρία τους ξαναζωντανεύουν την κορυφαία αντιστασιακή τους πράξη- την υποστολή της γερμανικής σημαίας από την Ακρόπολη, τη νύχτα της 30ης Μαΐου 1941

.

Με άγνοια κινδύνου, πήδηξαν τα σύρματα, σύρθηκαν ως τη σπηλιά του Πανδρόσειου Άντρου και άρχισαν να σκαρφαλώνουν από τις σκαλωσιές, που είχαν φτιάξει οι αρχαιολόγοι για τις ανασκαφές. Φθάνοντας σε απόσταση ολίγων μέτρων από τον ιστό της σημαίας δεν αντιλήφθηκαν κανένα φρουρό και με γρήγορες κινήσεις κατέβασαν από τον ιστό το μισητό σύμβολο του ναζισμού. Ήταν μία τεράστια σημαία, διαστάσεων 4×2 μ. Είχαν φθάσει πια μεσάνυχτα. Οι δύο «κομάντος» δίπλωσαν και πήραν μαζί τους τη σημαία και ακολουθώντας το ίδιο δρομολόγιο απομακρύνθηκαν από την Ακρόπολη, χωρίς και πάλι να γίνουν αντιληπτοί από τους Γερμανούς, που συνέχιζαν τη διασκέδασή τους.

Με έκπληξη η γερμανική φρουρά αντιλήφθηκε νωρίς το πρωί ότι η σβάστικα έλειπε από τον ιστό. Οι γερμανικές αρχές πανικοβλημένες διέταξαν ανακρίσεις. Μόλις στις 11 το πρωί ανάρτησαν μια νέα σημαία στον κενό ιστό.

.

“Ο ένας ευχόταν στον άλλο: Να σε βρει καλό βόλι, για να μην υποφέρεις και να μην πέσεις στα χέρια του εχθρού. Αλλά είχαμε πει πως όποιος ζήσει πρέπει να προσέξει τα όνειρα των παιδιών…να τα κάνει πράξη”. Επέζησαν και οι δυο και το όνειρο έγινε πράξη. Η σβάστικα είχε κατεβεί

Μανώλης Γλέζος, πηγή: Η μηχανή του Χρόνου

.

Γλέζος και Σάντας καταδικάσθηκαν ερήμην σε θάνατο, οι άνδρες της φρουράς εκτελέστηκαν, οι Έλληνες διοικητές των αστυνομικών τμημάτων της περιοχής απαλλάχθηκαν από τα καθήκοντά τους, ενώ για τους φύλακες της Ακρόπολης δεν προέκυψε κάποιο ενοχοποιητικό στοιχείο.

«ΕΛΕΥΘΕΡΟΝ ΒΗΜΑ», 1.6.1941, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

Η υποστολή της σβάστικας από την Ακρόπολη αποτέλεσε ουσιαστικά την πρώτη αντιστασιακή πράξη στην κατεχόμενη Αθήνα, μία ενέργεια με συμβολικό χαρακτήρα, αλλά τεράστια απήχηση στο ηθικό των δοκιμαζόμενων Ελλήνων. Το Σεπτέμβριο της ίδιας χρονιάς ιδρύθηκαν οι δύο μεγάλες αντιστασιακές οργανώσεις ΕΑΜ και ΕΔΕΣ.

Απόσπασμα από την “ΒΡΑΔΥΝΗ” για την υποστολή της σημαίας των Ναζί από την Ακρόπολη, πηγή: Μηχανή του χρόνου

Κατά τη διάρκεια της Κατοχής, ο Μανώλης Γλέζος συνελήφθη τρεις φορές από τους Γερμανούς, φυλακίστηκε και κατόρθωσε να δραπετεύσει, ενώ ο Λάκης Σάντας ξέφυγε από τους διώκτες του και κατετάγη στον ΕΛΑΣ.

Με πληροφορίες από sansimera.gr

Δείτε ακόμα:

Η Μηχανή του Χρόνου: Η ναζιστική σημαία κατέβηκε από την Ακρόπολη στις 30 Μαΐου 1941. Για πρώτη φορά όμως γιορτάστηκε 39 χρόνια αργότερα!

Δείτε επίσης