Υπό το πρίσμα των ευρωπαϊκών και εθνικών προτεραιοτήτων για την κυκλική βιοοικονομία και τον αειφόρο τουρισμό, σκοπός της διημερίδας για τον βιώσιμο τουρισμό που θα γίνει τον Νοέμβριο στη Σύρο, θα είναι η διερεύνηση δυνατοτήτων ως προς την βιωσιμότητα του κλάδου του Τουρισμού και την στροφή προς μια πιο κυκλική οικονομια, μέσα από την ανταλλαγή εμπειριών και παρουσίαση βέλτιστων πρακτικών μείωσης περιβαλλοντικού αποτυπώματος σε τουριστικές επιχειρήσεις.
Επίσης, θα παρουσιαστούν καλές πρακτικές από φορείς που δραστηριοποιούνται στη συλλογή και την ανακύκλωση θαλάσσιων αποβλήτων, καθώς και στην παραγωγή νέων προϊόντων από πλαστικά κυρίως απορρίμματα που καταλήγουν στις ελληνικές θάλασσες.
Βασικός στόχος του έργου είναι η υποστήριξη της Βιώσιμης και Κυκλικής Βιοοικονομίας στις νησιωτικές περιφέρειες του Βόρειου και Νότιου Αιγαίου μέσω, της διαθέσιμης γνώσης και εξειδίκευσης των επιστημόνων, των αναπτυσσόμενων νέων τεχνολογιών, της διεπιστημονικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, των εθνικών και διεθνών δικτύων του Πανεπιστημίου Αιγαίου και των νέων περιφερειακών σχεδιασμών σε συνδυασμό με τις υποχρεώσεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας.
Τη διημερίδα που θα γίνει 7-8 Νοεμβρίου θα συντονίσει το Κέντρο Βιώσιμης και Κυκλικής Βιοοικονομίας, παρουσιάζοντας τις άμεσα συσχετιζόμενες υπο-δράσεις και τα αποτελέσματά τους, με τους δύο βασικούς πυλώνες που ακολουθούν:
Hotel Footprinting – Μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των τουριστικών επιχειρήσεων
Οι υπηρεσίες τουρισμού ασκούν περιβαλλοντικές πιέσεις τόσο στο φυσικό, όσο και στο ανθρωπογενές περιβάλλον, όπως την κατανάλωση νερού και ενέργειας και την παραγωγή υγρών και στερεών αποβλήτων. Η δράση στοχεύει στην ανάπτυξη πρακτικών μείωσης του περιβαλλοντικού αποτυπώματος προσδίδοντας παράλληλα προστιθέμενη αξία στο τουριστικό προϊόν και συμβάλλοντας σημαντικά στην αναπτυξιακή προοπτική και την ανταγωνιστικότητα της τουριστικής βιομηχανίας.
Περιλαμβάνει τα παρακάτω ερευνητικά πεδία:
· Μελέτη της δυνατότητας χρήσης αεριοποίησης αποβλήτων αγροδιατροφής/ βιομάζα για την μείωση του ενεργειακού αποτυπώματος και των εκπομπών άνθρακα. Η προοπτική ανάπτυξης Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας με βάση τη βιομάζα στην περιοχή της Λέσβου μπορούν αποτελέσουν πρότυπο στο άμεσο μέλλον για ελληνικά νησιά μεγάλου και μεσαίου μεγέθους με σχετικά καλό επίπεδο βλάστησης.
· Μείωση υδατικού αποτυπώματος των ξενοδοχειακών μονάδων μέσω του σχεδιασμού πρακτικών εξοικονόμησης νερού.
· Χαρτογράφηση αποβλήτων της τουριστικής βιομηχανίας και προτάσεις για τη μείωση και την ορθολογική διαχείριση τους. Οι δυνατότητες αποφυγής παραγωγής αποβλήτων και ανακύκλωσης στον τουριστικό κλάδο είναι τεράστιες. Τα ποσοστά της ανακύκλωσης μπορούν να φτάσουν έως και το 60% (από το 20% που περίπου βρίσκονται σήμερα), ενώ παράλληλα μπορούν να γίνουν προσπάθειες για να μειωθούν τα υλικά μιας χρήσης και τα οργανικά απόβλητα.
· Ανάπτυξη συστήματος υπολογισμού της περιβαλλοντικής απόδοσης των ξενοδοχειακών μονάδων το οποίο θα υποστηρίζει τη λήψη μέτρων και την υιοθέτηση δράσεων για την εξοικονόμηση νερού και ενέργειας. Σημαντικό πλεονέκτημα της προτεινόμενης διαδικασίας, έναντι παρόμοιων συστημάτων περιβαλλοντικής διαχείρισης, είναι η ποσοτική αποτίμηση της περιβαλλοντικής απόδοσης των ξενοδοχείων (κατανάλωση νερού και ενέργειας).
· Δημιουργία ενός ευέλικτου, κινητού και πλήρως εξοπλισμένου επιστημονικού εργαστηρίου για τη χαρτογράφηση περιβαλλοντικού θορύβου και ήχου.
· Μελέτη της ηχορύπανσης στα τουριστικά καταλύματα καθώς σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας η υπερβολική έκθεση σε θόρυβο μπορεί να προκαλέσει επιπτώσεις στην ψυχική υγεία, προβλήματα ακοής που εμποδίζουν την επικοινωνία του λόγου, να προκαλέσει διαταραχές ύπνου και καρδιαγγειακά νοσήματα.
REproduct- Ανακύκλωση υλικών και παραγωγή νέων βιώσιμων προϊόντων
Στην ενέργεια αυτή θα διερευνηθεί η δυνατότητα ανακύκλωσης πλαστικών αποβλήτων και θαλάσσιων απορριμμάτων για την παραγωγή μιας σειράς τοπικά χρήσιμων προϊόντων ή πρώτων υλών. Η δράση θα βασιστεί στην προσέγγιση της κυκλικής οικονομίας. Στόχος είναι να ανακτηθούν και να αξιοποιηθούν υλικά που δεν ανακυκλώνονται εύκολα, είτε λόγω προσμίξεων ή φθοράς όπως τα θαλάσσια απορρίμματα (συμπεριλαμβανομένων των άχρηστων αλιευτικών διχτυών). Εφόσον προσδιοριστούν πρακτικές επεξεργασίας, η αξιοποίηση των υλικών αυτών θα μπορέσει να συμβάλει στην προώθηση της καινοτομίας και της αφομοίωσης των υλικών αυτών στην περιοχή, μέσω πρακτικών εφαρμογών και με τη συμμετοχή φορέων (δήμοι, τοπικές επιχειρήσεις, ερευνητικά ιδρύματα, περιφερειακές αρχές και ΜΚΟ).
Η δράση περιλαμβάνει τη συλλογή και προεπεξεργασία θαλάσσιων πλαστικών αποβλήτων, τη διεργασία έγχυσης, την αξιολόγηση των παραχθέντων υλικών και τον έλεγχο και ανάλυση για παραγωγή. Τελικό στάδιο είναι ο σχεδιασμός, η ανάλυση και η κατασκευή καλουπιού για την παραγωγή ενός νέου προϊόντος.
Η αξιοποίηση των υλικών αυτών θα μπορέσει να συμβάλει στην προώθηση της καινοτομίας και της αφομοίωσης των υλικών αυτών στην περιοχή, μέσω πρακτικών εφαρμογών και με τη συμμετοχή φορέων.
Τη διημερίδα θα συντονίσει το Κέντρο Βιώσιμης και Κυκλικής Βιοοικονομίας, παρουσιάζοντας τις άμεσα συσχετιζόμενες υπο-δράσεις και τα αποτελέσματά τους:
Hotel Footprinting – Μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των τουριστικών επιχειρήσεων
REproduct- Ανακύκλωση υλικών και παραγωγή νέων βιώσιμων προϊόντων
Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στο Κτίριο Πρώην Α’ Γυμνασίου Σύρου, Ερμούπολη, Αίθουσα «Παρθενώνας». Θα υπάρχει η δυνατότητα παρακολούθησης και από απόσταση μέσω zoom.
Αναλυτικό πρόγραμμα διημερίδας
Ημέρα 1η: 09:00 – 09:30 Προσέλευση – Εγγραφές, 09:30 – 10:30 Χαιρετισμοί, 10:30 – 11:00 Κεντρική ομιλία: Κυκλική οικονομία και η Οδός Μετάβασης για τον Τουρισμό, 11:30 – 12:00 Διάλειμμα – καφές, 12:00 – 13:00 Προκλήσεις και Ευκαιρίες της Κυκλικής Οικονομίας για τις Τουριστικές Επιχειρήσεις της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, 13:00 – 14:00 Καλές Πρακτικές Μείωσης Περιβαλλοντικού Αποτυπώματος σε Τουριστικές Επιχειρήσεις 14:00 – 15:30 Ελαφρύ γεύμα
Ημέρα 2η: 10:00 – 10:30 Προσέλευση – Εγγραφές, 10:30 – 11:00 Καλωσόρισμα 2ης ημέρας – παρουσίαση της δράσης Reproduct, 11:00 – 12:00 Εισάγοντας την Κυκλικότητα στο Σχεδιασμό και την Παραγωγή: Μετάβαση στην Κυκλική Οικονομία στα Νησιά του Αιγαίου, 12:00 – 12:45 Διάλειμμα – καφές 12:45 – 14:00 Ανακύκλωση και Βιώσιμος Τουρισμός: Ορθές Πρακτικές και Κοινωνικός Αντίκτυπος
Τα εργαστήρια που συμμετέχουν στο πρόγραμμα είναι: Εργαστήριο Διαχείρισης Αποβλήτων (Τμήμα Περιβάλλοντος), Εργαστήριο Ακουστικής Οικολογίας (Τμήμα Περιβάλλοντος), Εργαστήριο Διαχείρισης Βιοποικιλότητας (Τμήμα Περιβάλλοντος), Εργαστήριο Διαχείρισης Ενέργειας (Τμήμα Περιβάλλοντος), Εργαστήριο Επιχειρησιακής Περιβαλλοντικής Πολιτικής και Διαχείρισης (Τμήμα Περιβάλλοντος), Εργαστήριο Μηχανικής, Υλικών και Διεργασιών
Τμήμα Μηχανικών Οικονομίας και Διοίκησης, Εργαστήριο Ολοκληρωμένου Βιομηχανικού Σχεδιασμού, Τμήμα Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων Εργαστήριο Ποιότητας Υδάτων και Αέρα (Τμήμα Περιβάλλοντος).