Την Κυριακή 22 Σεπτεμβρίου 2024 και ώρα 15:43 στην Ελλάδα (Eastern European Time), θα σημειωθεί η Φθινοπωρινή ισημερία για το έτος 2024 (η ημέρα και η νύχτα έχουν περίπου την ίδια διάρκεια) που σημαίνει και επίσημα τον ερχομό του Φθινοπώρου του 2024 και γενικότερα στο βόρειο ημισφαίριο.
Η φθινοπωρινή ισημερία σηματοδοτεί και επίσημα την έλευση του Φθινοπώρου στο βόρειο ημισφαίριο και κατ’ επέκταση στην Ελλάδα. Στην ισημερία, η νύχτα και η ημέρα έχουν σχεδόν την ίδια διάρκεια. Στη συνέχεια, στο βόρειο ημισφαίριο η ημέρα θα μικραίνει και η νύχτα θα μεγαλώνει, ώσπου η τελευταία να φθάσει στο ζενίθ της στο χειμερινό ηλιοστάσιο του Δεκεμβρίου.
Μετά τη θερινή τροπή, ο Ήλιος συνεχίζει να κατεβαίνει προς τον Νότο, και γύρω στις 23 Σεπτεμβρίου φτάνει στο φθινοπωρινό ισημερινό σημείο, οπότε, όπως και στο εαρινό ισημερινό σημείο, έχουμε την Φθινοπωρινή ισημερία, αν και για την Αθήνα η ίση μέρα-ίση νύχτα συμβαίνει μερικές ημέρες ΜΕΤΑ την φθινοπωρινή ισημερία. Η κάθοδος, όμως, του Ήλιου συνεχίζεται, μέχρις ότου, γύρω στις 22 Δεκεμβρίου, φτάνει στο νοτιότερο σημείο της τροχιάς του, που ονομάζεται «χειμερινό τροπικό σημείο», ή απλά «χειμερινή τροπή» ή «χειμερινό ηλιοστάσιο». Από την ημέρα αυτή αρχίζει ο χειμώνας. Αλλά από εκεί κι έπειτα ο Ήλιος σταματάει να κατέρχεται και ξαναρχίζει και πάλι να σκαρφαλώνει, κάθε μέρα όλο και πιο ψηλά, όπως αναφέρει ο αείμνηστος καθηγητής Διονύσης Σιμόπουλος.
.
Τι είναι η Ισημερία
Η ισημερία συμβαίνει δύο φορές τον χρόνο, όταν η γη διέρχεται από τα σημεία τομής της εκλειπτικής (ελλειπτική τροχιά της γης) και του ουράνιου ισημερινού.
Στη συγκεκριμένη στιγμή η γραμμή ηλίου – γης είναι κάθετος στον άξονα περιστροφής της γης, με αποτέλεσμα η ημέρα και η νύχτα να έχουν ίση διάρκεια σε οποιοδήποτε σημείο της γήινης επιφάνειας.
Η ισημερία συμβαίνει γύρω στις 20 – 21 Μαρτίου (εαρινή) και 22 – 23 Σεπτεμβρίου (φθινοπωρινή)
Στην Ελλάδα η μέρα της ισημερίας δεν συμπίπτει με την ημέρα όπου υπάρχει ακριβώς ίση ημέρα και ίση νύχτα. Η ίση μέρα -ίση νύχτα συμβαίνει μόνο στις περιοχές που βρίσκονται ακριβώς πάνω στον Ισημερινό της Γης.
Το όνομα ισημερία προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις ίσος και ημέρα, ενώ το διεθνές αντίστοιχο όνομα, equinox, προέρχεται από το λατινικό aequus (ίσος) και nox (νύχτα).
Οι ονομασίες εαρινή και φθινοπωρινή ισημερία είναι σχετικές και αναφέρονται σε περιοχές του βόρειου ημισφαιρίου, καθώς στις αντίστοιχες ημερομηνίες στο νότιο ημισφαίριο οι εποχές είναι αντίθετες.
Στα σημεία των δύο πόλων δεν έχει έννοια η ισημερία, όπως στα σημεία του ισημερινού είναι διαρκής.
Στην αστρονομία ισημερία καλείται η αστρική ημέρα κατά την οποία το κέντρο του ηλιακού δίσκου βρίσκεται ίσο χρονικό διάστημα πάνω και κάτω από τον ορίζοντα κάθε τόπου, διαγράφει δηλαδή ίσα τόξα (ημερήσιο και νυκτερινό), και κατά τη διάρκεια της οποίας οι ακτίνες του ηλίου πέφτουν κατακόρυφα στον ισημερινό.
Το φαινόμενο οφείλεται στην περιφορά της γης γύρω από τον ήλιο και στην κλίση του άξονα περιστροφής της. Καθώς η γη περιφέρεται γύρω από τον ήλιο και επειδή ο άξονας περιστροφής της δεν είναι κάθετος στο επίπεδο περιφοράς η διάρκεια της ημέρας αλλάζει.
Δύο φορές το χρόνο η γη βρίσκεται σε τέτοια θέση που οι ακτίνες του ήλιου πέφτουν εντελώς κατακόρυφα στον ισημερινό.
Σε πολλές γλώσσες ο αντίστοιχος όρος λεκτικά δεν αναφέρεται στην έννοια της ίσης ημέρας αλλά της ίσης νύχτας κυρίως λόγω της λατινικής προέλευσης του (λατινικά aequinoctium). Οι ισημερίες συμβαίνουν μεταξύ των ηλιοστασίων, του χειμερινού ηλιοστασίου και θερινού ηλιοστασίου.
Το φαινόμενο της ισημερίας παρουσιάζεται σε όλους τους πλανήτες κάθε ηλιακού συστήματος οι οποίοι παρουσιάζουν κλίση του άξονα περιστροφής ως προς το επίπεδο περιφοράς.
—
Με την ευχή το φετινό φθινόπωρο να φέρει τις πολυπόθητες βροχές που τόσο έχουμε ανάγκη κι έναν όμορφο ήπιο και αναζωογονητικό χειμώνα που θα κάνει τη γη να πρασινίσει ξανά!
Πηγή: odigostoupoliti.eu, Ίδρυμα Ευγενίδου
📸Jakob Owens/Unsplash