Οι «μάχες» για την προστασία και διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος στην Ελλάδα καλά κρατούν εδώ και χρόνια και μετράνε αρκετές νίκες αλλά και πολλές απογοητεύσεις. Το «μέτωπο» είναι μεγάλο, οπότε και στα «χαρακώματα» όλοι είναι ευπρόσδεκτοι και έχουν την αξία τους. Κάποιες φορές μάλιστα οι επιτυχίες δεν θα έρθουν από τους πιο έμπειρους, μα από εκείνους που έχουν ξεκάθαρο στόχο και όραμα, κοιτάζουν μόνο μπροστά, και είναι αποφασισμένοι να ρισκάρουν και να θυσιάσουν τα κεκτημένα τους για να βγουν στο τέλος νικητές, ίσως γιατί γνωρίζουν καλά πως πατάνε σε ‘καμένη γη΄ και άρα δεν υπάρχει επιστροφή. Μα, τι είναι τελικά αυτό που κάνει μια περιβαλλοντική ‘μάχη’ πετυχημένη; Ο σκοπός της; Τα μέσα της; Οι ‘μαχητές’ της πρώτης γραμμής; Ο αντίκτυπος που έχει εν τέλει στο περιβάλλον; Ας δούμε το Αμοργόραμα, μια πρωτοβουλία που ξεκίνησε με ελάχιστες δυνάμεις από το μακρινό αλλά πανέμορφο νησί της Αμοργού και έχει σήμερα καταφέρει να αποτελεί ‘σημαία’ και σύμβολο για την προστασία των θαλασσών μας σε πανελλαδικό επίπεδο.
Το Αμοργόραμα είναι αυτό που λέει το όνομά του. Σηματοδοτεί το όραμα που έχουν οι άνθρωποι για τον τόπο τους, άνθρωποι των οποίων η ζωή είναι άμεσα συνδεδεμένη με την υγεία και τον πλούτο της θάλασσας, οι ψαράδες της Αμοργού. Αποτελεί ένα αυθόρμητο αλλά αποφασιστικό εγχείρημα του Επαγγελματικού Συλλόγου Αλιέων του νησιού που έχοντας απογοητευτεί από την διαχρονική απουσία της πολιτείας σε ό,τι αφορά την στήριξη μέτρων για την βιωσιμότητα της αλιείας και την προστασία των ιχθυοαποθεμάτων, αποφάσισαν να πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους και να υιοθετήσουν ένα βιώσιμο τρόπο αντιμετώπισης της υπεραλίευσης αλλά και της ολοένα αυξανόμενης ρύπανσης των ακτών. Και σε αυτή τους την προσπάθεια αναζήτησαν βοήθεια και υποστήριξη, αυτή τη φορά, από την κοινωνία.
Το 2021 ήταν η χρονιά ορόσημο για την δράση τους, ο αντίκτυπος της οποίας είναι ήδη μεγάλος και μπορεί να γίνει ακόμη μεγαλύτερος αν και η πολιτεία σταθεί αυτή τη φορά στο ύψος των περιστάσεων. Πάνω από το 50% των επαγγελματιών αλιέων της Αμοργού έστειλαν ένα ηχηρό μήνυμα για την ανάγκη προστασίας των θαλασσών μας και επέλεξαν συνειδητά και συλλογικά να απέχουν σημαντικά από τις αλιευτικές τους δραστηριότητες τους μήνες Απρίλιο και Μάιο, μήνες αναπαραγωγής για πολλά είδη ψαριών. Αντ’ αυτού χρησιμοποίησαν τα παραδοσιακά καΐκια τους -σύμβολο της πολιτιστικής κληρονομίας της χώρας μας που επίσης κινδυνεύουν να χαθούν- για να συλλέξουν πλαστικά και κάθε λογής άλλα απορρίμματα από τις βορινές, απομακρυσμένες και σοβαρά επιβαρυμένες ακτές του νησιού τους. Η ξεχωριστή αυτή πρωτοβουλία, μέσω της κατάλληλης δικτύωσης αλλά και λόγω του υψηλού συμβολισμού της, απέκτησε σημαντική δημοσιότητα και η στήριξη από τον απλό κόσμο, αλλά και εν τέλει λοιπούς ιδιωτικούς και δημόσιους φορείς, συμπεριλαμβανομένων του Cyclades Preservation Fund (CPF), του Δήμου Αμοργού, της ΕΝΑΛΕΙΑ, του Υπουργείου Περιβάλλοντος ακόμη και της ΔΕΗ, δεν άργησε να έρθει. Έτσι από την άνοιξη μέχρι και τις αρχές του καλοκαιριού, οι αλιείς της Αμοργού πραγματοποιήσαν 28 δράσεις συλλογής απορριμμάτων από τις ακτές του νησιού με αξιοσημείωτη συμμετοχή των μελών του Συλλόγου και λοιπών εθελοντών της Αμοργού, γεγονός που επίσης μεταφράζεται σε 28 λιγότερες ημέρες ψαρέματος κατά την περίοδο αναπαραγωγής των ψαριών. Συνέλεξαν περισσότερες από 900 μεγάλες σακούλες απορριμμάτων και αμέτρητα βαριά αντικείμενα, και επιπλέον έστειλαν περισσότερους από 12 τόνους πλαστικού για ανακύκλωση, αλλά και 960 κιλά δίχτυα και σχοινιά! Ο υπουργός περιβάλλοντος επισκέφτηκε το καλοκαίρι το νησί για να συμμετάσχει στους καθαρισμούς, ενώ από το φθινόπωρο οι αλιείς ξεκίνησαν μια διαδικασία καθορισμού και επιλογής ενός ελάχιστου μεγέθους διχτυών, ώστε να μην αλιεύονται εφεξής μικρότερα ψάρια. Παράλληλα, βρίσκονται σε ανοιχτή συζήτηση απευθείας με τον υφυπουργό αγροτικής ανάπτυξης, αρμόδιο για θέματα αλιευτικής πολιτικής, ευελπιστώντας πως θα καταφέρουν να πείσουν την πολιτεία να λάβει τα απαραίτητα μέτρα για την θεσμοθέτηση και λειτουργία των πολυπόθητων ζωνών προστασίας που μεσο-μακροπρόθεσμα θα συντελέσουν στην αύξηση των ιχθυαποθεμάτων και την ευρύτερη προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος που αποτελεί πηγή ζωής και εισοδήματος για τις αλιευτικές κοινότητες.
«Καθαρές ακτές, περισσότερα ψάρια, υγιές περιβάλλον» γράφει η ‘σημαία’ της δικής τους ‘μάχης’ και αν μη τι άλλο, είναι μια μάχη με ξεκάθαρο όραμα και νίκη για όλους. Είναι δυνατόν να μην είμαστε δίπλα τους;
Άννυ Μητροπούλου
Εκτελεστική Διευθύντρια Cyclades Preservation Fund (CPF)
Το CPF αποτελεί έναν περιβαλλοντικό μη κερδοσκοπικό οργανισμό που συγκεντρώνει πόρους, δικτύωση και τεχνογνωσία με σκοπό την υποστήριξη και ενδυνάμωση τοπικών συλλογικοτήτων, τη χρηματοδότηση βιώσιμων πρωτοβουλιών και την ανάδειξη της αυταξίας του φυσικού πλούτου των Κυκλάδων. Ανάμεσα στις δεκάδες δράσεις που έχει υποστηρίξει στα 4 χρόνια δράσης του είναι και το Αμοργόραμα.
Μάθετε περισσότερα: Cyclades Preservation Fund | ΑΜΟΡΓΟΡΑΜΑ
