Σε μία ιδιαίτερα σημαντική ανακάλυψη προχώρησε το ρόβερ Curiosity της NASA το οποίο βρίσκεται στον πλανήτη Άρη, καθώς μεταξύ άλλων ανακαλύψεων που έκανε εντόπισε τις κυματιστές υφές των πετρωμάτων που υποδηλώνουν ότι υπήρχαν λίμνες σε μια περιοχή του αρχαίου Άρη που οι επιστήμονες ανέμεναν ότι ήταν ξηρότερη.
Όταν το ρόβερ Curiosity της NASA έφτασε στη «μονάδα που περιέχει θειικά άλατα» το περασμένο φθινόπωρο, οι επιστήμονες πίστευαν ότι είχαν δει την τελευταία ένδειξη ότι κάποτε λίμνες κάλυπταν αυτή την περιοχή του Άρη. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τα στρώματα των πετρωμάτων εδώ σχηματίστηκαν σε ξηρότερες συνθήκες από τις περιοχές που εξερευνήθηκαν νωρίτερα στην αποστολή. Τα θειικά άλατα της περιοχής – αλμυρά ορυκτά – πιστεύεται ότι έμειναν πίσω όταν το νερό στέγνωνε σε μια στάλα.
Έτσι, η ομάδα του Curiosity εξεπλάγη όταν ανακάλυψε τις πιο σαφείς ενδείξεις της αποστολής μέχρι τώρα για αρχαίους κυματισμούς νερού που σχηματίστηκαν μέσα σε λίμνες. Πριν από δισεκατομμύρια χρόνια, τα κύματα στην επιφάνεια μιας ρηχής λίμνης ανακάτεψαν ιζήματα στον πυθμένα της λίμνης, δημιουργώντας με την πάροδο του χρόνου κυματιστές υφές που έμειναν στα πετρώματα.
«Αυτή είναι η καλύτερη απόδειξη νερού και κυμάτων που έχουμε δει σε ολόκληρη την αποστολή», δήλωσε ο Ashwin Vasavada, επιστήμονας του προγράμματος Curiosity στο Εργαστήριο Αεριοπροώθησης της NASA στη Νότια Καλιφόρνια. «Σκαρφαλώσαμε μέσα από χιλιάδες μέτρα αποθέσεων λίμνης και ποτέ δεν είδαμε τέτοια στοιχεία – και τώρα τα βρήκαμε σε ένα μέρος που περιμέναμε να είναι ξηρό».
Στρώματα ιστορίας
Από το 2014, το ρόβερ ανεβαίνει στους πρόποδες του όρους Σαρπ, ενός βουνού ύψους 5 χιλιομέτρων (3 μιλίων), το οποίο κάποτε ήταν γεμάτο με λίμνες και ρυάκια που θα παρείχαν ένα πλούσιο περιβάλλον για μικροβιακή ζωή, αν αυτή είχε ποτέ δημιουργηθεί στον Κόκκινο Πλανήτη.
Το όρος Sharp αποτελείται από στρώματα, με τα παλαιότερα στη βάση του βουνού και τα νεότερα στην κορυφή. Καθώς το ρόβερ ανεβαίνει, προχωράει κατά μήκος ενός αρειανού χρονολογίου, επιτρέποντας στους επιστήμονες να μελετήσουν πώς ο Άρης εξελίχθηκε από έναν πλανήτη που στο αρχαίο παρελθόν του έμοιαζε περισσότερο με τη Γη, με θερμότερο κλίμα και άφθονο νερό, στην παγωμένη έρημο που είναι σήμερα.
Έχοντας σκαρφαλώσει σχεδόν μισό μίλι πάνω από τη βάση του βουνού, το Curiosity βρήκε αυτές τις κυματιστές υφές των βράχων που διατηρούνται σε αυτό που έχει το παρατσούκλι «Marker Band» – ένα λεπτό στρώμα σκούρου βράχου που ξεχωρίζει από το υπόλοιπο βουνο Sharp. Αυτό το στρώμα βράχου είναι τόσο σκληρό που το Curiosity δεν μπόρεσε να τρυπήσει δείγμα από αυτό παρά τις πολλές προσπάθειες. Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Άρης δεν είναι πρόθυμος να μοιραστεί ένα δείγμα: Χαμηλότερα στο βουνό, στο «Vera Rubin Ridge», το Curiosity χρειάστηκε να προσπαθήσει τρεις φορές πριν βρει ένα σημείο αρκετά μαλακό για να τρυπήσει.
Οι επιστήμονες θα ψάξουν για πιο μαλακό πέτρωμα την επόμενη εβδομάδα. Αλλά ακόμη και αν δεν πάρουν ποτέ δείγμα από αυτή την ασυνήθιστη λωρίδα βράχου, υπάρχουν άλλες περιοχές που ανυπομονούν να εξερευνήσουν.
Αρειανά στοιχεία
Πολύ πιο μπροστά από τη ζώνη Marker, οι επιστήμονες μπορούν να δουν ένα άλλο στοιχείο για την ιστορία του αρχαίου νερού του Άρη σε μια κοιλάδα που ονομάζεται Gediz Vallis. Ο άνεμος χάραξε την κοιλάδα, αλλά ένα κανάλι που τη διατρέχει και ξεκινά ψηλότερα στο όρος Σαρπ πιστεύεται ότι έχει διαβρωθεί από ένα μικρό ποτάμι. Οι επιστήμονες υποψιάζονται ότι εδώ σημειώθηκαν επίσης υγρές κατολισθήσεις, στέλνοντας ογκόλιθους και συντρίμμια σε μέγεθος αυτοκινήτου στον πυθμένα της κοιλάδας.
Επειδή ο σωρός των συντριμμιών που προέκυψε βρίσκεται πάνω από όλα τα άλλα στρώματα της κοιλάδας, είναι σαφώς ένα από τα νεότερα χαρακτηριστικά του όρους Sharp. Το Curiosity έριξε μια ματιά σε αυτά τα συντρίμμια στην κορυφογραμμή Gediz Vallis δύο φορές πέρυσι, αλλά μπορούσε να τα εξετάσει μόνο από απόσταση. Η ομάδα του ρόβερ ελπίζει να έχει άλλη μια ευκαιρία να το δει αργότερα φέτος.
Ένα ακόμη στοιχείο μέσα στη ζώνη Marker Band που έχει γοητεύσει την ομάδα είναι μια ασυνήθιστη υφή βράχου που πιθανόν να προκλήθηκε από κάποιο είδος τακτικού κύκλου στον καιρό ή το κλίμα, όπως οι καταιγίδες σκόνης. Όχι πολύ μακριά από τις κυματιστές υφές υπάρχουν πετρώματα φτιαγμένα από στρώματα που είναι κανονικά στην απόσταση και το πάχος τους. Αυτού του είδους τα ρυθμικά μοτίβα στα στρώματα πετρωμάτων στη Γη συχνά προέρχονται από ατμοσφαιρικά γεγονότα που συμβαίνουν σε περιοδικά διαστήματα. Είναι πιθανό τα ρυθμικά μοτίβα σε αυτά τα αρειανά πετρώματα να προέκυψαν από παρόμοια γεγονότα, υποδηλώνοντας αλλαγές στο αρχαίο κλίμα του Κόκκινου Πλανήτη.
«Οι κυματισμοί των κυμάτων, οι ροές συντριμμιών και τα ρυθμικά στρώματα, όλα μας λένε ότι η ιστορία της μετατροπής του υγρού σε ξηρό στον Άρη δεν ήταν απλή», δήλωσε ο Vasavada. «Το αρχαίο κλίμα του Άρη είχε μια θαυμάσια πολυπλοκότητα, όπως και στη Γη».
Πηγή: ΕΘΝΟΣ
📸NASA