Η ιδέα για τις Λαμπαδηφορίες, ξεπήδησε ένα βράδυ του χειμώνα του ’95, στα μέσα της Αποκριάς, από μια συντροφιά της Κινηματογραφικής Λέσχης.
-“Θέλαμε να ντυθούμε “Μοσκάροι” να βγούμε στους δρόμους και να είναι νύχτα “κανονική” χωρίς τα φώτα του ηλεκτρισμού, με φως απ’ τη φωτιά των πυρσών και να φοράμε άσπρα με βαμμένα τα πρόσωπα στην απόλυτη αντίθεση άσπρο-μαύρο, με ρυθμούς πρωτογενείς από τύμπανα και κρουστά.”
Έτσι δόθηκε το πρώτο κάλεσμα της συνάντησής μας στην κορυφή του κάστρου. Η προετοιμασία της μεταμφίεσης έγινε μέσα στην Παλιά Σχολή Ουρσουλινών με ενθουσιασμό και δημιουργικότητα με φαντασία και κέφι κάτω απ’ τον ήχο των κρουστών και των τυμπάνων. Αυθόρμητα προστέθηκαν άχυρα και κουδούνια στους μοσκάρους λαμπαδηφόρους, ήρθαν και τα τουμπάκια και η πομπή ξεχύθηκε με ορμή μέσα στα στενά σοκάκια του κάστρου, κατηφορίζοντας προς τη Χώρα με ήχους, φωτιές και κίνηση, χορευτική, ασταμάτητη εκστασιακή. Τα σώματα των λαμπαδηφόρων παρουσίαζαν μια αναπάντεχη χάρη μέσα σ’ αυτό το σκηνικό, εκείνη τη χάρη που διακρίνεται καθαρά στο σώμα, όταν η γνώση φεύγει στο αχανές μέσω της κίνησης. Οι άνθρωποι γύρω κερνούσαν ρακές κι ακολουθούσαν την πομπή που διασχίζοντας τη χώρα, κατευθυνόταν ίσια προς την Πόρτα του Ναού του Απόλλωνα, στο ιερό νησί όπου η νύχτα έγινε μέρα από τη λάμψη των φωτοβολίδων. Ακολούθησε γλέντι με τσαμπουνοτούμπακα στην πλατεία, γύρω απ’ το καζάνι με το ρακόμελο.
Από το ’95 μέχρι σήμερα οι λαμπαδηφορίες συνεχίζονται με αυξανόμενη συμμετοχή του κόσμου, εμπλουτισμένες με διάφορα άλλα στοιχεία που προστέθηκαν στα ήδη υπάρχοντα, ελεύθερα και αυθόρμητα, πάνω στο ίδιο πνεύμα. Η παρουσία άσπρου καρνάβαλου που σύρεται στην πομπή στολισμένος με στάχυα, οι κολοκύθες κρουστά, το σκιάχτρο που καίγεται μετά το τέλος της δράσης και οι κούκλες κρεμασμένες σε ψηλά κοντάρια.
-“Μετά από κάθε Λαμπαδηφορία όλοι μας αισθανόμασταν πιο ελεύθεροι και πιο ανθρώπινοι.”
Όσες και όσοι θέλουν να βοηθήσουν στη διοργάνωση της Λαμπαδηφορίας, ραντεβού στις 15 Φεβρουαρίου στις 6.30 μ.μ. στο Πνευματικό κέντρο του Δήμου (πρώην σχολή Ουρσουλινών-είσοδος από την πάνω αυλή) στο Κάστρο της Χώρας
ΛΑΜΠΑΔΗΦΟΡΙΕΣ ΚΑΙ ΔΙΟΝΥΣΙΑ
Άνεμοι, βράχια, θάλασσες, βουνά, σπήλαια, κάστρα, βυζαντινές εκκλησιές και αρχαίοι ναοί, Δήμητρα, Διόνυσος, Απόλλωνας, Άρτεμις, Αριάδνη και Άγιος Νικόλας, Θεοί, μυθικοί ήρωες και Άγιοι, πάνω στον ίδιο τόπο. Δημιουργοί του αδάμαστου στην ψυχή και την ανάγκη έκφρασης μέσα στον χωροχρόνο, γεννώντας το δρώμενο.
Τα Διονύσια ήταν πανελλήνιες γιορτές προς τιμή του Διονύσου. Ένα από τα σημαντικότερα κέντρα αυτών των εορτών ήταν η Νάξος. Ο εορτασμός περιελάμβανε οινοποσία, ευθυμία, άκρατο ενθουσιασμό, κύμβαλα, τύμπανα, θιάσους, πομπές, διθυράμβους (χορικά άσματα) και φαλλοφορίες.
Τα Διονύσια χωρίζονταν σε «Μικρά» και «Μεγάλα» που τελούνταν σε διαφορετικές εποχές του χρόνου.
Τα «Μικρά» ή «κατ’ αγρούς» Διονύσια γιορτάζονταν από την 8η ως την 11η μέρα του μηνός Ποσειδεώνος (16 Δεκεμβρίου – 15 Ιανουαρίου). Οι πανηγυριστές αντάλλαζαν σκώμματα και χειρονομίες με τους περαστικούς, ενώ γίνονταν πομπές κανηφόρων, φαλλοφορίες, δραματικοί αγώνες και δημόσιοι κώμοι προς τιμή του Θεού, δηλαδή συμπόσια μετά μουσικής και χορού. Οι κωμαστές μετά το τέλος του συμποσίου έβγαιναν στους δρόμους, χορεύοντας και τραγουδώντας με μουσική συνοδεία. Φορούσαν προσωπίδες και στεφάνια, ενώ μπροστά τους πήγαινε λαμπαδηφορία.
Η ιστορία μας δείχνει πως, η αναβίωση της λαμπαδηφορίας αν και έγινε αυθόρμητα, υπήρξε κάλεσμα στο “υποσυνείδητο” από το μακρινό παρελθόν και το ένστικτο ελευθερώθηκε. Μασκαρευόμαστε, ξεχυνόμαστε στους δρόμους, γινόμαστε “άλλοι”. Βαμμένα πρόσωπα, αυτοσχέδιοι λευκοί χιτώνες, στεφάνια από στάχια, κουδούνια, τύμπανα – και βέβαια ο πυρσός. Δρώμενο αφιερωμένο στο φως, φως εκ φωτός…. Οι λαμπαδηφόροι δεν υπόκεινται σε περιορισμούς και δίχως ταυτότητα μεταμορφώνονται με ένα μαγικό τρόπο. Αρχέγονες ψυχές σε σύγχρονα σώματα. Έτσι το δρώμενο αντέχει, τηρώντας αναλλοίωτο τον χαρακτήρα του εδώ και 28 χρόνια. Μια απάντηση στην ανάγκη για την έκφραση του συγκεκριμένου εορτασμού, που απέδειξε πως έχει και “φωτογένεια” και είναι ξεφάντωμα “μεγάλου μήκους”.
Ένα δρώμενο στενά συνδεδεμένο με τον πολιτισμό μας.
Ένα δρώμενο από την Κινηματογραφική Λέσχη της Νάξου
