Η Ουκρανία κατηγόρησε τον ρωσικό στρατό ότι διέπραξε «σφαγή» στην Μπούτσα, μια κωμόπολη στα βορειοδυτικά του Κιέβου την οποία ανακατέλαβαν στα τέλη της εβδομάδας οι ουκρανικές δυνάμεις και όπου βρέθηκαν πολλά πτώματα αμάχων στους δρόμους.
Τι ξέρουμε μέχρι στιγμής για τα γεγονότα, που προκάλεσαν τον αποτροπιασμό των δυτικών χωρών, για τις οποίες πρόκειται για ένα «φρικτό έγκλημα πολέμου».
Μια ρημαγμένη πόλη
Η Μπούτσα, μια πόλη με πληθυσμό 37.000 κατοίκους (πριν από τον πόλεμο), απέχει 30 χιλιόμετρα από την ουκρανική πρωτεύουσα. Μαζί με το Ιρπίν, υπήρξε το θέατρο λυσσαλέων μαχών μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, στις 24 Φεβρουαρίου.
Η Μπούτσα κατελήφθη από τον ρωσικό στρατό στις 27 Φεβρουαρίου. Για έναν μήνα η πρόσβαση στην πόλη ήταν αδύνατη. Οι βομβαρδισμοί σταμάτησαν την Πέμπτη και οι ουκρανικές δυνάμεις δεν κατάφεραν να μπουν στην πόλη παρά μόνο πριν από λίγες ημέρες.
Δημοσιογράφοι του Γαλλικού Πρακτορείου πήγαν το Σάββατο στην πόλη και είδαν τις τεράστιες τρύπες που προκάλεσαν οι οβίδες στα σπίτια, τα αυτοκίνητα που είχαν μετατραπεί σε παλιοσίδερα, δρόμους στρωμένους με συντρίμμια και πεσμένα καλώδια ρεύματος.
Οι κάτοικοι που είχαν παραμείνει στην πόλη και παγιδεύτηκαν εκεί από το αδιάκοπο σφυροκόπημα, δεν είχαν ούτε νερό ούτε ηλεκτρικό.
Μάρτυρες αφηγήθηκαν στο AFP ότι είδαν Τσετσένους μαχητές μεταξύ των Ρώσων στρατιωτών.
Είκοσι πτώματα στον δρόμο
Οι ανταποκριτές του AFP είδαν τα πτώματα τουλάχιστον 22 ανθρώπων, που έφεραν πολιτικά ρούχα, σκορπισμένα σε έναν δρόμο της Μπούτσα. Το ένα ήταν πεσμένο δίπλα σε ένα ποδήλατο, άλλα είχαν πλάι τους τσάντες με εφόδια. Ένα από τα πτώματα είχε τα χέρια δεμένα, ένα άλλο είχε καλυφθεί με μια κουβέρτα. Δεν ήταν δυνατόν να εξακριβωθεί η αιτία του θανάτου των ανθρώπων αυτών, όμως τουλάχιστον δύο έφεραν μεγάλα τραύματα στο κεφάλι.
Το δέρμα του προσώπου τους είχε κερένια όψη, κάτι που υποδήλωνε ότι τα πτώματα βρίσκονταν στον δρόμο για πολλές ημέρες.
Σύμφωνα με τον δήμαρχο της Μπούτσα, τον Ανατόλι Φεντόρουκ, οι άνθρωποι αυτοί σκοτώθηκαν «με μια σφαίρα στο σβέρκο» από τους Ρώσους στρατιώτες.
Μαζικοί τάφοι
Τα πτώματα 410 ανθρώπων έχουν βρεθεί μέχρι στιγμής στις περιοχές του Κιέβου τις οποίες ανακατέλαβαν πρόσφατα οι ουκρανικές δυνάμεις, ανακοίνωσε η γενική εισαγγελέας της Ουκρανίας Ιρίνα Βενεντίκτοβα.
«410 πτώματα νεκρών αμάχων απομακρύνθηκαν από τα απελευθερωμένα εδάφη» γύρω από την πρωτεύουσα και οι ιατροδικαστές «εξέτασαν ήδη τα 140», είπε η εισαγγελέας, μιλώντας σε μια εκπομπή που αναμεταδόθηκε από πολλά τηλεοπτικά κανάλια της Ουκρανίας.
Η Βενεντίκτοβα άφησε να εννοηθεί ότι υπάρχουν αναμφίβολα πολλά πτώματα που δεν έχουν ακόμη βρεθεί.
Οι εισαγγελικές αρχές αναζητούν μάρτυρες μεταξύ των ντόπιων και συγκεντρώνουν αποδεικτικό υλικό, φωτογραφίες και βίντεο.
Μόνο στην Μπούτσα, περίπου 300 άνθρωποι ενταφιάστηκαν σε μαζικούς τάφους, σύμφωνα με τις ουκρανικές αρχές.
Ο δήμαρχος του Κιέβου Βιτάλι Κλίτσκο, ο οποίος πήγε σήμερα στην Μπούτσα, είπε ότι ο ακριβής αριθμός των θυμάτων δεν είναι ακόμη γνωστός. «Πιστεύουμε ότι περισσότεροι από 300 σκοτώθηκαν», είπε.
Ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν από την πλευρά του έκανε λόγο για «εκατοντάδες αμάχους που δολοφονήθηκαν άνανδρα» στην πόλη αυτή, ζητώντας από τις ρωσικές αρχές να δώσουν εξηγήσεις.
Ο επικεφαλής της τοπικής υπηρεσίας έρευνας και διάσωσης Σέρχι Καπλίτσνι είπε νωρίτερα ότι 57 πτώματα βρέθηκαν σε έναν μαζικό τάφο. Δημοσιογράφοι που πήγαν στο σημείο, πίσω από μια εκκλησία στο κέντρο της πόλης, είπαν ότι κάποια από αυτά ήταν μερικώς θαμμένα. Πολλά ήταν τοποθετημένα σε μαύρους σάκους και αυτά που μπορούσαν να δουν έφεραν πολιτική περιβολή.
Το Σάββατο, ο δήμαρχος Φεντόρουκ είπε ότι 280 άνθρωποι ενταφιάστηκαν σε μαζικούς τάφους επειδή ήταν αδύνατον να ταφούν στα κοιμητήρια της Μπούτσα που ήταν εντός της εμβέλειας των ρωσικών πυρών κατά τη διάρκεια των μαχών.
«Βρήκαμε μαζικούς τάφους. Βρήκαμε ανθρώπους με τα χέρια και τα πόδια δεμένα (…) με τραύματα από σφαίρες στο πίσω μέρος του κεφαλιού», είπε από την πλευρά του στο BBC ο εκπρόσωπος του Ουκρανού προέδρου Σέρχι Νικιφόροφ, τονίζοντας ότι επρόκειτο «εμφανώς για πολίτες».
Αντιδράσεις στο εξωτερικό
Οι εικόνες και οι πληροφορίες που φτάνουν από την Μπούτσα προκάλεσαν οργή διεθνώς.
Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες δήλωσε «σοκαρισμένος» από τις εικόνες των νεκρών πολιτών στην Μπούτσα, αυτήν την κωμόπολη του Κιέβου όπου εντοπίστηκαν πολλά πτώματα αμάχων μετά την αποχώρηση των ρωσικών δυνάμεων.
Στη λακωνική ανακοίνωσή του ο Γκουτέρες είπε ότι «είναι ουσιαστικής σημασίας μια ανεξάρτητη έρευνα να οδηγήσει στη λογοδοσία» των υπευθύνων.
Η Ύπατη Αρμοστεία Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ από την πλευρά της σημείωσε ότι ο εντοπισμός των μαζικών τάφων στην Μπούτσα εγείρει «σοβαρά ερωτηματικά» όσον αφορά τη διάπραξη «πιθανών εγκλημάτων πολέμου» και τόνισε ότι είναι σημαντικό να διαφυλαχθούν όλες οι αποδείξεις. «Δεν είμαστε ακόμη σε θέση να σχολιάσουμε τα αίτια και τις συνθήκες θανάτου των πολιτών στην Μπούτσα αλλά αυτό που ξέρουμε μέχρι σήμερα εγείρει σοβαρά ερωτηματικά και ανησυχίες για πιθανά εγκλήματα πολέμου και σοβαρές παραβιάσεις του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου», τόνισε.
Είναι «γροθιά στο στομάχι», σχολίασε ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας Άντονι Μπλίνκεν.
Η Βρετανία, η Ισπανία, η Πολωνία και άλλες χώρες ζήτησαν τη διενέργεια «έρευνας για εγκλήματα πολέμου» ενώ ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ ανακοίνωσε ότι η ΕΕ θα βοηθήσει την Ουκρανία και μη κυβερνητικές οργανώσεις να συγκεντρώσουν τις αναγκαίες αποδείξεις για να προσφύγουν στα διεθνή δικαστήρια.
Οι δράστες εγκλημάτων πολέμου θα λογοδοτήσουν, τόνισε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, με ανάρτησή της στο τουίτερ, εκφράζοντας τον αποτροπιασμό της σχετικά με «τις αναφορές για ανείπωτη φρίκη σε περιοχές από τις οποίες η Ρωσία αποσύρεται». Πρόσθεσε ότι «αναμένονται περισσότερες κυρώσεις» σε βάρος της Ρωσίας και βοήθεια για την Ουκρανία από την ΕΕ. Νέες κυρώσεις προανήγγειλε επίσης ο καγκελάριος της Γερμανίας Όλαφ Σολτς.
Ο ίδιος ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι κατηγόρησε τη Ρωσία ότι διαπράττει «γενοκτονία» στην Ουκρανία και στόχος της είναι η εξόντωση «όλου του έθνους».
Η Ρωσία από την άλλη διαψεύδει ότι σκότωσε αμάχους στην Μπούτσα, υποστηρίζοντας ότι «κατά την περίοδο που η κοινότητα αυτή ήταν υπό τον έλεγχο των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων ούτε ένας από τους κατοίκους της δεν υπέστη βίαιες ενέργειες».