Η Μάρκα του Καταναλωτή – «Ποιος είναι το αφεντικό;» είναι μια πρωτοβουλία που επιτρέπει στους καταναλωτές να ανακτήσουν τον έλεγχο των αγοραστικών τους ενεργειών, αποφασίζοντας οι ίδιοι τη σύνθεση των προϊόντων στα ράφια και οι παραγωγοί που τα παράγουν να αμείβονται στην εύλογη αξία της εργασίας τους.
Είναι δηλαδή μια πρωτοβουλία για δημιουργία διατροφικών προϊόντων που βασίζεται στην άμεση και αλληλέγγυα αλληλεπίδραση καταναλωτών και παραγωγών. Στόχος αυτού του πετυχημένου στο εξωτερικό εγχειρήματος, είναι οι καταναλωτές να αποφασίζουν για τις προδιαγραφές, την ποιότητα και την τιμή των προϊόντων, ξέροντας ότι τα χρήματά τους στηρίζουν τους απλούς παραγωγούς. Ένα νέο μοντέλο με απόλυτη διαφάνεια, αλληλεγγύη, υγεία και περιβαλλοντική ευαισθησία.
Πως λειτουργεί; Στο www.imarkatoukatanaloti.gr αναρτώνται συνεχώς ερωτηματολόγια με τις προδιαγραφές του κάθε προϊόντος, όπως για παράδειγμα το γάλα. Οι καταναλωτές επιλέγουν τα χαρακτηριστικά που επιθυμούν να έχει το προϊόν, γνωρίζοντας παράλληλα, σε αληθινό χρόνο, το πως η κάθε τους επιλογή επηρεάζει την τελική τιμή λιανικής πώλησης. Στη συνέχεια, τα προϊόντα παράγονται από ελληνικούς συνεταιρισμούς παραγωγών, οι οποίοι ακολουθούν αυστηρά τις προδιαγραφές που ήδη έχουν διαμορφώσει οι ίδιοι οι καταναλωτές. Η τελική τιμή του προϊόντος παραμένει χαμηλή παρά την υψηλή ποιότητά, καθώς τα προϊόντα της μη κερδοσκοπικής πρωτοβουλίας δεν διαφημίζονται, ούτε εμπλέκονται μεσάζοντες σε πωλήσεις. Οι μόνοι που επωφελούνται είναι οι καταναλωτές και οι παραγωγοί που θα αμείβονται πιο δίκαια.
Μιλήσαμε με τον Χαράλαμπο Κώτσου, τον άνθρωπο που οραματίστηκε και έφερε την «Μάρκα του Καταναλωτή» στην Ελλάδα και ήδη προϊόντα που βασίζονται σε ηθικά και διατροφικά σωστές πρακτικές βρίσκονται στα ράφια γνωστών αλυσίδων σούπερ μάρκετ.
Αυτό που καταλάβαμε πέραν πάσης αμφιβολίας με την συζήτηση μαζί του, είναι πως πρόκειται για μια πρωτοβουλία που αν οι καταναλωτές βοηθήσουμε να πετύχει, θα αλλάξει ραγδαία και προς το καλύτερο την εικόνα του αγροδιατροφικόυ τομέα σε μια χώρα που η κρίση απέδειξε πως μόνο αυτάρκεια διατροφικών προϊόντων δεν έχει.
Τι είναι η πρωτοβουλία «Ποιος είναι το Αφεντικό;» και πως ξεκίνησε;
Είναι μια καινοτόμος κοινωνική πρωτοβουλία πολιτών/καταναλωτών. Τώρα πολλοί μας ρωτούν γιατί ονομάστηκε έτσι και άλλοι συμφωνούν, άλλοι όχι, όμως υπάρχει λόγος που δώσαμε αυτή την ονομασία. Εμείς σαν καταναλωτές, κάθε φορά που πληρώνουμε για να αγοράσουμε ένα προϊόν, χρηματοδοτούμε όλα όσα είναι πίσω από αυτό, τις πρακτικές, τους ανθρώπους, τις αξίες, την οικονομία. Ουσιαστικά εμείς είμαστε οι επενδυτές. Άρα οφείλουμε να γνωρίζουμε περισσότερα, προσφέροντας διαφάνεια στις διαδικασίες και δίκαιες συναλλαγές μεταξύ όλων. Όλοι έχουμε την ιδιότητα του καταναλωτή άσχετα της επαγγελματικής μας ιδιότητας. Κατανοούμε ότι τίποτα δεν θα υπήρχε χωρίς εμάς να αγοράζουμε. Η αγοραστική μας πράξη έχει πολύ μεγάλη δύναμη και είναι στα χέρια μας. Πρέπει όλοι να μάθουμε να την διαχειριζόμαστε σαν να είμαστε τα αφεντικά μιας επιχείρησης, μόνο που αυτή η επιχείρηση είναι η υγεία μας, η Ελλάδα, η κοινωνία, το περιβάλλον.
Το καταναλωτικό αυτό “κίνημα”, ξεκίνησε στη Γαλλία, σωστά;
Η ιδέα όντως ξεκίνησε στη Γαλλία το 2016. Εκεί η αντίστοιχη “C’est qui le patron?” είναι σήμερα το πιο πετυχημένο μοντέλο και η μεγαλύτερη μάρκα των τελευταίων 30 ετών. Στηρίζει περισσότερες από 3000 οικογένειες παραγωγών, υποστηρίζεται από 16.2 εκατομμύρια καταναλωτές και έχει προσφέρει τεράστιες αλλαγές στην Γαλλική οικονομία. Όπως είπε και ο κύριος Μακρόν (που είναι θερμός υποστηρικτής της και έχει αναφέρει την πρωτοβουλία σαν παράδειγμα προς μίμηση αρκετές φορές), όσα πέτυχε στον αγροδιατροφικό τομέα σε 5 χρόνια η πρωτοβουλία, δεν είχαν πετύχει οι κυβερνήσεις τα προηγούμενα 25 χρόνια.
Σήμερα είμαστε ήδη 10 χώρες στον κόσμο όπου οι καταναλωτές δημιουργούμε τα δικά μας ηθικά, αλληλέγγυα και βιώσιμα προϊόντα στηρίζοντας τους παραγωγούς, την κοινωνία, το περιβάλλον. Έτσι εκτός από την Γαλλία και την Ελλάδα την πρωτοβουλία την τρέχουν καταναλωτές στην Ιταλία, την Ισπανία, το Βέλγιο, τη Γερμανία, την Ολλανδία, το Μαρόκο, το Ηνωμένο Βασίλειο και τις ΗΠΑ.
Και σε όλες τις χώρες έχει κοινά χαρακτηριστικά;
Σε όλες τις χώρες αναπτύσσεται με το ίδιο μοντέλο, με τους καταναλωτές σε ρόλο οδηγού, συντονιστή και ελεγκτή. Όλες οι χώρες στηρίζουμε τις ίδιες αξίες, χρησιμοποιούμε το ίδιο λογότυπο, κοινούς κωδικούς χρωμάτων ανά προϊόν. Ουσιαστικά ενώνουμε τους καταναλωτές όλου του κόσμου κάτω από ένα σύμβολο με κοινές αξίες. Έτσι είτε βρίσκεσαι στην Ελλάδα είτε σε κάποια άλλη χώρα, αναγνωρίζεις τα προϊόντα και ξέρεις με βεβαιότητα ότι έχουν δημιουργηθεί και ελέγχονται από τους καταναλωτές, στηρίζουν τη βιωσιμότητα και τους τοπικούς παραγωγούς, είναι υπεύθυνα και ποιοτικά με τις ίδιες αξίες όπως και στη χώρα μας.
Που βασίστηκε η ιδέα αυτή;
Η κάθε μας αγορά επηρεάζει την κοινωνία, τους συνανθρώπους μας και το περιβάλλον, πιο άμεσα από οποιονδήποτε νόμο. Σκεφτείτε κάθε φορά που αγοράζουμε ένα προϊόν, τα χρήματα που δίνουμε για ένα πακέτο μακαρόνια, για παράδειγμα, να χρηματοδοτούν ταυτόχρονα την θεραπεία για τον καρκίνο ενός παιδιού, τη στήριξη μιας οικογένειας σε ανάγκη, το φρέσκο γάλα για τα παιδιά ενός ορφανοτροφείου, την αναδάσωση ενός τοπίου, την αύξηση της βιοποικιλότητας, την μετάβαση στις βιολογικές καλλιέργειες και δεκάδες άλλα πράγματα. Η δύναμη που έχει η πράξη της αγοράς μας κάθε φορά είναι τεράστια. Ότι υπάρχει γύρω μας υπάρχει γιατί εμείς πληρώνουμε. Το στυλό που χρησιμοποιούμε, τα ρούχα που φοράμε, το γάλα που πίνουμε. Αγοράζοντάς τα χρηματοδοτούμε τις επιχειρήσεις και κατ’ επέκταση την οικονομία της χώρας μας. Οφείλουμε λοιπόν σαν καταναλωτές να γνωρίζουμε περισσότερα για τα προϊόντα τα οποία αγοράζουμε και δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος από το να τα δημιουργούμε εμείς οι ίδιοι. Αυτή είναι η πρωτοβουλία: η δυνατότητα των καταναλωτών να αποκτήσουν τη δική τους μάρκα, τα δικά τους προϊόντα για τα οποία θα γνωρίζουν τα πάντα.
Τι εννοείτε να γνωρίζουμε τα πάντα; Τι δεν γνωρίζουμε σαν καταναλωτές και τι επιπτώσεις μπορεί να έχει αυτή η άγνοια;
Αν αγοράζω ένα γιαούρτι στο σουπερμάρκετ ή ένα μπουκάλι φρέσκο γάλα και δεν γνωρίζω για παράδειγμα πόσο πληρώθηκε ο παραγωγός του και αν αυτό ήταν αρκετό για τον ίδιο ώστε να επιβιώνει, τότε γίνομαι ακούσια συνυπεύθυνος της κακής οικονομικής κατάστασης του παραγωγού και μιας αλυσίδας επιπτώσεων. Ο παραγωγός στην προσπάθειά του να επιβιώσει με λιγότερα χρήματα θα ακολουθήσει αθέμιτες πρακτικές στη φάρμα του, δεν θα προσφέρει τις σωστές τροφές στις αγελάδες του, δεν θα προσφέρει την φροντίδα που χρειάζονται, δεν θα έχει τις συνθήκες ευζωίας που απαιτούνται και όλα αυτά θα έχουν επίπτωση στην ποιότητα του γάλακτος, στην υγεία των αγελάδων και σαφώς κατ’ επέκταση και στη δική μας.
Και για όλο αυτό, ευθύνη έστω και άθελά μας, θα έχουμε εμείς γιατί εν αγνοία μας αγοράζαμε ένα προϊόν χωρίς να ξέρουμε που πήγαν τα χρήματά μας. Αυτές οι συνθήκες οδήγησαν μέσα σε μια δεκαετία στην εγκατάλειψη του επαγγέλματος των γαλακτοπαραγωγών από χιλιάδες οικογένειες, την αύξηση της ανεργίας και σε πρακτικές εισαγωγής γάλακτος από άλλες χώρες. Σήμερα η Ελλάδα εισάγει πάνω από τη μισή ποσότητα αγελαδινού γάλακτος που χρειάζεται, από άλλες χώρες πλήττοντας σημαντικά την οικονομία και βέβαια δημιουργώντας υποψίες σε εμάς τους καταναλωτές για το τι πραγματικά καταναλώνουμε.
Μιλάτε για γαλακτοκομικά αλλά αυτό σίγουρα συμβαίνει και με άλλα προϊόντα σωστά;
Αυτό συμβαίνει με πάρα πολλά προϊόντα. Η Ελλάδα εισάγει για παράδειγμα πατάτες από τη Γαλλία και την Αίγυπτο, όσπρια από τον Καναδά, την Τουρκία ή ακόμα και το Τατζικιστάν, μέλι από τη Βουλγαρία και την Κίνα, ντομάτες από την Ολλανδία κ.λπ. Όλο αυτό δεν έχει μόνο επιπτώσεις στην οικονομία της χώρας, έχει και σοβαρές επιπτώσεις στο περιβάλλον. Το αποτύπωμα του διοξειδίου το άνθρακα για την εισαγωγή από τον Καναδά ή την Κίνα είναι τεράστιο και βεβαίως κανένας από εμάς δεν μπορεί να επιβεβαιώσει τις πρακτικές που ακολούθησε κάποιος στο Τατζικιστάν για τις φακές που τρώμε.
Η πανδημία απέδειξε ότι η Ελλάδα χρειάζεται μεγαλύτερη αυτάρκεια και θα μπορούσε η οικονομία της να στηριχθεί στη βιώσιμη ανάπτυξη του αγροδιατροφικού τομέα. Εμείς όλοι σαν καταναλωτές μπορούμε να κάνουμε τη διαφορά χωρίς να περιμένουμε νόμους και διατάξεις.
Πάμε στα πιο λειτουργικά της πρωτοβουλίας. Πως οι καταναλωτές συμμετέχουμε; Τι κάνετε εσείς ακριβώς;
Καταρχάς για όλα αποφασίζουμε οι καταναλωτές. Η πρωτοβουλία στηρίζεται στη συλλογικότητα. Στόχος είναι οι καταναλωτές να διαμορφώνουμε τα προϊόντα από το χωράφι έως το ράφι. Σχεδιάζουμε ερωτηματολόγια λαμβάνοντας υπόψη το ευρύτερο πλαίσιο γύρω από το κάθε προϊόν: τεχνικές, ποιοτικές, οικονομικές, περιβαλλοντικές και κοινωνικές παραμέτρους.
Έτσι, σε συνεργασία με τους παραγωγούς που στηρίζουμε για κάθε προϊόν και όσους εμπλέκονται στην διαδικασία (εργοστάσιο, πανεπιστήμιο, γεωπόνους κ.λπ.) που μοιράζονται τις ίδιες αξίες με την πρωτοβουλία, μελετάμε κάθε βήμα της παραγωγικής διαδικασίας, τυχόν περιορισμούς στην τεχνογνωσία, καθώς και τους παράγοντες που μπορούν να κάνουν το προϊόν αυτό ή την διαδικασία καλύτερη στους προαναφερόμενους τομείς.
Αφού κοστολογηθούν, αναρτώνται σε ένα σύντομο ερωτηματολόγιο το οποίο διατίθεται σε μια εφαρμογή online στην πλατφόρμα μας www.imarkatoukatanaloti.gr προς ψηφοφορία. Εκεί όλοι εμείς οι καταναλωτές επιλέγουμε τις προδιαγραφές που επιθυμούμε για το προϊόν βλέποντας ζωντανά πως η κάθε μας επιλογή επηρεάζει την προτεινόμενη τιμή λιανικής και την αμοιβή του παραγωγού.
Η εφαρμογή και η διαδικασία του ερωτηματολογίου έχουν πολύ ισχυρό παιδαγωγικό/εκπαιδευτίκό χαρακτήρα και προτείνουμε σε όλους να συμμετέχουν και τα παιδιά ώστε να μαθαίνουν τις διαδικασίες παραγωγής και την έννοια της βιωσιμότητας. Μάλιστα στη νέα εφαρμογή προσθέσαμε και διαδραστικούς δείκτες ώστε να βλέπουμε και το αντίκτυπο στο περιβάλλον και την κοινωνία. Μπορείτε να δείτε το ερωτηματολόγιο για το μέλι που ψηφίζουμε αυτή την περίοδο οι καταναλωτές.
Όποιος δοκιμάσει τα προϊόντα θα καταλάβει πραγματικά τη διαφορά
Τι προϊόντα έχουν δημιουργήσει οι καταναλωτές μέχρι σήμερα και που μπορούμε να τα βρούμε;
Σήμερα ήδη το φρέσκο γάλα (με το οποίο στηρίζουμε παραγωγούς της Θεσσαλίας), το στραγγιστό γιαούρτι (με το οποίο στηρίζουμε παραγωγούς της Μακεδονίας) και το εξαιρετικό παρθένο και βιολογικό ελαιόλαδο (με παραγωγούς από διάφορες περιοχές της χώρας), είναι στα ράφια τριών αλυσίδων. Πιο συγκεκριμένα σε περίπου 150 καταστήματα My Market, σε 115 καταστήματα της αλυσίδας ΚΡΗΤΙΚΟΣ που μόλις ξεκίνησε αλλά και στα Mega καταστήματα της ΑΒ.
Όποιος δοκιμάσει τα προϊόντα θα καταλάβει πραγματικά τη διαφορά. Και είναι λογικό όταν για παράδειγμα οι αγελάδες τρέφονται χωρίς GMOs, με φυσικά συμπληρώματα όπως τριφύλλι, βρώμη, βίκο, λιναρόσπορο, όταν έχουν σωστές συνθήκες ευζωίας με άπλετο χώρο, δροσιά το καλοκαίρι (είτε με ανεμιστήρες είτε με ειδική μόνωση), ξύστρες για να κάνουν μασάζ και σωστή φροντίδα από τους ειδικούς, τότε το γάλα αλλάζει δομή και γεύση. Δοκιμάστε ένα γιαούρτι στραγγιστό 10% και σας εγγυώμαι ότι δεν θα το αλλάξετε ποτέ.
Οι τιμές που διαμορφώνουν οι καταναλωτές είναι πιο φθηνά ή πιο ακριβά από την μέση τιμή της αγοράς;
Τα προϊόντα είναι στη σωστή τιμή, η οποία γενικά μέχρι σήμερα είναι κάτω από τη μέση τιμή της αγοράς αλλά με υψηλότερες αμοιβές για τους παραγωγούς και με επιπλέον αντίκτυπο σε όσα ανέφερα παραπάνω. Είναι θέμα διαφάνειας. Γενικά ισχύει ο κανόνας “ότι δεν πληρώνουμε στο ταμείο, το πληρώνει ο παραγωγός, το περιβάλλον, η κοινωνία”. Πρέπει να αναρωτιόμαστε σαν καταναλωτές πως είναι δυνατόν να υπάρχουν περιθώρια για προσφορές 20%, 30% και 40% στα προϊόντα που αγοράζουμε στα σουπερμάρκετ και τι πραγματικά συμπεριλαμβάνεται στην τιμή που πληρώνουμε. Σαν πρωτοβουλία ρίχνουμε διαφάνεια στη διαδικασία από το χωράφι ως το ράφι ώστε να γνωρίζουμε με βεβαιότητα ότι το κάθε μας ευρώ πήγε στη σωστή κατεύθυνση.
Πως όμως γνωρίζουμε ότι οι προδιαγραφές που ψηφίσαμε οι καταναλωτές είναι όντως έτσι;
Η πρωτοβουλία συντονίζεται από εμάς τους καταναλωτές. Όποιος επιθυμεί μπορεί να γίνει μέλος της με την απλή συμβολή του 1€ για μια μερίδα. Βάλαμε 1€ γιατί δεν έχει κερδοσκοπικό χαρακτήρα για όσους συμμετέχουν στον Μη Κερδοσκοπικό Συνεταιρισμό “Ποιος είναι το Αφεντικό;”. Επίσης όλοι έχουμε από μια ψήφο και αυτό εξασφαλίζει τη διαφάνεια και τη δημοκρατικότητα.
Τα μέλη λοιπόν οργανώνουμε επισκέψεις στις φάρμες και τα εργοστάσια ώστε να ελέγχουμε τις προδιαγραφές που ψηφίζουμε, με τα μάτια μας και να γνωρίζουμε τους ανθρώπους πίσω από τα προϊόντα μας. Για σκεφτείτε, με 1€ για μια ζωή, μπορείς να ελέγχεις το τι τρως με τα μάτια σου. Επίσης ξεκινήσαμε να βιντεοσκοπούμε τις επισκέψεις μας ώστε να τις κοινοποιούμε και στους υπόλοιπους καταναλωτές.
Είναι σαφές πως πρόκειται για μια πρωτοβουλία που θα έπρεπε να είχε ήδη τη στήριξη της πολιτείας, όπως είπατε πως έγινε και στη Γαλλία. Έχετε επικοινωνήσει με την κυβέρνηση;
Έχουμε ζητήσει συναντήσεις με τον Πρωθυπουργό και τους αρμόδιους Υπουργούς για να τους ενημερώσουμε, όπως ενημερώθηκε πολύ σωστά ο Μακρόν και η Γαλλική κυβέρνηση οι οποίοι στήριξαν και συνεχίζουν να στηρίζουν θερμά την εκεί πρωτοβουλία. Νιώθουμε όμως κάποιες στιγμές ότι αν δεν είσαι η JP Morgan να φέρεις έτοιμα εκατομμύρια επενδύσεις, μάλλον δύσκολα θα σου αφιερωθεί χρόνος και στήριξη. Στη Γαλλία η πρωτοβουλία έγινε και νόμος (EGalim2). Εμείς κάναμε την επιλογή μας σαν νέοι να παραμείνουμε στην Ελλάδα, να στηρίξουμε με τις ιδέες και τις πράξεις μας τον τόπο μας μέσα στην κρίση, χωρίς να περιμένουμε βοήθεια από κανέναν. Θεωρούμε όμως σημαντικό η πολιτεία και οι άνθρωποι της κάθε κυβέρνησης να ενημερώνονται για τις προσπάθειες αυτές και το αντίκτυπό τους.
H πρωτοβουλία σας, βασίζεται στη διαφάνεια. Δεν έχετε συναντήσει αντιδράσεις στην αγορά;
Η απόλυτη διαφάνεια σίγουρα δεν αρέσει σε όλους. Όπως επίσης και το γεγονός ότι είμαστε μια πρωτοβουλία καταναλωτών που δεν αντιμετωπίζεται από τους εταίρους και τις αλυσίδες με τις συνήθης εμπορικές πρακτικές της αγοράς. Όμως πραγματικά σκοπός μας δεν είναι να δημιουργήσουμε ανταγωνισμό στις βιομηχανίες της χώρας μας. Σκοπός είναι να αφυπνίσουμε τους καταναλωτές, τις εταιρείες και τις αλυσίδες σουπερμάρκετ και να πάμε όλοι μαζί προς την σωστή κατεύθυνση.
Μακάρι όλες οι εταιρείες να ακολουθήσουν το παράδειγμα μας. Η βιωσιμότητα προστίθεται στη βιωσιμότητα, η αλληλεγγύη προστίθεται στην αλληλεγγύη. Πάντως ήδη κάποιες εταιρείες έχουν ζητήσει τη συνεργασία της πρωτοβουλίας για να δημιουργήσουν τα προϊόντα τους με τη βοήθεια των καταναλωτών και ανάμεσά τους και κάποιες αλυσίδες σουπερμάρκετ.
Ουσιαστικά λοιπόν ο σκοπός της πρωτοβουλίας ποιος είναι;
Σκοπός της πρωτοβουλίας «Ποιος είναι το Αφεντικό́; – Η Μάρκα του καταναλωτή» είναι να στηρίξουμε την βιώσιμη ανάπτυξη του αγροδιατροφικού τομέα και της ελληνικής οικονομίας δημιουργώντας οι καταναλωτές ηθικά και αλληλέγγυα προϊόντα που ανταποκρίνονται στις ανάγκες μας βάσει κριτήριων που επιλέγουμε οι ίδιοι. Έτσι θα μπορέσουμε να στηρίξουμε τον πρωτογενή τομέα της χώρας μας και να συμβάλλουμε στην πραγματική ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας, στην δημιουργία νέων θέσεων εργασίας μέσω του αγροδιατροφικού τομέα, με υψηλές προδιαγραφές ποιότητας, βιωσιμότητας και ευζωίας.
Στόχος επίσης της πρωτοβουλίας είναι να διασφαλίζει τη διαφάνεια, τη δίκαιη και αλληλέγγυα συναλλαγή μεταξύ παράγωγων, προμηθευτών και καταναλωτών, διαμορφώνοντας ορθά την αμοιβή του παραγωγού και την προτεινόμενη τιμή λιανικής αλλά και να στηρίζει την κοινωνία, τους συνανθρώπους μας, το περιβάλλον. Έτσι γνωρίζουμε τι πληρώνουμε, σε ποιον και γιατί. Προϊόντα δίκαιου εμπορίου όπου κανείς δεν θα είναι ζημιωμένος. Μέσω της διαδικασίας αυτής όχι μόνο στηρίζουμε σωστά τους αγρότες και παραγωγούς της χώρας μας αλλά και εκατοντάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Αναφέρατε προηγουμένως για την επιρροή των αγορών μας μέσω της πρωτοβουλίας σε διάφορες κοινωνικές και περιβαλλοντικές δράσεις. Πως το πετυχαίνει αυτό;
Οι καταναλωτές σήμερα θέλουμε όλες οι εταιρείες να μην σκέφτονται μόνο το οικονομικό τους όφελος. Η βιωσιμότητα αφορά τρεις πυλώνες, οικονομία, περιβάλλον, κοινωνία.
Μπορούμε με κάθε προϊόν να επηρεάζουμε και τους τρεις. Εμείς οι καταναλωτές λοιπόν, με κάθε προϊόν, μέσω των προδιαγραφών των ερωτηματολογίων, επηρεάζουμε άμεσα τι περιβάλλον και τις ζωές των παραγωγών.
Εκτός όμως από τις προδιαγραφές που αφορούν τις πρακτικές που επηρεάζουν τους πυλώνες της βιωσιμότητας, προσθέτουμε επιπλέον και στήριξη για διάφορους κοινωνικούς ή περιβαλλοντικούς σκοπούς ώστε οι αγορές μας να χρηματοδοτούν ακόμη περισσότερα. Για παράδειγμα, στο πρόσφατο ερωτηματολόγιο που ολοκληρώθηκε η ψηφοφορία των καταναλωτών για τη φέτα, οι καταναλωτές προσθέσαμε σε μια ερώτηση, στήριξη για την καταπολέμηση του παιδικού καρκίνου.
Κάθε φορά που θα αγοράζουμε φέτα ένα ποσό θα αποταμιεύεται για τον σκοπό αυτό για να στηρίξουμε παιδιά στον αγώνα τους και τις οικογένειές τους. Στο μέλι που ψηφίζουμε τώρα, έχουμε στήριξη για την αύξηση της βιοποικιλότητας και την προστασία των μελισσών. Σε κάθε περίπτωση η πρωτοβουλία με τον κοινωνικό της χαρακτήρα προσφέρει στήριξη όχι μόνο στους παραγωγούς και στο περιβάλλον αλλά και στην κοινωνία, σε οικογένειες και τα άτομα σε ανάγκη είτε απευθείας είτε μέσω οργανισμών (π.χ. Το Χαμόγελο του Παιδιού).
Τι έρχεται μετά; Ποια είναι τα επόμενα σχέδια;
Η πρωτοβουλία μας δέχθηκε πρόσκληση από τον ΟΗΕ και θα είμαστε σε λίγους μήνες στην έδρα του στην Νέα Υόρκη για να παρουσιάσουμε το έργο μας με σκοπό να βοηθήσουμε και άλλες χώρες να κάνουν το ίδιο. Στα πλαίσια αυτής της πρόσκλησης μάλιστα γυρίζουμε ένα διεθνές ντοκιμαντέρ, το οποίο θα προβληθεί στον ΟΗΕ, στο διεθνές φεστιβάλ των Καννών αλλά και σε άλλα φεστιβάλ ντοκιμαντέρ. Επίσης μας έχει γίνει πρόταση από γνωστή πλατφόρμα για την δημιουργία σειράς φαντασίας με θέμα την πρωτοβουλία.
Στα πιο πρακτικά, ετοιμαζόμαστε να στηρίξουμε παραγωγούς πατάτας, ντομάτας και οσπρίων. Μάλιστα, χάρη στη συμμετοχή της πρωτοβουλίας στο Ευρωπαϊκό πρόγραμμα Ploutos H2020, οι παραπάνω παραγωγοί θα επωφεληθούν δωρεάν εγκατάστασης έξυπνων τεχνολογικών λύσεων Smart Farming Gaiasense. Χάρη στο ίδιο πρόγραμμα εκσυγχρονίσαμε το εργαλείο της εφαρμογής που κάνουμε τα ερωτηματολόγια (πιο γρήγορο με επιπλέον χαρακτηριστικά και πιο φιλικό για κινητά και tablets) ενώ πριν από λίγους μήνες εγκαινιάσαμε και την εφαρμογή για κινητά. Έχουμε δηλαδή τη δική μας εφαρμογή με την οποία βλέπουμε που είναι διαθέσιμα τα προϊόντα, ενημερώνουμε όταν δεν τα βρίσκουμε, μαθαίνουμε τα πάντα για αυτά, ψηφίζουμε νέα προϊόντα και πολλά άλλα.
Ευχόμαστε και ελπίζουμε όλες οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ στην Ελλάδα να στηρίξουν με περηφάνια και αποφασιστικότητα την πρωτοβουλία αυτή για τις αξίες της και να συμβάλουν στη αειφόρο βιωσιμότητα και ανάπτυξη, ακόμη πιο δυναμικά.
Ελπίζουμε επίσης και τα Μέσα Ενημέρωσης να στηρίξουν την προσπάθεια ώστε περισσότεροι συμπολίτες μας να μάθουν για αυτήν.
Ας σκεφτούμε όλοι το αντίκτυπο μιας τέτοιας προσπάθειας όταν θα συμμετέχουμε μερικά εκατομμύρια καταναλωτές (όπως στη Γαλλία), το πόσες χιλιάδες ζωές θα αλλάξουμε, το πόσο πολύ θα αλλάξει η οικονομία στη χώρα μας και τον αντίκτυπο στην υγεία μας και το περιβάλλον.