Η έκταση των πάγων γύρω από την Ανταρκτική έχει φθάσει σε χαμηλό επίπεδο ρεκόρ, με τους επιστήμονες να αναφέρουν ότι «δεν έχουν ξαναδεί ποτέ στο παρελθόν μια τόσο ακραία κατάσταση». Η έκταση των πάγων αναμένεται να συρρικνωθεί ακόμη περισσότερο πριν από το τέλος της φετινής καλοκαιρινής περιόδου τήξης.
Ο αντίκτυπος της κλιματικής κρίσης στο λιώσιμο των πάγων στην Αρκτική είναι σαφής στα αρχεία που εκτείνονται από το 1979 μέχρι σήμερα. Οι θαλάσσιοι πάγοι της Ανταρκτικής ποικίλλουν όλο και περισσότερο από χρόνο σε χρόνο, γεγονός που έχει καταστήσει δυσκολότερο να διαπιστωθεί η επίδραση της παγκόσμιας θέρμανσης.
Ωστόσο, η αξιοσημείωτη μείωση των πάγων της Ανταρκτικής τα τελευταία έξι χρόνια δείχνουν ότι τα επίπεδα ρεκόρ θερμότητας που υπάρχουν στον ωκεανό και οι σχετικές αλλαγές στα καιρικά πρότυπα μπορεί να σημαίνουν ότι η κλιματική κρίση τελικά εκδηλώνεται.
Τα κλιματικά μοντέλα προειδοποιούσαν ήδη από το 2014 ότι το γιγαντιαίο στρώμα πάγου της Δυτικής Ανταρκτικής (WAIS), ήταν καταδικασμένο να καταρρεύσει λόγω των επιπέδων της παγκόσμιας θέρμανσης που είχαν ήδη παρατηρηθεί τότε.
Η αυξανόμενη απώλεια των θαλάσσιων πάγων εκθέτει τα στρώματα πάγου και τους παγετώνες τους σε κύματα που επιταχύνουν την αποσύνθεση και το λιώσιμό τους, προειδοποίησαν οι ερευνητές. Πρόσφατη μελέτη εκτιμά ότι το WAIS θα οδηγούνταν σε σταδιακή κατάρρευση και σε άνοδο της στάθμης της θάλασσας κατά τέσσερα μέτρα – με αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας μόλις 1 βαθμό Κελσίου, σημείο που έχει ήδη ξεπεραστεί.
«Δεν έχω ξαναδεί ποτέ μια τόσο ακραία, χωρίς πάγο κατάσταση εδώ» δήλωσε ο καθηγητής Karsten Gohl, από το Κέντρο Helmholtz για την Πολική και Θαλάσσια Έρευνα στο Ινστιτούτο Alfred Wegener της Γερμανίας, και ο οποίος επισκέφθηκε για πρώτη φορά την περιοχή το 1994.
Ο Gohl, ο οποίος επί του παρόντος βρίσκεται στο ερευνητικό σκάφος Polarstern στην Ανταρκτική, δήλωσε:
«Η ηπειρωτική υφαλοκρηπίδα, μια περιοχή στο μέγεθος της Γερμανίας, είναι τώρα εντελώς ελεύθερη από πάγο. Είναι ανησυχητικό να αναλογιστεί κανείς πόσο γρήγορα έχει συντελεστεί αυτή η αλλαγή».
Ο καθηγητής Christian Haas, επίσης από το Κέντρο Helmholtz, δήλωσεότι «η ραγδαία μείωση των θαλάσσιων πάγων τα τελευταία έξι χρόνια είναι αρκετά αξιοσημείωτη, δεδομένου ότι η παγοκάλυψη δεν άλλαξε σχεδόν καθόλου τα προηγούμενα 35 χρόνια».
Οι επιστήμονες του Εθνικού Κέντρου Δεδομένων Χιονιού και Πάγου στις ΗΠΑ (NSIDC) δήλωσαν επίσης ότι σημειώθηκε νέο χαμηλό ρεκόρ. Είπαν ότι η έκταση των θαλάσσιων πάγων της Ανταρκτικής μειώθηκε σε 1,91 εκατ. τετραγωνικά χιλιόμετρα στις 13 Φεβρουαρίου, κάτω από το προηγούμενο ρεκόρ που είχε σημειωθεί στις 25 Φεβρουαρίου 2022.
«Τα προηγούμενα χρόνια, το ετήσιο ελάχιστο σημειώθηκε μεταξύ 18 Φεβρουαρίου και 3 Μαρτίου, οπότε αναμένεται περαιτέρω μείωση» υπογράμμισαν οι οι ερευνητές του NSIDC.
Οι Γερμανοί επιστήμονες δήλωσαν ότι το «έντονο λιώσιμο» θα μπορούσε να οφείλεται σε ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες του αέρα στα δυτικά και ανατολικά της Ανταρκτικής Χερσονήσου, οι οποίες ήταν περίπου 1,5 βαθμό Κελσίου πάνω από τον μακροπρόθεσμο μέσο όρο.
Επιπλέον, υπήρξαν ισχυροί δυτικοί άνεμοι, οι οποίοι αυξάνουν την υποχώρηση των θαλάσσιων πάγων. Το αποτέλεσμα είναι «το εντατικότερο λιώσιμο των παγοκρηπίδων, μια ουσιαστική πτυχή της μελλοντικής παγκόσμιας ανόδου της στάθμης της θάλασσας», ανέφεραν οι ερευνητές.