Η χειμωνιάτικη ενεργειακή καταιγίδα πλησιάζει πιο γρήγορα και πιο απειλητικά από ποτέ την Ευρώπη. Η κατάσταση και οι τιμές εκφεύγουν πλέον κάθε λογικής.
Τα προθεσμιακά συμβόλαια της Γαλλίας για το δ’ τρίμηνο, δηλαδή στην καρδιά του χειμώνα, εκτοξεύτηκαν στα… 1.000 ευρώ / MWh. Είχε προηγηθεί η είδηση για πλήρη κρατικοποίηση από την κυβέρνηση του κολοσσού της EDF, της οποίας οι μισοί από τους υφιστάμενους αντιδραστήρες είναι εκτός σύνδεσης λόγω προβλημάτων.
Στην Γερμανία για το Δεκέμβριο του 2022 τα προθεσμιακά συμβόλαια ξεπέρασαν τα 455 ευρώ/MWh. Είχε προηγηθεί η είδηση πως το συνδικάτο Verdi, ένα από τα ισχυρότερα της χώρας, ζητά από τη κυβέρνηση Σολτς να επιταχύνει τη διάσωση του ομίλου Uniper. Εκείνη από την πλευρά της διαβεβαιώνει ότι σενάρια για εφάπαξ φόρο φυσικού αερίου δεν πρόκειται να περπατήσουν και πως δεν θα κληθούν να πληρώσουν οι καταναλωτές τη διάσωση του ενεργειακού ομίλου.
Κινητικότητα και στη γειτονική Αυστρία που ξεκίνησε να ανακτά χώρο σε μια από τις μεγαλύτερες αποθήκες αερίου της Ευρώπης, την Haidach, αφού η Gazprom δεν τήρησε τους κανόνες που απαιτούν ελάχιστα επίπεδα αποθήκευσης. Η κίνηση στηρίζεται σε νόμο που τέθηκε σε ισχύ αυτόν τον μήνα και ο οποίος επιτρέπει στην Αυστρία να κατάσχει κρίσιμους χώρους αποθήκευσης εφόσον οι φορείς εκμετάλλευσης δεν τους γεμίζουν τουλάχιστον στο 10%.
Η κατάσταση πανευρωπαϊκά είναι δραματική. Τώρα που το σκηνικό γίνεται ολοένα και πιο εκρηκτικό για τον ευρωπαϊκό Βορρά, η Ευρώπη έχει θορυβηθεί. Κάτι που δεν ίσχυε στις αρχές του χρόνου, όταν χώρες του Νότου, όπως η Ελλάδα έκρουαν καμπανάκι κινδύνου σε κάθε Σύνοδο Κορυφής.
Η κατάσταση στην Ελλάδα
Προφανής η ανησυχία και στην Ελλάδα, παρ’ ότι είναι σε καλύτερη κατάσταση από τη Γερμανία. Στο προσεχές Συμβούλιο θα τεθεί ξανά επί τάπητος η ανάγκη για ευρωπαϊκή αλληλεγγύη, όπως η κίνηση της Αθήνας που διασφαλίζει εδώ και μήνες προσφορά φυσικού αερίου στη γειτονική Βουλγαρία. Αν, όμως, η Ρωσία αποφασίσει να πλήξει την Ευρώπη και διακόψει πλήρως την παροχή του καυσίμου προς τη Γηραιά Ήπειρο, τότε κάθε άλλο παρά σαφές είναι αν αυτή η μορφή έκτακτης αλληλεγγύης που επέδειξε η Ελλάδα θα μπορεί να λειτουργήσει μέσα στον χειμώνα. Προτεραιότητα θα δοθεί στις εγχώριες ανάγκες, όπως έχει κάνει σαφές η κυβέρνηση.
Κατά τα λοιπά η κυβέρνηση ποντάρει φέτος το καλοκαίρι στις ΑΠΕ, στα μελτέμια, στο λιγνίτη, όπως και σε έξτρα φορτία LNG. Στο κακό, αλλά πιο ήπιο για εμάς σενάριο, όπου διακόπτονται οι ροές από τον Nord Stream 1, τότε η ζήτηση θα αυξηθεί παντού στην Ευρώπη, οι τιμές LNG θα εκτιναχθούν και η έγκαιρη εξασφάλιση φορτίων δεν θα είναι απλή υπόθεση. Στο πολύ αρνητικό σενάριο, όπου η Ρωσία διακόψει τις ροές αερίου προς Ελλάδας μέσω του Turk Stream, τότε φεύγουν από την εξίσωση 110.000 MWh ρωσικού αερίου, που εισάγουμε μέσω Σιδηροκάστρου. Θα απομείνουν οι 50.000 MWh αζέρικου και τούρκικου αερίου, συν οι τέσσερις πλέον δεξαμενές της Ρεβυθούσας (225.000 κυβικά μέτρα), μαζί με τα 136.000 κυβικά του νέου πλωτού FSU, το οποίο είναι ήδη εδώ.
Η πρόταση της Κομισιόν
Η σύγκλιση εκτάκτως ενός ακόμη Συμβουλίου Υπουργών Ενέργειας για τις 26 Ιουλίου, έρχεται ως φυσικό επακόλουθο της δραματικής κατάστασης. Στην ατζέντα ως βασικό θέμα είναι η λήψη αποφάσεων για την ασφάλεια ενεργειακού εφοδιασμού.
Λίγες ημέρες πριν, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα προτείνει ένα σχέδιο σχετικά με τον τρόπο περιορισμού της ζήτησης αερίου σε περίπτωση πρόσθετων περικοπών της προμήθειας από τη Ρωσία, μαζί με μέτρα μείωσης της κατανάλωσης, προκειμένου να αποθηκευτεί περισσότερο καύσιμο για το χειμώνα. Η πρόταση θα παροτρύνει τους Ευρωπαίους να ανεβάσουν λίγο τον θερμοστάτη του κλιματιστικού τους το καλοκαίρι και να χαμηλώσουν λίγο τον θερμοστάτη του καλοριφέρ τους όταν θα πέσει η θερμοκρασία.
Επανέρχεται παράλληλα το θέμα της πλατφόρμας κοινής αγοράς φυσικού αερίου, προκειμένου με αυτόν τον τρόπο μπορεί να γίνει διαπραγμάτευση για καλύτερες τιμές. Κάποιοι αναλυτές πάντως μιλούν για σπασμωδικές κινήσεις από την ΕΕ που λαμβάνονται με χαρακτηριστική καθυστέρηση από μια Ήπειρο που τρέχει πίσω από τις εξελίξεις.
«Ξέρουμε ότι η κατάσταση είναι σοβαρή, η κρίση μπορεί να γίνει χειρότερη», είχε σχολιάσει η Επίτροπος Ενέργειας της ΕΕ, Κάντρι Σίμσον πριν μία εβδομάδα, επισημαίνοντας ότι αυτή τη στιγμή οι προμήθειες από τη Ρωσία είναι στο μισό σε σχέση με την ίδια περίοδο πέρυσι και οι ροές μπορεί να μειωθούν ακόμη περισσότερο.
Πηγή: NEWS247/ Θοδωρής Παναγούλης
Φωτογραφία: ds_30/Pixabay