Τα τελευταία χρόνια χορτάσαμε ντροπή σ’ αυτό το νησί. Ειδικά σε ό,τι αφορά τον πολιτισμό. Με τον ΝΟΠΠΑΠΠΠΑ να έχει διαλυθεί με το που ανέλαβε η νέα δημοτική αρχή, ο δήμος έμεινε χωρίς πολιτιστικό οργανισμό. Από υποσχέσεις για τη δημιουργία μιας πολιτιστικής επιτροπής στον δήμο, άλλο τίποτα.
Αλλά όπως είναι γνωστό εδώ στο νησί “τίποτα δεν μας αρέσει πια”, επομένως όσοι φωνάζουμε, είμαστε στην καλύτερη περίπτωση γκρινιάρηδες “του καναπέ”, στην χειρότερη “κάνουμε αντιπολίτευση” για τα πάντα: την καθαριότητα, την ένδεια πολιτιστικών προγραμμάτων, τις υπερφορτωμένες παραλίες από παράνομα ομπρελοκαθίσματα, το κυκλοφοριακό, τα πάρκινγκ, τις υποδομές και τόσα άλλα.
Εμείς κάνουμε, δηλαδή, ως πολίτες “αντιπολίτευση” και η δημοτική αρχή επικαλείται ως μόνιμη επωδό τον κορονοϊό για τα πάντα που δεν έγιναν. Σίγουρα ο κορονοϊός υπήρξε ανασταλτικός παράγοντας για πολλά εως ένα σημείο, αλλά δεν δικαιολογεί τα πάντα απ’ όσα έπρεπε να γίνουν και δεν έγιναν.
Τον Δεκέμβριο του 2022 ο απολογισμός των πεπραγμένων της δημοτικής αρχής, έγινε υπό τους ήχους μιας σταγόνας. Ενώ ο δήμαρχος ανέλυε τα πεπραγμένα του, το ταβάνι έσταζε ακριβώς μπροστά του.
Από τα πεπραγμένα εκείνα συγκράτησα, λόγω οράματος, στρατηγικής και κοπιώδους προσπάθειας, εκείνη τη μεγάλη επιτυχία στο πεδίο του τουρισμού: “Τουρισμός…” ανήγγειλε ο δήμαρχος και έπεσε η σχετική διαφάνεια στον προτζέκτορα, “πλημμύρισε το νησί από κόσμο” και περάσαμε στο επόμενο θέμα.
Αν άκουγε κανείς άσχετος με το νησί, θα νόμιζε πως αν είχαμε άλλη δημοτική αρχή δεν θα ‘χε πατήσει άνθρωπος το πόδι του ή ακόμα καλύτερα μπορεί να καταλάβαινε πως η δημοτική μας αρχή είναι ΤΟ αξιοθέατο που όλοι έρχονται για να θαυμάσουν το έργο της ή και την ίδια.
Λέγαμε όμως για τον πολιτισμό. Γιορτάσαμε το Λογοτεχνικό Έτος Καμπανέλλη πέρυσι και η επιτροπή για τις εκδηλώσεις συστάθηκε 8 Μαρτίου του 2022 με τα προβλήματα στην διοργάνωση και στο Μουσείο να είναι υπαρκτά.
Η συνέντευξη που ακολουθεί με την κ. Καμπανέλλη, κόρη του αείμνηστου Ι. Καμπανέλλη είναι τον Μάρτιο του 2022 και δείχνει ποια ήταν η κατάσταση.
Τα προβλήματα συνεχίζονται. Προφανώς δεν γίνεται κατανοητό, ούτε γίνεται κάποιος σχεδιασμός, μια μελέτη προκειμένου και ο κλιματισμός να είναι ο κατάλληλος, οι αφυγραντήρες να είναι οι προβλεπόμενοι για τον χώρο και τα εκθέματα να μην κινδυνεύουν με καταστροφή.
Σαν να μην έφταναν όλα τα παραπάνω, ήρθε να προστεθεί και η δημοπρασία του εξωτερικού χώρου του Μουσείου. Και η απορία όλων είναι γιατί βγαίνει τώρα σε δημοπρασία (8 Σεπτέμβρη) που η σεζόν τελειώνει, αφ’ ετέρου τα τραπεζάκια που βρίσκονται όλον αυτόν το καιρό εκεί, με ποιο καθεστώς βρίσκονταν; Ένα τρίτο που μπορεί να σκεφτεί κανείς είναι αν τελικά μπορεί κανείς απ’ τους τοπικούς άρχοντες να κατανοήσει τη σπουδαιότητα του συγκεκριμένου μουσείου, πέρα από συμβάσεις και συμφωνίες, που είναι ούτως ή άλλως σημαντικές για την εύρυθμη λειτουργία του.
Έτσι απλά, να βρεθεί κάποιος ανάμεσά τους και να εξηγήσει τον θησαυρό που έχει το νησί στα χέρια του και να βάλει φρένο σε διαδικασίες που θα φέρουν προβλήματα, να εξηγήσει γιατί πρέπει να είναι φροντισμένο το ίδιο και τα εκθέματα ασφαλή. Το αυτονόητο δηλαδή.
Κατά την πρόσφατη επίσκεψή μου στο θεατρικό μουσείο, ένιωσα δέος αντικρίζοντας τα χειρόγραφα, τα αντικείμενα, τα βραβεία, τις αφίσες των θεατρικών έργων, τις φωτογραφίες, το γραφείο του τεράστιου αυτού ανθρώπου των Γραμμάτων και των Τεχνών κι ένιωθα τόσο περήφανη που αυτός, ο αγαπημένος άνθρωπος, αυτή η σπουδαία προσωπικότητα ήταν Νάξιος.
Είναι ποτέ δυνατόν να αντιμετωπίζουμε με τόση καταστροφική επιπολαιότητα την πολιτιστική μας κληρονομιά, αντί να την διαχειριζόμαστε με τον σεβασμό που της αξίζει;
Η Κατερίνα Καμπανέλλη μίλησε στην Ιωάννα Κλεφτόγιαννη στο ΒΗΜΑ και όσα ειπώθηκαν δημοσιεύτηκαν στις 03/09/2023.
Δεν υπάρχει καμία δικαιολογία για όλο αυτό που συμβαίνει. Καμία απολύτως. Και είναι απολύτως κατανοητή η απογοήτευση της Κατερίνας Καμπανέλλη. Και η επιμονή της να λυθούν τα προβλήματα για να παραμείνει το μουσείο εδώ στον τόπο που γεννήθηκε ο πατέρας της μαρτυρά τις καλές προθέσεις της. Γιατί πραγματικά θα μας άξιζε, μετά απ’ όλα αυτά που έχουν συμβεί, να πάρει το μουσείο και να φύγει.
Στις 7/09 συνεδριάζει για τελευταία φορά το δημοτικό συμβούλιο, καθώς μπήκαμε σε προεκλογική περίοδο. Στην περίπτωση του θεατρικού μουσείου, καμία υπόσχεση δεν μπορεί να θεωρηθεί ασφαλής, δυστυχώς, ωστόσο είναι θέμα τιμής να δοθούν λογικές εξηγήσεις και το θέμα να μπει στο δημοτικό συμβούλιο. Αν δεν χωρά, ας γίνει επείγουσα συνεδρίαση το συντομότερο δυνατόν με μοναδικό θέμα το θεατρικό μουσείο και η νέα δημοτική αρχή, όποια κι αν αποφασίσει ο ναξιακός λαός πως θα είναι αυτή, ας είναι το πρώτο έργο που θα κάνει.
Αρκετά πια…
Ακολουθεί το ρεπορτάζ της Ιωάννας Κλεφτόγιαννη στο ΒΗΜΑ
Μουσείο «Καμπανέλλης»: Το χρονικό ενός προαναγγελθέντος «λουκέτου»
της Ιωάννας Κλεφτόγιαννη
Θέατρο του …παραλόγου; Μάλλον, το χρονικό ενός προαναγγελθέντος… λουκέτου. Έχουν προηγηθεί πολλά, έως ότου πλέον η κόρη του κορυφαίου θεατρικού συγγραφέα Ιάκωβου Καμπανέλλη (1921, Νάξος- 2011, Αθήνα), Κατερίνα, πάρει την απόφαση να καταγγείλει τη σύμβαση, με την οποία δωρίζει όλα τα κινητά πολύτιμα προσωπικά αντικείμενα και κειμήλια του πατέρα της, στο Θεατρικό Μουσείο «Ιάκωβος Καμπανέλλης», στη Νάξο, και μοναδικό πλέον θεατρικό μουσείο της χώρας.
Καθώς ο δήμος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων, όπως ανακάλυψε η σκηνογράφος και θεματοφύλακας της τεράστιας κληρονομιάς του πατέρα της, παραβιάζει όρο της σύμβασης, που έχει συναφθεί μεταξύ της ίδιας και του τότε προέδρου του Νομικού Προσώπου Πολιτισμού Αθλητισμού Περιβάλλοντος Παιδείας Πρόνοιας και Αλληλεγγύης Δήμου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων (ΝΟΠΠΑΠΠΠΑ), κυρίου Ιάκωβου Ναυπλιώτη Σαραντινού, που εκπροσωπούσε το δήμο.
Συγκεκριμένα, τη Δευτέρα (28 Αυγούστου), έπεσε στην αντίληψη της μοναχοκόρης του «πρύτανη» της νεολληνικής δραματουργίας, η Διακήρυξη Διενέργειας Δημοπρασίας «για την εκμίσθωση τμήματος ακάλυπτου χώρου επί του δημοτικού οικοπέδου έμπροσθεν του Μουσείου Ιάκωβος Καμπανέλλης, στη θέση Γρόττα», επί της ουσίας στον παραθαλάσσιο προαύλιο χώρο του, που εφάπτεται με μια από τις εισόδους του, η οποία λόγω της πολύχρονης εγκατάλειψης του κτηρίου, έχει διαβρωθεί και δεν ανοίγει!
«Αυτό όμως αντιτίθεται στο συμβόλαιο που έχω κάνει με το δήμο, το 2014, για την παραχώρηση των εκθεμάτων κι αναφέρει ρητώς ότι ο περιβάλλων χώρος του Μουσείου θα παραμένει ελεύθερος, κατάλληλος και διαθέσιμος για τις ανάγκες, αλλά και τις διάφορες δραστηριότητες και εκδηλώσεις του μουσείου. Επομένως, ο δήμος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων σπάει τη συμφωνία και με αποκλειστική υπαιτιότητα του το Μουσείο οδεύει σε λουκέτο», τονίζει στο ΒΗΜΑ η κυρία Καμπανέλλη, που επί σειρά ετών, παρά τις συνεχείς επισημάνσεις και παρατηρήσεις της, διαπίστωνε ότι παραχωρείτο ο περιβάλλων χώρος του μουσείου «παράτυπα».
«Τώρα θα το κάνουν επίσημα. Είναι προκλητικό!», προσθέτει η κληρονόμος του Ιάκωβου Καμπάνελλη, που έχει ενημερώσει, τον αρμόδιο αντιδήμαρχο, για την αξίωσή της, εφόσον παραβιάζονται τα συμφωνηθέντα, να της επιστραφούν όλα τα αντικείμενα της έκθεσης του Μουσείου, που η ίδια είχε παραχωρήσει: αρχειακό υλικό, ταυτότητες και προσωπικά αντικείμενα κι έγγραφα, το γραφείο του Ιάκωβου Καμπανέλλη, μαζί με τη βιβλιοθήκη του, οι δύο τήβεννοί του από τα Πανεπιστήμια Κύπρου (1996) και Θεσσαλονίκης (1999), όπου ανακηρύχθηκε επίτιμος διδάκτορας, διακριτικά από την Ακαδημία Αθηνών και τη βράβευσή του από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, μετάλλια και τιμητικές πλακέτες, αφίσες, πρωτότυπες μακέτες σκηνικών και σχέδια κοστουμιών (όπως από το εμβληματικό «Μεγάλο μας Τσίρκο» του θιάσου Καρέζη-Καζάκου), προγράμματα παραστάσεων, έργα μικρογλυπτικής του συγγραφέα, πορτραίτα, σκίτσα κ.ά.
Όπως εξάλλου διαβάζουμε στη σύμβαση, που έχει συνάψει η Κατερίνα Καμπανέλλη με το Δήμο: «Σε περίπτωση παραβάσεως των όρων της παρούσης που θεωρούνται όλοι ουσιώδεις, καθείς εκ των δύο συμβαλλομένων μερών δικαιούται να καταγγείλει την παρούσα σύμβαση με συστημένη επιστολή ή με επίδοση σχετικής εξωδίκου δηλώσεως χωρίς τήρηση προθεσμίας ειδικότερα σε περίπτωση διαπιστούμενης παραβάσεως όρου της παρούσης συμβάσεως εκ μέρους του δωρεοδόχου, η δωρήτρια δικαιούται να απαιτεί να της επιστρέφονται τα αντικείμενα της εκθέσεως του Θεατρικού Μουσείου και να της παραδίδονται σε τόπο και χώρο που θα υποδεικνύει η δωρήτρια, με φροντίδα και δαπάνη του δωρεοδόχου ή του Δήμου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων ή των καθολικών ή ειδικών διαδόχων τους».
Το συμβάν δεν είναι παρά το «κερασάκι» στην τούρτα μιας σειράς από «ανάρμοστα συμβάντα», που είχαν κάνει την κυρία Καμπανέλλη να σκέφτεται από καιρό να αποσύρει το σύνολο των εκθεμάτων του Μουσείου, που στεγάζεται σε ενετικό κτίσμα του 1200 και, παραμένει, από το 2016 που εγκαινιάστηκε, ανοικτό για το κοινό από τον Ιούνιο μέχρι τον Οκτώβρη.
Παρότι εξέπεμπε διαρκώς SOS για την διαβρωτική υγρασία, ελλείψει των κατάλληλων αφυγραντήρων και συντηρήσεων, επήλθε τον περασμένο χειμώνα το μοιραίο σε ανεκτίμητης αξίας εκθέματα: «Τα πιο σημαντικά, πολύτιμα και σπάνια εκθέματα του μουσείου», όπως τονίζει η Κατερίνα Καμπανέλλη, μακέτες ιστορικών παραστάσεων, αυθεντικά σχέδια κοστουμιών, η ιδιόχειρη αφιέρωση του Μακάριου στον πατέρα της και η περγαμηνή, που του δόθηκε από το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων, καταστράφηκαν από υγρασίες.
Διαβάστε τη συνέχεια στο ΒΗΜΑ πατώντας εδώ