Μεγάλη απήχηση σε σημαντικό κομμάτι της κοινωνίας έχουν οι θεωρίες συνωμοσίας σε σχέση με τις δασικές πυρκαγιές. Οπως αποκαλύπτει έρευνα που πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, επτά στους δέκα πολίτες πιστεύουν ότι οι πυρκαγιές είναι αποτέλεσμα εμπρησμού, με βάση κάποια σκοπιμότητα, ενώ περισσότεροι από τους μισούς ότι συνδέονται με την ανάπτυξη ανεμογεννητριών. Η κοινή γνώμη αναγνωρίζει γενικά το πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής, δεν το τοποθετεί, ωστόσο, μέσα στα δέκα σημαντικότερα της χώρας.
Η έρευνα «Κλιματική Αλλαγή: Αντιλήψεις, Απειλές και Προκλήσεις για μια Νέα Περιβαλλοντική Κουλτούρα» πραγματοποιήθηκε με πρωτοβουλία του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας για τις αντιλήψεις των πολιτών σχετικά με την κλιματική αλλαγή, τη σοβαρότητά της και την προσαρμογή σε αυτήν. Η έρευνα διεξήχθη τον Απρίλιο σε δείγμα 2.000 ατόμων σε συνεργασία με τη διαΝΕΟσις και την εταιρεία ερευνών κοινής γνώμης Metron Analysis.
Η έρευνα αποδεικνύει τη σύγχυση που υπάρχει στην κοινή γνώμη σε βασικά περιβαλλοντικά ζητήματα. Ετσι, ενώ η καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος τοποθετείται από τους ερωτηθέντες στην κορυφή των παγκόσμιων προβλημάτων (17% των απαντήσεων), ακολουθούμενη από τους πολέμους (13,6%) και την κλιματική αλλαγή (13%), σε επίπεδο χώρας η καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος είναι μόλις η 9η δημοφιλέστερη απάντηση (2,5%) και η κλιματική αλλαγή η 11η (1,3%). Επίσης, ερωτώμενοι τι προέχει υπό τις παρούσες συνθήκες, η οικονομική ανάπτυξη ή η προστασία του περιβάλλοντος, περίπου το 42% επέλεξε μία από τις δύο και 15% και τις δύο απαντήσεις.
Οσον αφορά τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, το 60% των πολιτών θεωρεί σημαντικότερες τις δασικές πυρκαγιές, ενώ ακολουθούν η ενεργειακή κρίση (50%), οι πλημμύρες (43,8%), οι καύσωνες (43,8%), η υποβάθμιση της υγείας των πολιτών (44,7%) και η ανεργία (42,4%). Ως κύριοι υπεύθυνοι για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής ορίζονται για περισσότερους από τους μισούς ερωτηθέντες οι εθνικές κυβερνήσεις, για το ένα τρίτο οι πολίτες και μόλις για το 22% η βιομηχανία. Αξιοσημείωτο είναι πάντως ότι, σχολιάζοντας τα αποτελέσματα της έρευνας, η διαΝΕΟσις αποδίδει την επιλογή των εθνικών κυβερνήσεων στην πρώτη θέση «στην κουλτούρα που έχει καλλιεργήσει ο πολυετής πολιτικός πατερναλισμός στην Ελλάδα που θέλει τους πολιτικούς, και ειδικά τα μέλη των κυβερνήσεων, να υποκαθιστούν επικοινωνιακά τους επικεφαλής των αρμόδιων μηχανισμών ακόμη και στο επιχειρησιακό σκέλος των αρμοδιοτήτων τους – με αποτέλεσμα να εισπράττουν και το πολιτικό κόστος, όταν σημειώνονται διαχειριστικές αποτυχίες στις διάφορες κρίσεις και θεομηνίες». Μια θεώρηση που προφανώς παραγνωρίζει τον καθοριστικό ρόλο των κυβερνήσεων στον καθορισμό των πολιτικών μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η τοποθέτηση των ερωτηθέντων σε «αμφιλεγόμενες προτάσεις» (sic) που τους τέθηκαν υπόψη στο πλαίσιο της έρευνας. Οπως προκύπτει, το 73,4% θεωρεί ότι η πλειονότητα των πυρκαγιών είναι «αποτέλεσμα σκόπιμου εμπρησμού» (στην πραγματικότητα το μεγαλύτερο ποσοστό οφείλεται σε αμέλεια), ενώ το 55,1% πιστεύει ότι «μετά από καταστροφικές πυρκαγιές στα δάση φυτρώνουν ανεμογεννήτριες». Τέλος, το 47% θεωρεί πολύ χρήσιμη την υπηρεσία ειδοποιήσεων 112, το 72% πιστεύει ότι θα πρέπει να ασφαλίσουμε την περιουσία μας έναντι φυσικών καταστροφών, ενώ το 60% διαφωνεί με την προμήθεια ηλεκτρικού ρεύματος που έχει παραχθεί από πυρηνική ενέργεια.
«Σήμερα γίνεται το πρώτο βήμα για μια νέα κατανόηση του «τι ζητούν οι πολίτες» από το νέο υπουργείο, αλλά και των προθέσεών τους για μια πιο ενεργή εμπλοκή στα ζητήματα αντιμετώπισης των συνεπειών της κλιματικής κρίσης. Ενας νέος διάλογος ξεκινάει με την κοινωνία, ώστε οι πολιτικές μας να μη διαμορφώνονται εν κενώ, χωρίς ουσιαστική ανατροφοδότηση, χωρίς να ανταποκρίνονται σε πραγματικές ανάγκες», σχολίασε ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης, Χρήστος Στυλιανίδης.
