Την Κυριακή (08/05) που μας πέρασε μπορεί ο καιρός να ήταν αναποφάσιστος, ως προς την διάθεσή του, δεν συνέβη όμως το ίδιο στη Νάουσα της Πάρου και στην εκδήλωση που διοργάνωσε το Cyclades Preservation Fund (CPF) με την αρωγή των εθελοντών του Ναυτικού Ομίλου Νάουσας Πάρου ΝΑΙΑΣ, το Σωματείο φίλων Πάρκου Πάρου και τον Χορευτικό Όμιλο Νάουσας Πάρου.
Η χαρούμενη φασαρία ήταν ο καλύτερος οδηγός για να βρω το μέρος της εκδήλωσης. Ανηφορίζοντας μετά το καρνάγιο, πολύχρωμα σημαιάκια ανέμιζαν στο μαγιάτικο αεράκι, ενώ ένα γελαστό και φασαριόζικο σμάρι από πιτσιρίκια έπαιζε ανέμελο στην αμμουδιά του κόλπου του Αγ. Ιωάννη του Δέτη, τσαλαβουτώντας στα ήρεμα νερά της παραλίας «Μοναστήρι». Στο ίδιο κλίμα και τα κατοικίδια που βρήκαν ευκαιρία να τρέξουν, άλλοτε παίζοντας και άλλοτε επιβλέποντας τους μικρούς τους φίλους.
Σκέφτηκα πως έτσι πρέπει να είναι οι εκδηλώσεις για το περιβάλλον, μια χαρούμενη γιορτή που όλοι συμμετέχουν μαθαίνοντας τα μέρη του μεγάλου μας σπιτιού και κυρίως αυτά που χρειάζονται τη μεγαλύτερη φροντίδα και προσοχή μας.
Και η Ποσειδωνία ή αλλιώς «το γρασίδι του Ποσειδώνα» που πολύ συχνά το αποκαλούμε απλώς «φύκια» ή «φυκιάδα» χρειάζεται την προσοχή και τη φροντίδα μας.
Το είδος Posidonia oceanica απαντάται μόνο στη Μεσόγειο θάλασσα και τις παρακείμενες ακτές του Ατλαντικού και πουθενά αλλού στον κόσμο. Εμβληματικό είδος για τους λαούς της Μεσογείου, δεν θα ήταν άστοχο να πούμε πως είναι ένα υποθαλάσσιο είδος που αντίστοιχό σε διάδοση στην επιφάνεια των μεσογειακών χωρών αποτελεί η ελιά.
Εκτός από καταφύγιο για μικρά και μεγάλα ψάρια και άλλους οργανισμούς της θάλασσας τα λιβάδια της ποσειδωνίας είναι οι αδιάψευστοι μάρτυρες της σταθερότητας και της ποιότητας του παράκτιου περιβάλλοντος και είναι ένας από τους σημαντικότερους δείκτες για την εκτίμηση της οικολογικής ποιότητας των θαλάσσιων υδάτων.
Παράλληλα, τα λιβάδια της Ποσειδωνίας, δεσμεύουν σημαντικές ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα, εμπλουτίζουν τα νερά και την ατμόσφαιρα με πολύτιμο οξυγόνο και προστατεύουν το βυθό και τις ακτές από τη διάβρωση. Οι ρίζες της Ποσειδωνίας σε συνδυασμό με το πυκνό και ανθεκτικό φύλλωμα της, λειτουργούν και ως κυματοθραύστες, απορροφώντας ένα σημαντικό ποσοστό της ενέργειας των κυμάτων που πέφτει στην παράκτια ζώνη προστατεύοντάς τες.
Κι ενώ κάθε τετραγωνικό μέτρο λιβαδιού Ποσειδωνίας μπορεί να μας προσφέρει μέχρι και 20 λίτρα απαραίτητου οξυγόνου την ημέρα, η ανθρώπινη δραστηριότητα, οι ιχθυοκαλλιέργειες, τα βιομηχανικά και αστικά και γεωργικά λύματα που πέφτουν στην θάλασσα την απειλούν με διαφορετικούς τρόπους το καθένα καθώς είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα στη μόλυνση και στην θόλωση του νερού.
Μια διπλή γιορτή
Σκοπός λοιπόν της εκδήλωσης ήταν να μάθουν τα παιδιά μέσα από το παιχνίδι, τι είναι η Ποσειδωνία, πως μεγαλώνει και που, τι προσφέρει και γιατί είναι απαραίτητη στον άνθρωπο που πρέπει να φροντίζει ώστε να υπάρχει πάντα στις θάλασσές μας.
Κι αν κάποιους αφορά άμεσα η προστασία της φύσης και των θαλασσών είναι τα παιδιά που πρέπει να γνωρίζουν τι πρέπει να κάνουν, ώστε το μεγάλο μας σπίτι να παραμείνει όμορφο και λειτουργικό. Γιατί τα παιδιά είναι το μέλλον …
Η γιορτή ήταν διήμερη. Το CPF από κοινού με τον ΝΑΪΑΣ και με την συμβολή του HCMR – Institute of Oceanography ανακάλυψαν τα υπερπολύτιμα λιβάδια Ποσειδωνίας, έπαιξαν και δημιουργήσαν εικαστικά θέματα, ενώ καθάρισαν το Πάρκο από κοινού με Φίλους του Πάρκου Πάρου.
Η ερευνήτρια του Ινστιτούτου Ωκεανογραφίας ΕΛΚΕΘΕ Μαρία Σαλωμίδη μίλησε για τη σημασία, τις πιέσεις και τις απειλές των λιβαδιών Ποσειδωνίας στις θάλασσες και τις ακτές μας και συζήτησε με τους μικρούς φίλους, απαντώντας στα ερωτήματά τους.
Την Κυριακή ο πηλός, τα χρώματα, χαρτιά και τα πολύχρωμα καπάκια από μπουκάλια ήταν η πρώτη ύλη για να ξεκινήσει το ταξίδι στα λιβάδια της Ποσειδωνίας παίζοντας και μαθαίνοντας.
Όλα τα παιδιά άκουγαν προσεκτικά όσα τους εξηγούσαν οι επικεφαλής των ομάδων και αφοσιώθηκαν στην δημιουργία που είχαν επιλέξει με θέμα την Ποσειδωνία.
Το ψιλόβροχο που ξεκίνησε, μπορεί να έφερε μια γρήγορη μετακόμιση στα πιο προφυλαγμένα μέρη του Πάρκου, αλλά δεν ανέκοψε καθόλου τη ροή των εργασιών των παιδιών.
Κι όταν τα εικαστικά παιχνίδια ολοκληρώθηκαν, τα παιδιά έκατσαν μπροστά σε μια μεγάλη οθόνη για να παρακολουθήσουν live streaming εικόνες του Γιάννη Ίσσαρη από τον βυθό της Νάουσας με τα λιβάδια της Ποσειδωνίας να λικνίζονται στα διάφανα νερά της Πάρου, ενώ ακολούθησε προβολή βίντεο και κόμικς σχετικά με το θέμα.
Οι μικροί εξερευνητές στη συνέχεια μελέτησαν την Ποσειδωνία με τους μεγεθυντικούς τους φακούς, βλέποντας τις ρίζες, τα σπόρια, τους μικροοργανισμούς που φιλοξενούνται σ’ αυτά, με την υπεύθυνη του CPF Άννυ Μητροπούλου να εξηγεί κάθε φορά λύνοντας τις απορίες που είχαν σχετικά.
Έπειτα ακολούθησε ένα απίθανο γλέντι με χορούς και κεράσματα, όπου όλοι συμμετείχαν με αμείωτο κέφι, τόσο έντονα, που ακόμα κι ο ήλιος αποφάσισε να μας κάνει τη χάρη και να βγει παραμερίζοντας το ψιλόβροχο.
Γιατί δεν πρέπει να απομακρύνουμε την ξερή Ποσειδωνία από τις παραλίες μας
Κοίταξα την Ποσειδωνία που βρισκόταν στην λεκάνη με το θαλασσινό νερό. Λιβάδια ολόκληρα απλώνονται στην Μεσόγειο προστατεύοντας τη θάλασσα και τις ακτές.
Κι όταν τα νεκρά φύλλα τους εκβραστούν στις παραλίες και ξεραθούν, αντί να κατανοήσουμε την σημαντικότητά τους τί κάνουμε; Τα θεωρούμε αντιαισθητικά ή ακόμα χειρότερα «εστία μόλυνσης» και η πάγια τακτική των παράκτιων δήμων είναι να την απομακρύνουν με βαρέου τύπου οχήματα παραβαίνοντας την ευρωπαϊκή οδηγία που απαγορεύει τέτοιου είδους μεταχείριση.
Σύμφωνα με το ΕΛΚΕΘΕ, η παρουσία των εκβρασμένων φυτικών υπολειμμάτων του θαλάσσιου προστατευόμενου φυτού Posidonia Oceanica δεν αποτελεί εστία μόλυνσης ή άλλου κινδύνου και ως εκ τούτου δεν πρέπει να απομακρύνονται.
Το αντίθετο μάλιστα, «συνεισφέρει στην υγεία και ισορροπία των παράκτιων και θαλάσσιων οικοσυστημάτων, προστατεύοντας τις ακτές από διάβρωση, σχηματίζοντας και σταθεροποιώντας τις παραλίες και τις αμμοθίνες, λιπαίνοντας και ενυδατώνοντας την παράκτια και αμμοθινική βλάστηση και δημιουργώντας μοναδικό βιότοπο σημαντικής και σπάνιας βιοποικιλότητας».
Στην περίπτωση, βέβαια, που οι θημώνες Ποσειδωνίας δυσκολεύουν την πρόσβαση των λουόμενων στη θάλασσα ενδείκνυται η ήπια, χειρωνακτική και αυστηρώς τοπική παρέμβαση-αφαίρεση για την δημιουργία διόδου, ενώ το αφαιρούμενο υλικό πρέπει να μετατοπίζεται σε ανώτερους ορίζοντες της παραλίας και να παραμένει εκεί ως βιοτικό στοιχείο του αιγιαλού, σύμφωνα με το ΕΛΚΕΘΕ.
Την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές τα δημοσιεύματα που αφορούν την παγκόσμια κλιματική κρίση μιλούσαν για την τεράστια παράπλευρη απώλεια του πολέμου στην Ουκρανία, πέρα από τα υπόλοιπα δεινά. Οι συνέπειες είναι τόσο βαριές που πολλοί υποστηρίζουν πως, αν συνεχιστεί η επιβάρυνση του πλανήτη, σε συνδυασμό και με την τακτική αντιμετώπισης της μόλυνσης και της ανόδου της θερμοκρασίας που δεν έχει διορθωθεί, μόνο ένα θαύμα θα μπορεί ν’ αλλάξει τα δεδομένα προς το καλύτερο για τον πλανήτη και την ανθρωπότητα.
Trivia…
Περιβαλλοντικό και Πολιτιστικό Πάρκο Πάρου
Το Περιβαλλοντικό και Πολιτιστικό Πάρκο της Πάρου είναι μια δημοτική Α.Ε. που ιδρύθηκε το 2009 και λειτουργεί για την προστασία και την ανάδειξη της χερσονήσου του Άι Γιάννη Δέτη. Είναι ένα θεματικό πάρκο που εκτείνεται σε μια χερσόνησο 800 στρεμμάτων, με μεγάλη γεωλογική και ιστορική σημασία. Πρωτοπόρο στο είδος του στις Κυκλάδες, το Πάρκο Πάρου βασίζεται στον εθελοντισμό και καλωσορίζει επισκέπτες όλο το χρόνο για ποικίλες περιβαλλοντικές και πολιτιστικές δράσεις ή απλά για μια βόλτα στο φυσικό αυτό μέρος. Τα τί, τα πως και τα γιατί που αφορούν τον συγκεκριμένο χώρο θα τα πούμε σε επόμενο ρεπορτάζ.
