Με αφορμή τη Διεθνή Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών (25/11), ο ΟΗΕ έδωσε στη δημοσιότητα συγκλονιστικά στατιστικά: το 2024, 50.000 γυναίκες και κορίτσια δολοφονήθηκαν από συγγενείς τους, αριθμός που αντιστοιχεί σε μία δολοφονία κάθε δέκα λεπτά.
Συνολικά, 83.000 γυναίκες και κορίτσια δολοφονήθηκαν εσκεμμένα παγκοσμίως, εκ των οποίων το 60% από τον σύντροφο ή άλλο μέλος της οικογένειας. Η έκθεση, που συνέταξαν το Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για την Ισότητα των Φύλων και το Γραφείο του ΟΗΕ για τον Έλεγχο των Ναρκωτικών και την Πρόληψη του Εγκλήματος, στηλιτεύει την απουσία ουσιαστικής προόδου στον αγώνα κατά των γυναικοκτονιών.
Το σπίτι ως «παγίδα» αντί για καταφύγιο
Η ανάλυση, βασισμένη σε στοιχεία από 117 χώρες, δείχνει ότι οι αριθμοί παραμένουν σχεδόν αμετάβλητοι σε σχέση με το 2023 (51.100 θύματα). Η μικρή μείωση αποδίδεται σε διαφορετικές μεθόδους καταγραφής και όχι σε πραγματική πρόοδο.
«Το σπίτι εξακολουθεί να είναι ο πιο επικίνδυνος χώρος για τις γυναίκες και τα κορίτσια», τονίζει η έκθεση, καθώς το 60% των γυναικών δολοφονείται σε ιδιωτικό χώρο, έναντι μόλις 11% των ανδρών.
Η βία επεκτείνεται και στον ψηφιακό κόσμο
Η Αφρική καταγράφει για ακόμη μια χρονιά τον μεγαλύτερο αριθμό θυμάτων (περίπου 22.000). Όπως επισημαίνει η Σάρα Χέντριξ, διευθύντρια πολιτικής του UN Women, οι γυναικοκτονίες εντάσσονται σε έναν κύκλο βίας που μπορεί να ξεκινήσει με έλεγχο, απειλές ή παρενόχληση — ακόμη και στο διαδίκτυο.
Η έκθεση υπογραμμίζει ότι οι νέες τεχνολογίες όχι μόνο εντείνουν την έμφυλη βία, αλλά δημιουργούν και νέες μορφές της: δημοσιοποίηση προσωπικών δεδομένων χωρίς συναίνεση, διασπορά εικόνων και βίντεο, ακόμη και «deepfakes» μέσω τεχνητής νοημοσύνης.
Η διαδικτυακή βία, προειδοποιεί η Χέντριξ, μπορεί να μετατραπεί σε φυσική και να οδηγήσει ακόμη και σε γυναικοκτονία. Γι’ αυτό απαιτούνται νόμοι που θα αναγνωρίζουν όλες τις μορφές βίας και θα υποχρεώνουν τους δράστες να λογοδοτούν πριν φτάσουν στο έγκλημα.
.
17.000 καταγγελίες το πρώτο 9μηνο του 2025
Σοκαριστικά είναι τα στοιχεία για την ενδοοικογενειακή βία στην Ελλάδα, καθώς μέσα στο πρώτο εννεάμηνο του 2025 έχουν καταγραφεί πάνω από 17.000 καταγγελίες, σύμφωνα με την ΕΛ.ΑΣ.
Οι καταγγελίες έχουν υπερδιπλασιαστεί σε σχέση με το 2023, όχι επειδή αυξήθηκαν τα περιστατικά, αλλά γιατί πλέον τα θύματα εμπιστεύονται περισσότερο τις Αρχές και καταγγέλλουν τα περιστατικά.
Από τις 23 Μαρτίου 2023 έως και τις 31 Οκτωβρίου του 2025, τα θύματα ενδοοικογενειακής βίας ανέρχονται σε 42.256, με περίπου το 80% αυτών (33.743) να είναι γυναίκες και οι 8.513 άντρες.
Το μείζον πρόβλημα της ενδοοικογενειακής βίας, όπως αναφέρει το ethnos.gr, φαίνεται να ακολουθεί -έστω και μικρές- αυξητικές τάσεις, αφού το διάστημα Ιανουάριος – Οκτώβριος 2024 στις αρμόδιες αστυνομικές υπηρεσίες της επικράτειας καταγγέλθηκαν συνολικά 18.598 περιπτώσεις, ενώ το αντίστοιχο χρονικό διάστημα της φετινής χρονιάς ο αριθμός των καταγγελιών έφτασε τις 19.350.
.
Έρευνα ΔΕΗ: Ο φόβος συνοδεύει τις γυναίκες στη βραδινή έξοδο
Παρά την έντονη κοινωνική συζήτηση γύρω από την έμφυλη βία, οι γυναίκες εξακολουθούν να βιώνουν υψηλά επίπεδα φόβου και επιφυλακής στις νυχτερινές μετακινήσεις τους. Οι άνδρες αναγνωρίζουν σε μεγάλο βαθμό αυτή την εμπειρία, επιβεβαιώνοντας ότι το φύλο αποτελεί καθοριστικό παράγοντα στο αίσθημα ασφάλειας.
Τα στοιχεία προέρχονται από πανελλαδική έρευνα που υλοποιήθηκε με πρωτοβουλία της ΔΕΗ, σε συνεργασία με FocusBari και DDB, με αφορμή τη Διεθνή Ημέρα για την Εξάλειψη της Έμφυλης Βίας (25/11).
Κύρια ευρήματα
- 84% των γυναικών δηλώνουν ότι φοβούνται όταν κυκλοφορούν βράδυ, με βασικούς φόβους την παρακολούθηση (57%) και την παρενόχληση (36%).
- 59% έχουν βιώσει ή γνωρίζουν περιστατικό απειλής σε βραδινή έξοδο, ποσοστό που φτάνει το 80% στις ηλικίες 18-24.
- Ο μέσος όρος αίσθησης ασφάλειας είναι 3,1/5 για τις γυναίκες έναντι 3,8/5 για τους άνδρες, με τις νεότερες γυναίκες (18-24) να καταγράφουν το χαμηλότερο επίπεδο (2,7).
- 53% των γυναικών δηλώνουν ότι ο φόβος επηρεάζει τις επιλογές τους για έξοδο, ενώ 82% αλλάζουν συστηματικά συμπεριφορά.
- Το 96% του συνολικού δείγματος συμφωνεί ότι οι γυναίκες έχουν περισσότερους λόγους να φοβούνται από τους άνδρες τη νύχτα.
Στρατηγικές «αυτοπροστασίας»
Πολλές γυναίκες ελέγχουν επανειλημμένα αν τις ακολουθεί κάποιος, μιλούν ή προσποιούνται ότι μιλούν στο τηλέφωνο (46% συνολικά, 66% στις ηλικίες 18-24), αλλάζουν ρυθμό ή τρόπο κίνησης, με το 29% να τρέχει και το 28% να περπατά στη μέση του δρόμου για να νιώσει μεγαλύτερη ασφάλεια.
Σχόλιο ΔΕΗ
Η Σοφία Δήμτσα, γενική διευθύντρια Εταιρικών Σχέσεων και Επικοινωνίας του Ομίλου ΔΕΗ, τόνισε:
«Η βραδινή έξοδος θα έπρεπε να είναι στιγμή διασκέδασης και ελευθερίας για όλους. Ωστόσο, η έρευνα δείχνει ότι για πολλές γυναίκες συνοδεύεται από φόβο και διαρκή επαγρύπνηση. Με αυτή την πρωτοβουλία θέλουμε να φωτίσουμε μια πραγματικότητα που συχνά κανονικοποιείται και να ενισχύσουμε την κοινωνική συνειδητοποίηση απέναντι στην έμφυλη βία».
Δείτε την έκθεση ΕΔΩ
📸Jason Leung/Unsplash