Σε μια εποχή που η άνθρωποι μοιάζουν να ξεχνούν τις ρίζες που τους δένουν με τον τόπο τους και τον έκαναν να ξεχωρίζει, το ξηρολιθικό τοπίο της Πάρου μας υπενθυμίζει τη σοφία των ανθρώπων που δεν είχαν επιστήμες, αλλά είχαν νου και καρδιά.
Με πέτρα και υπομονή, οι πρόγονοί μας ανέστησαν την άγονη γη, δίνοντάς της μορφή, ζωή και προοπτική. Οι ξερολιθιές δεν είναι απλώς τεχνικές λύσεις είναι μνημεία πολιτισμού, χωροταξίας και οικολογικής ευαισθησίας.
Το κείμενο του πρωτομάστορα Αθανάσιου Πόραβου δεν αποτελεί μονάχα μια περιγραφή. Είναι ένα κάλεσμα, ο καλύτερος πρόλογος για το 3ο Εργαστήρι ξερολιθιάς στην Πάρο που διοργανώνει η Περιβαλλοντική Ομάδα Πολιτιστικού Συλλόγου Αρχίλοχος σε μονοπάτι των Λευκών το τριήμερο 7-9 Νοεμβρίου.
Το ξηρολιθικό τοπίο της Πάρου μάς καλεί. Τo μεγαλύτερο μέρος των κεκλιμένων εδαφών των νησιών μας χωρίς να αποτελεί εξαίρεση η Πάρος, χωρίς ζωή.
Η γή τους ήταν αδύνατο νά καρπίσει. Ήταν κακοτράχαλη και άγονη. Το λίγο χώμα το παράσερνε το νερό της βροχής και το πήγαινε στην θάλασσα.
Οι πρόγονοι μας πολύ σοφά σκεπτόμενοι βαθμίδωσαν αυτή τη γή μέ ξηρολιθικούς αναλημματικούς τοίχους με πέτρα , που εβρίσκαν στο έδαφος.
Εκαναν αυτή τήν γή από άζωη – σε ζώσα. Οι μικρές στενόμακρες λωρίδες γίνανε καλλιεργούμενα χωράφια.
Κρατήθηκε το χώμα και τό νερό. Άνθισε ζωή φυτική και ζωική.
Με διάφορους καλλιεργειτικούς τρόπους, ψυχανθή , κόπρισιμα, αμειψισπορά, έκαναν τόν τόπο εύφορο.
Δομήσανε το περιβάλλον με αυτά τα ταπεινά κτίσματα.
Με πολύ σοφία περισσότερη και από τήν επιστήμη, που δεν κατείχαν. Εβαλαν μια χωροτακτική σειρά στο τοπίο.
Καλλιτέχνησαν θαυματουργά και θαυμάσια. Αυτό το τοπίο καλούμαστε νά παραδώσουμε οσο γίνεται αμόλυντο στις επόμενες γενιές.
Εμεις με τις μικρές μας δυνάμεις θα αναστήσουμε κάποιες ξηρολιθιές.
Οσοι πιστοί προσέλθετε. Παριανοί και μή.
Αθανάσιος Πόραβος