O Λάμπρος Λιάβας, καθηγητής, διευθυντής του Τομέα Εθνομουσικολογίας και Πολιτισμικής Ανθρωπολογίας στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών του ΕΚΠΑ και ο Τάσος Αναστασίου από την Δ/νση Πολιτισμού και Αθλητισμού Κυκλάδων της Περιφέρειας Ν. Αιγαίου αποχαιρετούν τον σπουδαίο οργανοπαίχτη της λαϊκής παραδοσιακής μουσικής, τον τσαμπουνιέρη Μιχάλη Κουνάνη, “Μπαμπέλη”, όπως τον γνωρίζουν οι περισσότεροι, που έφυγε από τη ζωή το Σάββατο 2/12 σε ηλικία 87 ετών.
Η κηδεία του πραγματοποιήθηκε σήμερα Δευτέρα 4 Δεκεμβρίου στον τόπο καταγωγής του, στη Μύκονο και η απώλειά του προκάλεσε θλίψη στους οικείους, στους φίλους και σε κάθε λάτρη της παραδοσιακής μουσικής των Κυκλάδων.
“Ο Μιχάλης Κουνάνης, ο αγαπημένος σε όλους μας «Μπαμπέλης», υπήρξε ο κορυφαίος εκπρόσωπος της παλιάς καλής γενιάς των λαϊκών οργανοπαικτών που διαφύλαξαν ως τις μέρες και κοινώνησαν στους νεότερους την πανάρχαια μουσική παράδοση του Αιγαίου.
Σπουδαίος οργανοπαίχτης, επιδέξιος κατασκευαστής και βαθύς γνώστης των «μυστικών» της τσαμπούνας, γενναιόδωρος δάσκαλος. Ήταν πάντα παρών και μπροστάρης στη μεγάλη παρέα των Παγκυκλαδικών Μουσικών Συναντήσεων, στις «τσαμπουνοσυνάξεις» που ξεκίνησαν το 2002 οδηγώντας για μια εικοσαετία στην αναγέννηση των λαϊκών πνευστών του Αιγαίου και τη μεταλαμπάδευση τους στις νεότερες γενιές.
Θα μείνει ανεξίτηλα χαραγμένος στη μνήμη και στην καρδιά όλων όσων είχαμε την τιμή και τη χαρά να τον γνωρίσουμε, να γλεντήσουμε μαζί του, να μεταλάβουμε το ήθος του. Δυναμικός και πληθωρικός, ανοικτός και δοτικός, με βιωματική γνώση και βαθύ ένστικτο, με αξιοπρέπεια και περηφάνια!
Στάθηκε όχι απλώς δάσκαλος αλλά κυρίως πρότυπο, έμπνευση και ανεξάντλητη πηγή για τόσους και τόσους νέους που ξεπήδησαν όλα αυτά τα χρόνια, δίνοντας νέα πνοή σ’ ένα όργανο που απειλείτο με εξαφάνιση. Μουσικές προσωπικότητες όπως ο Μπαμπέλης αποτελούν τα φωτεινά σημεία αναφοράς που κάνουν τους νέους οργανοπαίκτες να νιώθουν περήφανοι όταν κρατάνε στα χέρια τους την τσαμπούνα!
Μοιράστηκε απλόχερα τις γνώσεις του για την κατασκευή και τις τεχνικές παιξίματος με όλους όσους τον πλησίασαν, σεβόμενοι στο πρόσωπό του έναν πολύτιμο θεματοφύλακα της μουσικής παράδοσης όχι μόνο της Μυκόνου αλλά ολάκερου του Αιγαίου. Δεν είναι τυχαίο ότι στην Ικαρία αναγνωρίζουν ότι σ’ αυτόν οφείλεται σε μεγάλο βαθμό η αναβίωση της τσαμπουνοφυλάκας.
Γιατί στις μουσικές παρέες ο Μπαμπέλης δεν λειτούργησε απλώς ως ένας «συνάδελφος», στάθηκε -πάνω απ’ όλα- «αδελφός»! Παίζοντας και τραγουδώντας όχι για να ξεχωρίσει αλλά για να σμίξει τον κόσμο, σε μια μεγάλη γιορτή, σε μια πανάρχαια τελετή που γεφυρώνει το παρελθόν με το παρόν και υπόσχεται ένα πιο ανθρώπινο μέλλον.
Πάντα αχώριστος με το «τακίμι» του, τον Λευτέρη τον Σικινιώτη τον «Καντενάσο», θα τον συναντήσει στα επουράνια γλέντια, μαζί με τους υπόλοιπους επιφανείς συντρόφους της παλιάς καλής γενιάς που έφυγαν στα χρόνια που μεσολάβησαν: τον Γερασιμάρα, τον Γιακουμάρα, τον Δημήτρη και τόσους άλλους…
Ένας μεγάλος κύκλος κλείνει σήμερα, αλλά ας μη βιαστούμε να μιλήσουμε για «τέλος εποχής». Η γη της Μυκόνου που τον υποδέχεται στα σπλάχνα της, αν και βάναυσα κακοποιημένη και αλλοτριωμένη από έμπορους και μεταπράτες, εξακολουθεί να φυλάει βαθιά στο χώμα της τις «ρίζες», τον απόηχο από τον αυλητή της Κέρου, με τον διπλό αυλό να επιβιώνει μέσα στους αιώνες στην τσαμπούνα του Μπαμπέλη.
Τα κύματα θα κρατήσουν και θα ταξιδεύουν τις μελωδίες που έπαιζε ώρες ατέλειωτες μονάχος μέσα στη βάρκα του. Και στα χοροστάσια που γλέντησε τις παρέες των μερακλήδων θα φυτρώσουν οι σπόροι που έσπειρε. Τίποτα δεν πάει χαμένο και να είστε βέβαιοι: το Αιγαίο που αντιστέκεται κι επιμένει «ανθεί και φέρει κι άλλα»!
Από την παρέα των φίλων και συνοδοιπόρων στις Συναντήσεις Λαϊκών Πνευστών του Αιγαίου
Λάμπρος Λιάβας Τάσος Αναστασίου