Σε αδιέξοδο οδηγείται η προσπάθεια του ΕΦΚΑ να εισπράξει ένα σημαντικό μέρος των οφειλών προς το ταμείο που παραμένουν σε αδράνεια πολλά χρόνια.
Το κάλεσμα του ταμείου να ενταχθούν οι οφειλέτες σε ρυθμίσεις ώστε να εξυπηρετούνται τα χρέη με δόσεις, φαίνεται ότι «πέφτει στο κενό», καθώς μόλις το 10% του συνολικού χρέους των 47,16 δισ. ευρώ, θεωρείται πιθανό προς είσπραξη.
Το υπόλοιπο 90% είτε δεν εντάχθηκε ποτέ σε κάποια ρύθμιση είτε εντάχθηκαν κάποια στιγμή, αλλά η ρύθμιση στη συνέχεια εγκαταλείφθηκε.
Έως το τέλος Σεπτεμβρίου 2023 για το οποίο υπάρχουν αναλυτικά στοιχεία, οι συνολικές ενεργές ρυθμίσεις ήταν 362.468 και το ρυθμισμένο ποσό 4.763.006.614 ευρώ, ενώ οι ολοκληρωμένες ρυθμίσεις ήταν συνολικά 625.103 για οφειλές ύψους 2.983.919.997 ευρώ.
Όσον αφορά την πάγια ρύθμιση των 12 ή 24 δόσεων, σε σύνολο 988.435 οφειλετών που εντάχθηκαν στη ρύθμιση, οι 108.230 οφειλέτες έχουν ενεργές ρυθμίσεις που εξυπηρετούνται, οι 387.609 οφειλέτες έχουν ολοκληρώσει τη ρύθμιση, ενώ 492.596 οφειλέτες (περίπου το 50%) σταμάτησαν να πληρώσουν.
Το σχέδιο
Ο ΕΦΚΑ σε μια προσπάθεια να «ξεκαθαρίσει το τοπίο» σχεδιάζει τον διαχωρισμό των χρεών σε «παλαιά» και «νέα». Τα χρέη έχουν ξεπεράσει τα 47,16 δις ευρώ και ο διαχωρισμός τους, θεωρείται απαραίτητος ώστε να καταστεί δυνατή η εισπραξιμότητά του μεγαλύτερου μέρους του. Οι περισσότερες οφειλές (31,2 δισ. ευρώ), δημιουργήθηκαν την περίοδο ως το 2009, δηλαδή πριν την οικονομική κρίση, και θεωρείται πολύ δύσκολη, έως ακατόρθωτη η είσπραξή τους. Παρότι τα χρέη αυτά δημιουργήθηκαν σε μια καλή οικονομικά περίοδο, έμεινα ανείσπρακτα, παρά τις υψηλές δυνατότητες των επιχειρήσεων και των φυσικών προσώπων να καλύπτουν τις υποχρεώσεις τους.
Νέες και παλιές οφειλές
Έτσι, ο σχεδιασμός των διοικήσεων του ΕΦΚΑ και του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Εισφορών περιλαμβάνει:
- Το διαχωρισμό των χρεών – πριν και μετά το 2010 – ώστε να εντοπιστούν οι επιχειρήσεις και τα φυσικά πρόσωπα που έχουν τη δυνατότητα πληρωμής.
- Της δημιουργίας λίστας οφειλετών, η οποία θα παρακολουθείται στενά, τόσο ως προς τις οικονομικές δραστηριότητες, όσο και από το πόσο συχνά προχωρούν σε ρυθμίσεις, τις οποίες στη συνέχεια αφήνουν ανεκπλήρωτες.
Κοινό χαρακτηριστικό των περιπτώσεων αυτών είναι η συνεχής δημιουργία οφειλών και η ανυπαρξία περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη για την ικανοποίηση των απαιτήσεων του φορέα. Η απουσία περιουσιακών στοιχείων μπορεί να είναι και αποτέλεσμα μεθόδευσης με σκοπό την αδυναμία εντοπισμού των πραγματικών υπευθύνων της επιχείρησης.