Στα άκρα οι σχέσεις Αθήνας – Τεχεράνης μετά την κατάσχεση δύο ελληνικών τάνκερ, ενώ θέση στην αντιπαράθεση παίρνει, πλέον, και η Βρετανία.
Εν μέσω αυξανόμενης έντασης μεταξύ Αθήνας και Τεχεράνης μετά τις εξελίξεις των τελευταίων ημερών, αρκετά ερωτήματα υπάρχουν για την τύχη των πληρωμάτων των δύο τάνκερ που κατασχέθηκαν από τους Φρουρούς της Επανάστασης.
Σε αντίθεση με πληροφορίες που κυκλοφόρησαν πως τα πληρώματα έχουν συλληφθεί, οι ιρανικές ναυτιλιακές αρχές ανακοίνωσαν, μέσω του πρακτορείου Tasnim News, ότι οι εργαζόμενοι δεν τελούν υπό κράτηση. Βρίσκονται πάνω στα πλοία και είναι καλά στην υγεία τους.
«Το πλήρωμα των δύο ελληνικών τάνκερ δεν έχει συλληφθεί και όλα τα μέλη του πληρώματος… είναι καλά στην υγεία τους και προστατεύονται και τους παρέχονται οι απαραίτητες υπηρεσίες ενώ βρίσκονται επί των πλοίων, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο», αναφέρει ο κρατικός Οργανισμός Λιμένων και Ναυτιλίας του Ιράν σε ανακοίνωση που μετέδωσε το Tasnim.
Σύμφωνα με τα όσα έχουν γίνει γνωστά, στα δύο δεξαμενόπλοια συνολικά βρίσκονταν 48 άτομα ως πλήρωμα εκ των οποίων δέκα Έλληνες και ένας Κύπριος.
Η Βρετανία παίρνει θέση στην αντιπαράθεση
Εν τω μεταξύ το διπλωματικό επεισόδιο παίρνει διεθνείς διαστάσεις, μετά και τη σημερινή τοποθέτηση εκπροσώπου του Φόρεϊν Όφις, μέσω ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο οποίος χαρακτηρίζει «απαράδεκτη» την κίνηση από τους Φρουρούς της Επανάστασης.
Ο εκπρόσωπος του βρετανικού υπουργείο Εξωτερικών είπε χαρακτηριστικά: η κατάσχεση ελληνικών πλοίων από τους IRGC (Φρουρούς της Ισλαμικής Επανάστασης) είναι απαράδεκτη. Το Ηνωμένο Βασίλειο έχει δεσμευτεί για την ελευθερία της ναυσιπλοΐας και την ασφάλεια της ναυτιλίας στα στενά του Ορμούζ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τον Ιούλιο του 2019 και η Βρετανία αντιμετώπισε παρόμοια προβλήματα όταν τότε οι Φρουροί της Επανάστασης κατέλαβαν δύο βρετανικά πετρελαιοφόρα: το Stena Impero και το Mesdar. Το δεύτερο το άφησαν ελεύθερο σχεδόν άμεσα μετά από οδηγίες που πήραν από τις ιρανικές αρχές. Το Stena Impero όμως, αφού «ακολουθήθηκε η νόμιμη διαδικασία και ξεκίνησαν οι απαραίτητες έρευνες», σύμφωνα με τους Φρουρούς της Επανάστασης, κατασχέθηκε γιατί «δεν τηρούσε τους διεθνείς θαλάσσιους κανονισμούς».
Η Βρετανία όπως και άλλες δυτικές χώρες υποστήριζαν ότι η κατάσχεση του Stena Impero αποτελούσε αντίποινα για την κατάσχεση του ιρανικού υπερ-δεξαμενόπλοιου Grace 1 κοντά στο Γιβραλτάρ, 15 μέρες πριν. Οι Βρετανοί τότε κατηγόρησαν το Grace 1 ότι παραβίασε τις κυρώσεις της ΕΕ κατά της Συρίας. Τελικά το Stena Impero απελευθερώθηκε δύο μήνες αργότερα, τον Σεπτέμβριο του 2019.
Την εποχή εκείνη, για να αποφευχθούν παρόμοια περιστατικά, το βρετανικό υπουργείο Άμυνας αποφάσισε να στείλει πλοία του Πολεμικού Ναυτικού της χώρας τα οποία συνόδευαν τα υπό βρετανική σημαία δεξαμενόπλοια κατά τη διέλευσή τους από τα Στενά του Ορμούζ.
Από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, πάντως, δεν έχει υπάρξει ακόμη επίσημη τοποθέτηση. Το Ιράν, εξάλλου, κατηγορεί την Ουάσινγκτον για το περιστατικό με το πλοίο Pegas, και την κατάσχεση από τις ελληνικές αρχές του ιρανικού πετρελαίου που μετέφερε.
Η μόνη τοποθέτηση από τις ΗΠΑ είναι χθεσινές δηλώσεις εκπροσώπου του 5ου στόλου στο Μπαχρέιν, ο οποίος δήλωσε ότι ήταν ενήμερος για τις κατασχέσεις και πως τις ερευνά. Εκπρόσωπος του υπουργείου Δικαιοσύνης των ΗΠΑ αρνήθηκε να σχολιάσει.
Το χρονικό και η αντίδραση Ελλάδας – Κύπρου
Η είδηση έγινε γνωστή χθες το απόγευμα με τους Φρουρούς της Επανάστασης να αναλαμβάνουν την ευθύνη για την κατάληψη και κατάσχεση των τάνκερ, Delta Poseidon και Prudent Warrior, ενώ εκτιμάται ότι η κίνηση αυτή έρχεται ως αντίποινα στην κατάσχεση ιρανικού πετρελαίου από ρωσικό πλοίο πριν από μερικές ημέρες στην Ελλάδα.
Μετά τη δημοσιοποίηση του περιστατικού, με εντολή του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια, ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Θεμιστοκλής Δεμίρης πραγματοποίησε έντονο διάβημα διαμαρτυρίας στον Ιρανό πρέσβη στην Αθήνα.
Οι ανωτέρω πράξεις «ισοδυναμούν ουσιαστικά με πράξεις πειρατείας», επισημαίνεται σε ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών. Ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Εξωτερικών καταδίκασε έντονα τις πράξεις αυτές, οι οποίες αντιβαίνουν θεμελιώδεις κανόνες του Διεθνούς Δικαίου και της Διεθνούς Ναυσιπλοΐας και κάλεσε για την άμεση απελευθέρωση των πλοίων και των πληρωμάτων τους. Όπως γνωστοποιείται, επίσης τόνισε ότι οι πράξεις αυτές θα έχουν ιδιαίτερα αρνητικές επιπτώσεις στις διμερείς σχέσεις, καθώς και στις σχέσεις ΕΕ-Ιράν.
Το υπουργείο Εξωτερικών έχει ήδη προβεί σε ενημέρωση της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης, του Διεθνούς Οργανισμού Ναυτιλίας, καθώς και συμμάχων και εταίρων της Ελλάδας. Υπό το φως των ανωτέρω, το υπουργείο Εξωτερικών συνιστά στους Έλληνες πολίτες να αποφεύγουν ταξίδια στο Ιράν.
Σήμερα, ήρθε η σειρά της Λευκωσίας να αντιδράσει, με τον πρέσβη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Τεχεράνη να προβαίνει σε διαβήματα προς τις Ιρανικές αρχές για άμεση επίλυση του όλου θέματος. Παράλληλα, οι κυπριακές αρχές επικοινώνησαν με την οικογένεια του Κύπριου ναυτικού με την οποία θα παραμείνουν σε ανοιχτή επικοινωνία. Επιπρόσθετα, ο Πρέσβης της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Τεχεράνη έχει ζητήσει με τη μορφή του κατεπείγοντος συνάντηση στο υπουργείο Εξωτερικών του Ιράν για να λάβει εξηγήσεις και πρόσθετες πληροφορίες σχετικά με το περιστατικό.
Το υπουργείο Εξωτερικών της Κύπρου καταδικάζει την επίθεση στα ελληνικά δεξαμενόπλοια, η οποία αποτελεί παράβαση του Διεθνούς Δικαίου καθώς και των κανόνων διεθνούς ναυσιπλοΐας και καλεί για άμεση απελευθέρωση των πλοίων και του πληρώματος.
Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών
📸 Angus Gray/Unsplash