«Υπεγράφη από τους Υπουργούς Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, κ. Κωστή Χατζηδάκη και Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Θόδωρο Σκυλακάκη, η Κοινή Υπουργική Απόφαση, με την οποία καθορίζονται οι «Απάτητες παραλίες», οι οποίες θεσπίστηκαν για πρώτη φορά με το νόμο 5092/2024 («Όροι αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας στις παραθαλάσσιες περιοχές») όπως αναφέρεται στο σχετικό δελτίο τύπου.
Πρόκειται για 198 παραλίες σε ολόκληρη τη χώρα, που βρίσκονται εντός του δικτύου Natura 2000 και στις οποίες θα απαγορεύεται η παραχώρηση και κατ’ επέκταση η τοποθέτηση ομπρελών, ξαπλωστρών κ.λπ.
Οι «Απάτητες παραλίες» προσδιορίστηκαν -όπως προβλέπει ο ίδιος νόμος- ύστερα από εισήγηση του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α.), με κριτήρια στα οποία περιλαμβάνονται: η σημαντική παρουσία οικοτόπων που προστατεύονται από την ενωσιακή ή την εθνική νομοθεσία, σπάνιων ενδημικών ειδών χλωρίδας και πανίδας, η επιτέλεση σημαντικών οικολογικών λειτουργιών για προστατευόμενα είδη, ο χαρακτηρισμός τους ως Καίριων Περιοχών Βιοποικιλότητας, η παρουσία σημαντικών οικοσυστημάτων που χρήζουν προστασίας και διατήρησης ή αποκατάστασης.
Η Ελλάδα διαθέτει 13.676 χιλιόμετρα ακτογραμμής και κατέχει την 13η θέση στον κόσμο στην σχετική κατάταξη. Το νούμερο 198 των “απάτητων” παραλιών φαντάζει πολύ φτωχό επομένως, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις η επιλογή και τα κριτήρια επιλογής δημιουργούν απορίες.
7 είναι οι απάτητες παραλίες της Νάξου σύμφωνα με την ΚΥΑ-Ποιές είναι αυτές
Εφτά είναι οι απάτητες παραλίες της Νάξου, όλες μέσα σε προστατευόμενη περιοχή Natura 2000. Οι περισσότερες από αυτές βρίσκονται μακριά από την πόλη του νησιού (Χώρα Νάξου) και ακόμα πιο μακριά-ευτυχώς- από την ανάπτυξη ομπρελοκαθισμάτων και άλλων περιπετειών “αναπτυξιακής τρέλας”, καθώς βρίσκονται στην βορειοανατολική πλευρά του νησιού και όχι στην νοτιοδυτική η οποία δέχεται το μεγαλύτερο βάρος της τουριστικής κίνησης.
Αξίζει να σημειωθεί πως ολόκληρη η ακτογραμμή στα ΝΔ της Νάξου ανήκει στην περιοχή Natura 2000 και είναι παράδοξο πως καμία απ’ αυτές δεν βρέθηκε στο καθεστώς των “απάτητων” παραλιών πλην της περιοχής του Αλυκού, ενώ όλες τηρούν τις προϋποθέσεις (ωοτοκία θαλάσσιων χελωνών, εποχική λίμνη, προστατευμένα είδη βλάστησης, αμμοθίνες κ.α.)
Ελλάδα, Νήσος Νάξος, Κυκλάδες- Προστατευόμενη περιοχή Natura 2000Greece (GR4220014) και (GR4220026): Οι χρωματισμένες περιοχές αποτελούν προστατευόμενη περιοχή. Στην πρώτη εικόνα βλέπουμε πως ολόκληρο το ΝΔ παραλιακό μέτωπο ανήκει στο δίκτυο Natura 2000, όπως και μέρος του ΒΒΑ τμήματος της Νάξου, αλλά και μέρος της ενδοχώρας [πατήστε πάνω στην εικόνα για μεγέθυνση]
Ζητήσαμε την βοήθεια του ΟΦΥΠΕΚΑ προκειμένου να αναγνωρίσουμε για ποιες περιοχές πρόκειται στις οποίες περιλαμβάνονται οι παραλίες της Νάξου πως να τις αναζητήσουμε. Η ΚΥΑ δημοσιεύτηκε σήμερα, χωρίς ονομασίες παραλιών, παρά μονάχα με συντεταγμένες και κωδικό περιοχής Natura 2000. Μέσα από το gov.maps και την καταχώρηση συντεταγμένων που δημοσιεύονται στην ΚΥΑ, οδηγηθήκαμε τις περιοχές που ακολουθούν:
Σημείωση: Προς αποφυγή σύγχυσης αναγράφεται μόνο η ευρύτερη περιοχή βάσει των συντεταγμένων, καθώς μέχρι στιγμής δεν έχουν γνωστοποιηθεί οι παραλίες με το όνομα που είναι καταχωρημένες στους χάρτες (πχ. Ψιλή Αμμος, Κλειδώς, Καλαντός κλπ)
Πατήστε τον χάρτη για μεγέθυνση
.
1.Περιοχή Απειράνθου
2. Περιοχή Αγιασού
3.Περιοχή Αλυκού
4.Περιοχή Αλυκού
5. Περιοχή Απειράνθου
6. Καλαντός
7. Περιοχή Απειράνθου Κλειδού
Κάποια πρώτα συμπεράσματα
Εκτός από αυτές τις 7, καμιά άλλη παραλία δεν περιλαμβάνεται στις απάτητες στο νησί.
Επισημαίνεται ωστόσο πως οι συγκεκριμένοι χάρτες, όπως προκύπτουν μέσα από το gov.maps με βάση τις συντεταγμένες που δίνονται στην ΚΥΑ δεν προσδιορίζουν ονομαστικά τις παραλίες. Για παράδειγμα: “Ο Αζαλάς Νάξου είναι απάτητη παραλία”.
Το κοινό χαρακτηριστικό-πλην της περιοχής του Αλυκού ΝΔ της Νάξου-που έχουν οι συγκεκριμένες παραλίες είναι πως βρίσκονται πολύ μακριά από την πόλη της Νάξου, με οδικό δίκτυο δύσκολο, ενώ η περιοχή δεν είναι τουριστικά ανεπτυγμένη.
Επομένως ήταν πολύ πιο εύκολο για την κυβέρνηση να επιλέξει τις συγκεκριμένες ως απάτητες και όχι κάποιες από τις πολυσύχναστες όπως του Αγ. Προκοπίου, της Πλάκας, της Παρθένας ή ακόμα της Μικρής Βίγλας και του Καστρακίου, καθώς δεν χρειάστηκε να συγκρουστεί πραγματικά για να τις προστατεύσει-όπως υποστηρίζει.
Χρήσιμο θα ήταν, ωστόσο, να τονιστεί αρμοδίως πως μια παραλία που ΔΕΝ ορίζεται ως “απάτητη” από την ΚΥΑ, παραμένει υψηλής προστασίας περιοχή Natura με ο,τι αυτό συνεπάγεται για τις δραστηριότητες μέσα σ’ αυτές. Αυτό προς αποφυγή βολικών παρερμηνειών.
Γεγονός, ωστόσο, παραμένει πως παραλίες και περιοχές Natura 2000 στη Νάξο παραμένουν χωρίς σήμανση και περίφραξη, χωρίς επίβλεψη και χωρίς καμία ενημερωτική πινακίδα που να εξηγεί στους επισκέπτες-και όχι μόνο-σε ποια περιοχή εισέρχονται, τι επιτρέπεται να κάνουν και τι όχι και γιατί οι περιοχές αυτές είναι σημαντικές. Το ίδιο συμβαίνει και στην περιοχή του Καταφυγίου Άγριας Ζωής στην Αλυκή Νάξου.
Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες σε λίγες μέρες αναμένεται να λυθεί το θέμα της σήμανσης με τις κατάλληλες πινακίδες στις περιοχές Natura, αν και εκφράζονται φόβοι πως ο αριθμός τους δεν θα είναι αρκετός. Είναι ωστόσο μια καλή αρχή, ένα γεγονός που γίνεται πράξη έπειτα από τα επίμονα αιτήματα πολιτών της Νάξου. Mέχρι στιγμής πάντως καμία επίσημη ενημέρωση δεν έχει υπάρξει για το θέμα από τον δήμο.
Κεντρική φωνογραφία: Cyclades Open-Αγ. Γεώργιος Αλυκό Νάξου