Διαβάζοντας την σελίδα που διατηρεί στο διαδίκτυο το ΠΑΣΚΚΕΔΙ (Πανελλήνιο Σωματείο Καταστημάτων και Καταναλωτών Εστίασης και Διασκέδασης) μαθαίνουμε πως “αριθμεί 40 χιλιάδες μέλη σε 52 νομούς της Ελλάδας” και λειτουργεί 17 χρόνια περίπου.
Μια μέρα πριν το μαζικό ξήλωμα των ομπρελοξαπλωστρών στη Νάξο κι ενώ στην Πάρο είχαν ήδη γίνει οι πρώτες συλλήψεις για παράνομα ομπρελοκαθίσματα και είχε αδειάσει η μικρή Σάντα Μαρία εξέδωσε την ανακοίνωση που δημοσιεύουμε εδώ. Δεν είναι μια απλή ανακοίνωση είναι ταυτόχρονα και μια προσπάθεια επεξήγησης των γεγονότων από την πλευρά των καταστηματαρχών.
Αναλυτικά η ανακοίνωση:
Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, οι Έλληνες λάτρεις της θάλασσας αντιμετωπίζουν ένα ενδιαφέρον δίλημμα: να απολαύσουν την ελευθερία του μπάνιου τους με φυσική άνεση και χαλάρωση ή να αποδεχτούν τις τουριστικές ανέσεις που προσφέρουν τα beach bar; Πρόσφατα, αυτό το δίλημμα οδήγησε στο “κίνημα της πετσέτας”, μια κίνηση που επιδιώκει να διώξει τα beach bar από τις παραλίες, ισχυριζόμενη ότι αυτά περιορίζουν την αυθεντική εμπειρία της κολύμβησης και της ηλιοθεραπείας. Παρόλο που ο σκοπός του κινήματος μπορεί να είναι εύγλωττος, ερωτηματικά ανακύπτουν σχετικά με την αποτελεσματικότητά του και το κατά πόσο οι λύσεις που προτείνονται είναι πραγματικά επιθυμητές.
Το πρόβλημα με την αύξηση των beach bar
Οι παραλίες της Ελλάδας αποτελούν έναν πόλο έλξης για τους τουρίστες και τους ντόπιους, καθώς προσφέρουν την ευκαιρία να απολαύσουν τη θάλασσα και τον ήλιο. Τα τελευταία χρόνια, όμως, η αύξηση των beach bar έχει οδηγήσει σε μια κακή ίσως εμπορευματοποίηση των παραλιών, όχι φυσικά από όλους, με ορισμένους να ισχυρίζονται ότι αυτά τα μαγαζιά δεν προσφέρουν μόνο τρόπους άνεσης και διασκέδασης, αλλά επηρεάζουν αρνητικά, όχι μόνο τις τσέπες, αλλά και το περιβάλλον.
Η αντίδραση του ”κινήματος της πετσέτας”
Οι υποστηρικτές του “κινήματος της πετσέτας” υποστηρίζουν ότι τα beach bar αποτελούν παραβίαση της δημόσιας πρόσβασης στις παραλίες, ενώ ταυτόχρονα καταστέλλουν την αυθεντική εμπειρία της κολύμβησης και της ηλιοθεραπείας. Υποστηρίζουν ότι η εγκατάσταση ξαπλωστρών, ομπρελλών και άλλων ανέσεων στην άμμο δεν αφήνει χώρο για τους πολίτες, να απολαύσουν την παραλία με τον τρόπο που είχαν συνηθίσει και τους διηγούνταν σαν παραμύθι οι παππούδες τους και αντίθετα, ΄΄χρυσοπληρώνουν΄΄ για τις υπηρεσίες αυτές. Επιπλέον, θεωρούν ότι η ποιότητα των υπηρεσιών δεν δικαιολογεί τις υψηλές αμοιβές που επιβάλλονται σε πολλά beach bar.
Το πραγματικό πρόβλημα
Αν και οι ανησυχίες του “κινήματος της πετσέτας” μπορεί να έχουν κάποια βάση, ολόκληρο το πρόβλημα δεν έγκειται στην ύπαρξη των beach bar, αλλά στην έλλειψη ενός καλά οργανωμένου συστήματος παραλιακής και οικονομικής διαχείρισης. Είναι απαραίτητο να επιτρέπεται η δημόσια πρόσβαση σε όλες τις παραλίες, αλλά πρέπει επίσης να υπάρχουν κανονισμοί που θα διασφαλίζουν και τη μία πλευρά και τις άλλες. Πρέπει επιτέλους να ενημερωθεί ο κόσμος για τις χρεώσεις που επιβάλλουν οι Δήμοι και τα Λιμενικά ταμεία στους επιχειρηματίες των beach bar. Πρέπει να ενημερωθεί ο κόσμος ότι τα χρήματα οι Δημόσιοι φορείς τα ζητούν προκαταβολικά, χωρίς να υπολογίζουν πως οι επιχειρήσεις ξεκινούν σεζόν τον Ιούνιο, που σχεδόν δεν έχει κόσμο, διότι ειδικά οι Έλληνες έχουν τα ανοιχτά σχολεία, οπότε δεν μπορούν να πάνε διακοπές, αλλά και συνήθως τον Ιούνιο βρέχει σχεδόν κάθε Σαββατοκύριακο.
Φτάνουμε αισίως στον Ιούλιο που έχει 4 Σ/Κ, που αν βρέχει τα 2, μένουν μόνο 2. Πλακώνουν και οι φωτιές και τι απομένει; Ο Αύγουστος, που κι αυτός έχει φωτιές. Οι Δήμοι όμως και τα Λιμενικά ταμεία έχουν ήδη προπληρωθεί από τα beach bar και δεν τους νοιάζει τίποτα.
Αυτά ο κόσμος δεν τα γνωρίζει, αλλά αυτό είναι η βασική αιτία που κάποιοι (κακώς βέβαια) αυξάνουν τις τιμές, προκειμένου να ανταπεξέλθουν στα τεράστια έξοδα. Μήπως λοιπόν το ΄΄κίνημα της πετσέτας΄΄ να στραφεί κατά των οικονομικών πρακτικών των Δήμων κι όχι κατά των ελεύθερων παραλιών; Μήπως το ΄΄κίνημα της πετσέτας΄΄ να στραφεί και κατά των πολιτών, που αυθαίρετα τοποθετεί και κλειδώνει κι όλας ξαπλώστρες και ομπρέλες στις παραλίες μέρα και νύχτα, προκειμένου να έχει εξασφαλισμένη περίοπτη θέση στην παραλία γι΄αυτόν και την οικογένειά του καθ΄όλη τη διάρκεια των διακοπών του; Εκτός κι αν αυτοί θεωρούνται νόμιμοι.
Καταστροφικές συνέπειες
Αν οι παραλίες δεν διαχειριστούν σωστά, μπορεί να οδηγήσει σε καταστροφικές συνέπειες για το περιβάλλον και την τουριστική βιομηχανία. Η υπερβολική οικοδόμηση και ρύπανση μπορεί να έχει μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στο οικοσύστημα της παραλιακής περιοχής, με αποτέλεσμα την απώλεια της φυσικής ομορφιάς και την μείωση της τουριστικής ζήτησης.
Λύση
Η λύση σε αυτό το πρόβλημα δεν είναι να εξαφανιστούν τα beach bar, αλλά να υπάρχει μια ισορροπημένη προσέγγιση που θα επιτρέπει στους πολίτες να απολαμβάνουν την παραλία με τρόπο υγιή και υπεύθυνο, σε συνεννόηση με τους επιχειρηματίες των beach bar. Πήγε ποτέ κανείς να πει στον ίδιο τον επιχειρηματία πως έχει μόνο 5 ευρώ ή και καθόλου και θέλει να πιει έναν καφέ κι ένα δροσερό νεράκι στην ξαπλώστρα και τον έδιωξε; Αν υπάρχει έστω και ένας, ας μας το πει να λάβουμε τα μέτρα μας και να δώσουμε εμείς λύσεις.
Οι αρχές πρέπει να επιβλέπουν την παραλιακή διαχείριση και ρίχνοντας νερό στο κρασί τους, να θεσπίσουν αυστηρούς κανονισμούς για τη χρήση της παραλίας. Τα beach bar πρέπει να τηρούν τους κανονισμούς αυτούς και να συμβάλλουν στην προστασία του περιβάλλοντος, επιδεικνύοντας περισσότερο σεβασμό στους καταναλωτές πελάτες τους.
Η προστασία των παραλιών και της θάλασσας είναι υπόθεση όλων μας. Οι λύσεις δεν πρέπει να είναι ακραίες, αλλά ισορροπημένες και βασισμένες στον σεβασμό του περιβάλλοντος και των αναγκών των πολιτών-πελατών. Μέσα από συνετή διαχείριση και συνειδητοποίηση των προκλήσεων, μπορούμε να διατηρήσουμε τον πλούτο της παραλιακής μας φύσης και να απολαύσουμε τη θάλασσα με όλες τις αυθεντικές χαρές της.
Ένα σχόλιο
Δεν γνωρίζω πόσα από τα μέλη του αντιπροσωπεύει, ωστόσο σαν ανακοίνωση έχει ενδιαφέρον.
Το “υποστηρίζουν” και το “ισχυρίζονται” άλλωστε είναι ρήματα που χρησιμοποιούνται όταν ο ομιλών ή ο γράφων θέλει πολύ κομψά να διαχωρίσει τη θέση του, παρ όλο που κατανοεί σε κάποιο βαθμό το θέμα που αναλύει.
Πάντως, από την διακήρυξη των πολιτών που κινητοποιούνται προκύπτει πως το βασικό θέμα είναι η ελεύθερη και απρόσκοπτη πρόσβαση στις παραλίες που αποτελεί συνταγματικό δικαίωμα κάθε πολίτη, η τήρηση της νομιμότητας και η προστασία του περιβάλλοντος, ιδιαίτερα μέσα σε προστατευόμενες περιοχές, όπως ατράνταχτο παράδειγμα αποτελεί η περίπτωση της Νάξου. Όχι αυθαιρεσία, όχι ασυδοσία. Όχι στο ξήλωμα του φυσικού περιβάλλοντος για να “κουμπώσουν” καλύτερα τα έπιπλα και οι συνοδές κατασκευές στην παραλία. ¨οχι στον εκβραχισμό του βυθού ώστε να γίνει αμμώδης διαβρώνοντας έτσι τις παραλίες ταχύτατα.
Σεβαστό το ρίσκο και οι επισφάλειες των σχετικών επιχειρήσεων, για τις οποίες όμως δεν ευθύνονται οι πολίτες (τον Ιούνιο δεν έχει κόσμο και βρέχει τα Σαββατοκύριακα, τον Ιούλιο μπορεί να βρέχει κάθε δεύτερο ΣΚ (!), επίσης Ιούλιο και τον Αύγουστο έχει φωτιές) και σεβαστά τα ποσά που ξοδεύουν για την ενοικίαση τμημάτων των παραλιών (καθε δουλεια έχει ρίσκο και έξοδα, φόρους κλπ), όμως οι αντιδράσεις δεν αφορούν εκείνους που τηρούν την νομοθεσία, αλλά εκείνους που παρανόμως θησαυρίζουν διαλύοντας τον πόρο που τους τρέφει με ο,τι αυτό συνεπάγεται.
Τέλος, δεν είναι ακραίο να ζητούν οι πολίτες την τήρηση της νομιμότητας και οι “πολίτες-πελάτες” όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση είναι δυο ξεχωριστές ιδιότητες. Αυτό δεν αφορά μόνο το συγκεκριμένο θέμα, είναι γενικότερο στη χώρα μας ο πολίτης να θεωρείται ‘πελάτης’.
Γιατί αν δεν ήταν παράνομα όλα αυτά τα ομπρελοκαθίσματα και οι κατασκευές, τόσο στην Πάρο όσο και στη Νάξο κανείς δεν θα είχε επιδοθεί σε αγώνα δρόμου για να τα μαζεύει 2 μέρες τώρα προκειμένου να μην τα βρει ο έλεγχος. Δεν θα είχε να φοβηθεί τίποτα απολύτως.
Αν τηρούνταν η νομιμότητα και ομπρέλες θα υπήρχαν -όπως παλιά- οι δε νόμιμες είναι στη θέση τους και ελεύθερα μέρη στην παραλία.
Αν τηρούνταν η νομιμότητα δεν θα έδερναν ή δεν θα προπηλάκιζαν κόσμο επειδή έκατσαν κοντά ή πέρασαν κοντά από το τμήμα της παραλίας που έχουν την επιχείρησή τους, όπως εγινε στην Κρήτη και αλλού.
Όλα αυτά, αν τηρούνταν η νομιμότητα και οι Αρχές δεν σφύριζαν αδιάφορα. Ετσι θα γλίτωναν και οι καταστηματάρχες τα περιττά έξοδα, αφού τα 200 τ.μ. (παράδειγμα) θα ήταν όντως 200 με τα ανάλογα έπιπλα και με όσα ο νόμος προβλέπει και η σύμβαση περιλαμβάνει και όχι 422 τ.μ. (222 επιπλέον) χωρίς να αναφέρονται πουθενά, επιπλωμένα όμως κατά το δοκούν και λειτουργικά.
Το μόνο σίγουρο είναι πως πρέπει να βρεθεί μια λύση η οποία όμως υπάρχει ήδη: Η τήρηση της νομιμότητας παντού και ιδιαίτερα σε προστατευόμενες περιοχές, με συνεχείς ελέγχους και με την προστασία του περιβάλλοντος αιχμή του δόρατος. Με ελεύθερη πρόσβαση για όλους, χωρίς μπράβους και τσαμπουκάδες, χωρίς ιδιωτικές παραλίες και άλλα τινά.
Τόσο απλό.