Το Αλυκό αποτελεί μια από τις ομορφότερες τοποθεσίες της Νάξου στα νοτιοδυτικά. Φιλοξενεί ένα μεγάλο μέρος του σπάνιου κεδροδάσους και είναι προστατευόμενη περιοχή (Natura 2000). Παράλληλα είναι και μια από πλέον τουριστικές περιοχές της Νάξου με το όμορφο λιμανάκι του Αι Γιώργη του Κουρουπιώτη και την παραλία Χαβάη να συγκεντρώνουν πλήθος κόσμου κάθε καλοκαίρι. Η ιδιαιτερότητα της συγκεκριμένης παραλίας, εντός προστατευόμενης περιοχής είναι όμως μια άλλη υπόθεση που θα προσεγγίσουμε στο κοντινό μέλλον.
Φτάνοντας στο Αλυκό, εκτός από την απαράμιλλη ομορφιά του τοπίου ο επισκέπτης θα συναντήσει και τα ερείπια ενός ξενοδοχείου που δεν ολοκληρώθηκε ποτέ. Η χούντα τον συνταγματαρχών κι ενώ κάποιοι κοιμόντουσαν -όπως διατείνονται μέχρι σήμερα- “με τα παράθυρα ανοικτά”, κάνοντας business as usual, άνοιγε τις πόρτες για ξεπούλημα φιλέτων. Οι προσπάθειες καταπάτησης βέβαια είχαν ξεκινήσει νωρίτερα, αμέσως μετά την απελευθέρωση από τους Γερμανούς.
Έτσι θέλησε να την πουλήσει με παράνομες διαδικασίες σε Βέλγους επιχειρηματίες την περιοχή, προκειμένου γίνουν επενδύσεις στην Ελλάδα. Οι Βέλγοι επενδυτές ξεκίνησαν το 1968 την ανέγερση ξενοδοχειακής μονάδας, όμως πολλοί κάτοικοι αντέδρασαν σφοδρά κι έτσι με τις κινητοποιήσεις και τις παρεμβάσεις τους δεν ολοκληρώθηκε ποτέ η “επένδυση”. Αξίζει να σημειωθεί, ότι στην περιοχή “Αγκάλη” ή “Μνημόρια”, βόρεια της χερσονήσου του Αλυκού, οι μαρτυρίες κατοίκων (1969-1970) αναφέρουν την ύπαρξη τάφων της πρωτοκυκλαδικής περιόδου που κινδύνευαν να καταστραφούν από τα έργα ανέγερσης της οικοδομής, ενώ άλλη μαρτυρία κατοίκου κάνει λόγο για “18 αρχαίους τάφους που συλήθηκαν”.
Όπως αναφέρει ο φιλόλογος και πρώην βουλευτής Κυκλάδων Νίκος Λεβογιάννης στο βιβλίο του “Νεότερη Ιστορία της Νάξου 1800-200, Τόμος Β’ (1945-2000) “απαιτήθηκαν 60 χρόνια δικαστικών διαμαχών και αντεγκλήσεων για να ξεκαθαρίσει η υπόθεση και να οριστικοποιηθεί ότι η μοναδικού φυσικού κάλλους αυτή περιοχή ανήκει στο ελληνικό δημόσιο”. Στο βιβλίο υπάρχει αναλυτικά όλο το ιστορικό της πολύ ενδιαφέρουσας υπόθεσης του Αλυκού από την πρώτη δικαστική διαμάχη του 1946 μέχρι και την τελευταία του 2009, η οποία αφορούσε αίτηση αναίρεσης της 301/2004 απόφασης του Εφετείου Αιγαίου στον Άρειο Πάγο από ξενοδοχειακή εταιρία τουριστικών επενδύσεων η οποία κατατέθηκε τον Μάρτιο του 2006.
Η υπόθεση εκδικάστηκε το 2009 (Σεπτέμβριος) και εκδόθηκε η απόφαση 1417/22.09.2010 απόφαση, με την οποία απορρίφθηκε η αίτηση αναίρεσης και η εταιρία καταδικάστηκε στην πληρωμή των δικαστικών εξόδων. Με την απόφασή του ο Άρειος Πάγος όρισε ως κοινόχρηστη την έκταση του Αλυκού, η οποία ανήκει, οριστικά και τελεσίδικα, στο Ελληνικό Δημόσιο.
Το 2021 στις 5 Ιουνίου που έχει οριστεί ως Παγκόσμια ημέρα Περιβάλλοντος ο δήμαρχος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων Δημήτρης Λιανός πραγματοποιεί συνάντηση στο δημαρχείο με τον τότε υφυπουργό Περιβάλλοντος Γιώργο Αμυρά και υπό το σύνθημα «Επανασχεδιασμός, αναδημιουργία, αποκατάσταση…» ανακοινώνει σχεδιασμό για την απομάκρυνση των ερειπίων από το μοναδικού φυσικού κάλους κεδροδάσος του Αλυκού που ως στόχο έχει την άμεση αποκατάσταση του φυσικού τοπίου.
Σήμερα 15 Φεβρουαρίου 2024 κι ενώ δεν υπήρξαν νέες ανακοινώσεις έκτοτε για το θέμα αυτό, μέρος των ερειπίων του κτίσματος κατέρρευσε, ακριβώς δίπλα στον Αι Γιώργη τον Κουρουπιώτη στο λιμανάκι του Αλυκού κλείνοντας την πρόσβαση στη Σκάλα που εξυπηρετεί ψαράδες.
Ήταν θέμα χρόνου να συμβεί και απορίας άξιον πως δεν είχε συμβεί ακόμα, αφού τα κτίσματα έχουν αποσαθρωθεί σε μεγάλο βαθμό εκτεθειμένα για δεκαετίες στις καιρικές συνθήκες και στην αρμύρα της θάλασσας, ενώ τα δάπεδα εσωτερικά των κτισμάτων, αλλά και εξωτερικά στον αύλειο χώρο, παρουσιάζουν έντονη καθίζηση, σε ορισμένα δε σημεία χάσκουν τρύπες αρκετού βάθους με τα σκουριασμένα σίδερα από το μπετόν να προεξέχουν επικίνδυνα.
Η περιοχή αποτελεί πόλο έλξης για τους επισκέπτες οι οποίοι τακτικά, εκτός από το μπάνιο τους επισκέπτονται τα κτίρια για να θαυμάσουν την οπτική έκθεση (viewing) πολλών και ποικίλων τοιχογραφιών / murals διαφόρων street artists, μεταξύ άλλων του “WD (Wild Drawing) και του “Skitsofrenis” που πραγματικά κοσμούν τους τοίχους των κτιρίων τα τελευταία χρόνια.
“Αν αυτό είχε συμβεί καλοκαίρι, με τόσο κόσμο εδω, θα είχαμε τραυματισμούς κι αυτό θα ήταν το λιγότερο,. Θα μπορούσε τα πράγματα να είναι χειρότερα” μας είπε κάτοικος της ευρύτερης περιοχής που μας ενημέρωσε για το γεγονός.
Η κατάσταση πράγματι είναι επικίνδυνη και καλό θα ήταν να ληφθούν το συντομότερο μέτρα που αφορούν την πρόσβαση στην περιοχή, καθώς η διάβρωση στα κτίσματα είναι εκτεταμένη όχι μόνο στους τοίχους, αλλά και στα δάπεδα.
Το Cyclades Open επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον δήμαρχο Νάξου και Μικρών Κυκλάδων Δημήτρη Λιανό που βρίσκεται λόγω υποχρεώσεων εκτός Νάξου, ενημερώνοντας τον για την κατάσταση.
Όπως μας δήλωσε του ζητήματος θα επιληφθεί άμεσα συνεργείο του δήμου προκειμένου να ανοίξει ο δρόμος που έχει κλείσει από τα μπάζα. Κατόπιν σχετικού ερωτήματος για το θέμα της αποκατάστασης απάντησε οτι τον επόμενο μήνα θα βγει στον αέρα ο διαγωνισμός που αφορά το γκρέμισμα των ερειπίων και την αποκατάσταση της περιοχής, καθώς ολοκληρώνεται η μελέτη που αφορά τις εργασίες από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Ν. Αιγαίου. Η μελέτη χρηματοδοτείται από το Πράσινο Ταμείο και το κόστος ανέρχεται στις 960 χιλιάδες ευρώ.
Λάβαμε επίσης την διαβεβαίωση, κατόπιν σχετικής ερώτησης, πως η περιοχή θα παραμείνει ως έχει, μέρος της προστατευόμενης δασικής έκτασης του Αλυκού, ενώ θα υπάρξει και φύλαξη της περιοχής, δεν πρόκειται δηλαδή να “αξιοποιηθεί” τουριστικά.
Μέσα στους επόμενους μήνες λοιπόν αναμένονται εξελίξεις στην περιοχή, τις οποίες παρακολουθούμε με ιδιαίτερο ενδιαφέρον και ανησυχία, καθώς η περιοχή αποτελεί ένα από τα περιβαλλοντικά διαμάντια του νησιού, όχι μόνο από άποψη αισθητικής, αλλά από άποψη βιοποικιλότητας του οικοσυστήματος.
.
Διαβάστε ακόμα:
Report: Street Art Naxos – μία επισκόπηση των έργων στο «Ερειπωμένο Ξενοδοχείο της Νάξου»
Νάξος: Άγριο Ρείκι…οδοιπορικό στους ρεικότοπους του νότου
Φωτογραφίες: Cyclades Open