Τo Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών (ΕΑΑ), στο πλαίσιο των προσπαθειών του για διεύρυνση των δράσεων εξωστρέφειας και διάχυσης της επιστήμης, έχει σχεδιάσει και υλοποιεί μια σειρά παιδαγωγικών δράσεων με αντικείμενο την επιστήμη της αστροφυσικής, που απευθύνονται σε μαθητές/τριες της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που φοιτούν σε δημόσια σχολεία απόμακρων και ακριτικών περιοχών, για τους/τις οποίους/ες η πρόσβαση σε σχετικές δράσεις διάχυσης της επιστήμης είναι δύσκολη έως και αδύνατη.
Το πρόγραμμα εφαρμόζεται για πρώτη χρονιά πιλοτικά και για φέτος η επιλεχθείσα περιφέρεια για την υλοποίηση της δράσης είναι τα σχολεία της Περιφέρειας Δωδεκανήσων.
Απώτερος στόχος του προγράμματος είναι αφενός η επαφή των μαθητών/τριων με το αντικείμενο της αστροφυσικής, η οποία λόγω του ελκυστικού της περιεχομένου μπορεί να αποτελέσει εφαλτήριο για τη στρέψη των μαθητών προς τις θετικές επιστήμες και την άμβλυνση του φαινομένου της σχολικής διαρροής, αφετέρου η συμβολή του ΕΑΑ στην κατεύθυνση της αποκέντρωσης της γνώσης και τη διάχυσή της πέρα από τα μητροπολιτικά κέντρα, υπηρετώντας την πανανθρώπινη αξία «Επιστήμη για Όλους και Όλες».
Το πρόγραμμα υλοποιείται κεντρικά από το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, έχοντας ως επιστημονικό υπεύθυνο τον αστροφυσικό Δρ. Αλέξανδρο Χιωτέλλη και σε αυτό μετέχουν και συνεπικουρούν δεκάδες ερευνητές και προσωπικό του ερευνητικού κέντρου, εκπροσωπώντας ένα ευρύ φάσμα επιστημονικών αντικειμένων.
Η συγκεκριμένη δράση υλοποιείται καθ’ όλη τη σχολική χρονιά και περιλαμβάνει μία σειρά διαδικτυακών συναντήσεων, οι οποίες πραγματοποιούνται σε περιοδική βάση ανά δύο εβδομάδες μετά το πέρας των σχολικών μαθημάτων. Οι συναντήσεις αυτές περιλαμβάνουν διαλέξεις και διαδραστικά σεμινάρια με αντικείμενο την αστροφυσική, την πραγματοποίηση virtual και εξ αποστάσεως σχετικών πειραμάτων και αστρονομικών παρατηρήσεων αλλά και ζωντανές συνδέσεις με τα ερευνητικά τηλεσκόπια και άλλες ερευνητικές υποδομές του ΕΑΑ.
Παράλληλα, οι μετέχοντες μαθητές εκπονούν τις δικές τους εργασίες σε σχετικά αντικείμενα κάτω από την επίβλεψη και καθοδήγηση των καθηγητών/τριων τους και των ερευνητών/τριων του ΕΑΑ, τις οποίες και θα παρουσιάσουν με το πέρας της δράσης. Τέλος, στα πλαίσια του προγράμματος περιλαμβάνεται η επίσκεψη και η ξενάγηση των μαθητών/τριων στις εγκαταστάσεις του ΕΑΑ, κατά την οποία θα πραγματοποιήσουν και αστρονομικές παρατηρήσεις, ενώ με το πέρας της δράσης ερευνητές και προσωπικό του ΕΑΑ θα επισκεφτούν τα νησιά των Δωδεκανήσων, όπου μαζί με τους μετέχοντες μαθητές και εκπαιδευτικούς θα πραγματοποιήσουν για την τοπική κοινωνία θεματικές εκδηλώσεις με αντικείμενο την επιστήμη και την αστρονομία, κλείνοντας έτσι φαντασμαγορικά τη δράση.
Το πρόγραμμα, τελώντας υπό την έγκριση της Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Δωδεκανήσων, έχει αρχίσει να υλοποιείται από τα τέλη του Οκτωβρίου και παρ’ ότι εφαρμόζεται για πρώτη χρονιά πιλοτικά, η συμμετοχή ξεπέρασε ακόμη και τις πιο αισιόδοξες προσδοκίες. Συγκεκριμένα, στη δράση μετέχουν συνολικά 18 σχολεία της Περιφέρειας Δωδεκανήσου από 9 διαφορετικά νησιά (Κάσος, Ρόδος, Κάλυμνος, Κως, Λειψοί, Τήλος, Λέρος, Πάτμος και Αστυπάλαια), 44 εκπαιδευτικοί και 456 μαθητές και μαθήτριες.
Η τόσο η μεγάλη συμμετοχή εκπαιδευτικών και μαθητών στο πρόγραμμα, όσο και η ενθουσιώδης διάδραση μαθητών και ερευνητών στις μέχρι τώρα συναντήσεις, υποδηλώνουν εμφατικά την αναγκαιότητα πραγματοποίησης τέτοιων δράσεων και αποτελούν θετικό ορόσημο για τη μελλοντική ενίσχυση και επέκτασης της δράσης και σε άλλες ακριτικές περιφέρειες της Ελληνικής επικράτειας.
Το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, επιτελώντας το σκοπό του ως Εθνικό Ερευνητικό Ίδρυμα, παραμένει πάντα αρωγός στη διάχυση της γνώσης και της επιστήμης στην κοινωνία. Γιατί άλλωστε τόσο η ομορφιά της γνώσης όσο και η ομορφιά του ουρανού ανήκει σε όλους και όλες.