Περισσότερο από μια διετία έχει παρέλθει από μια πληθώρα καταγγελιών, προσφυγών και δημοσιοποίησης εκ μέρους κατοίκων, περιβαλλοντικών οργανώσεων, εντύπων και ηλεκτρονικών μέσων, καθώς και βουλευτών και ευρωβουλευτών, για το καθεστώς ανομίας και καταστροφής του περιβάλλοντος στον παραδοσιακό οικισμό του Πάπιγκου, σε μια από τις πιο εμβληματικές προστατευόμενες περιοχές της χώρας.
Στη σωρεία αυθαιρεσιών για την οικοδόμηση κατοικίας εκτός των ορίων του οικισμού και εντός του Πυρήνα του Εθνικού Πάρκου, προστέθηκαν και νέες, μη επιτρεπόμενες επεμβάσεις, από άλλους ιδιοκτήτες γης. Προφανώς, η αδυναμία των αρμόδιων αρχών να επιβάλουν τη νομιμότητα, έχει περάσει το μήνυμα ότι η ανομία μπορεί να συνεχιστεί και να επεκταθεί ατιμώρητα!
Με την από 9/2/2024 κοινή επιστολή μας προς κάθε αρμόδια αρχή και υπηρεσία, οι συνυπογράφουσες περιβαλλοντικές οργανώσεις ενημερώνουμε, με κάθε λεπτομέρεια, φωτογραφίες και τεκμήρια, για την απαράδεκτη κατάσταση που έχει διαμορφωθεί σε μια περιοχή που θα έπρεπε να προστατεύεται αυστηρά και η οποία, μάλιστα, προ ολίγων μόνο μηνών, απέκτησε τον χαρακτηρισμό του παγκόσμιου μνημείου, μέσα από την εγγραφή του Ζαγορίου στον σχετικό Κατάλογο της UNESCO.
Καλούμε λοιπόν εκ νέου δημόσια όλους τους ιθύνοντες και κυρίως την κυβέρνηση και την δικαιοσύνη, για την άμεση επιβολή της προστατευτικής νομοθεσίας και την υποδειγματική αποκατάσταση του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος.
Τι αναφέρεται στην κοινή επιστολή των 8 περιβαλλοντικών οργανώσεων
Σε συνέχεια προηγούμενων καταγγελιών, δελτίων τύπου, παραστάσεων στην Δικαιοσύνη, νομικών ενεργειών και αναφορών μας προς κάθε αρμόδια υπηρεσία και αρχή καθώς και σημαντικής δημοσιότητας, είμαστε στην ιδιαίτερα δυσάρεστη θέση να σας ενημερώσουμε για πολλοστή φορά ότι η ανομία, σε βάρος του Εθνικού Πάρκου, του παρακείμενου υψηλής προστασίας παραδοσιακού οικισμού του Πάπιγκου και του Μνημείου της Παγκόσμιας Κληρονομιάς Ζαγορίου, όχι μόνο δεν έχει αντιμετωπιστεί στο ελάχιστο, αλλά διατελεί σε εξέλιξη με νέες καταστροφικές επεμβάσεις.
Ειδικότερα, στην αγροδασική περιοχή νότια του Μεγάλου Πάπιγκου, εκτός των οικιστικών ορίων του και εντός της Περιοχής Προστασίας της Φύσης (Πυρήνας – Τμήμα Βίκου), πέρα από τις διάσπαρτες μη επιτρεπόμενες επεμβάσεις των τελευταίων χρόνων, στις οποίες θα αναφερθούμε στη συνέχεια, επισημαίνουμε ότι αφενός η παράνομη οικοδομική δραστηριότητα της ανέγερσης μεγάλου συγκροτήματος ιδιωτικών κατοικιών, με μια σειρά από συνοδές, επίσης μη επιτρεπόμενες δραστηριότητες, συνεχίζεται, αφετέρου δε αυτές τις ημέρες πραγματοποιείται και νέα μη επιτρεπόμενη οικοδομική δραστηριότητα με την κατασκευή κτιρίου από τσιμεντόλιθους, δίπλα σε υφιστάμενες κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις. Σημειώνουμε ότι η κατασκευή είναι επίσης μη συμβατή και με το Π.Δ. Ζαγορίου, από μορφολογική και αισθητική άποψη.
Σύμφωνα με την ΚΥΑ 23069 «Χαρακτηρισμός της χερσαίας περιοχής των ορεινών όγκων της Β. Πίνδου ως Εθνικό Πάρκο, καθορισμός ζωνών προστασίας και καθορισμός χρήσεων, όρων και περιορισμών δόμησης» ( ΦΕΚ 639/τ. Δ/14-6-05), στην Περιοχή Προστασίας της Φύσης, όπως η περιοχή αυτή της Ζώνης Ια του Πάρκου, επιτρέπονται μόνο πολύ συγκεκριμένες δραστηριότητες, όπως η ημερήσια επίσκεψη αποκλειστικά πεζή και έπειτα από άδεια, ή οι χρήσεις της γεωργίας και δενδροκαλλιέργειας με βιολογικές μεθόδους σε υφιστάμενες μονάδες ή η εκτατικής μορφής κτηνοτροφία σε καθεστώς διαχείρισης. Απαγορεύονται ρητά η δόμηση, οι διανοίξεις ή διαπλατύνσεις δρόμων, οι διελεύσεις οχημάτων εκτός του πλαισίου διαχείρισης, οι καταστροφές των φυτοφρακτών και οι εκχερσώσεις. αποκλειόμενης κάθε άλλης δραστηριότητας που αντιστρατεύεται τους σκοπούς της προστασίας της φύσης.
Οι επίσημες κηρύξεις και αναγνωρίσεις, όπως ο Εθνικός Δρυμός, το Εθνικό Πάρκο, το Γεωπάρκο UNESCO, ως Τόπος Ιδιαίτερου Φυσικού Κάλλους, η συμπερίληψη σε δύο περιοχές Natura και η πρόσφατη εγγραφή του Ζαγορίου στα Μνημεία της Παγκόσμιας Κληρονομιάς, οφείλουν να συνοδεύονται από ουσιαστικά μέτρα προστασίας και φύλαξης της προστατευόμενης περιοχής.
Όσο όμως κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει, τότε η διαρκής προβολή και ανάδειξη των περιοχών, και η αυξανόμενη πίεση για οικιστική και τουριστική ανάπτυξη, μπορούν να οδηγήσουν σε μεγάλης κλίμακας μη επιτρεπόμενες επεμβάσεις.
Στο συνημμένο αρχείο παρουσίασης, καταβλήθηκε προσπάθεια να σταχυολογηθούν και να απεικονιστούν οι σημαντικότερες από τις επεμβάσεις αυτές των τελευταίων χρόνων, με αφορμή την τρέχουσα οικοδομική δραστηριότητα στην οποία έχουμε αναφερθεί πολλάκις με στόχο να αποφευχθεί ακόμη μεγαλύτερη υποβάθμιση της πολύτιμης αυτής περιοχής. Κτίρια εμφανώς μεταγενέστερα της κήρυξης του Πάρκου, βρίσκονται σε επαφή σχεδόν με το πλησιέστερο παρακλάδι της Χαράδρας του Βίκου που φέρει συστοιχία από βραχοσκεπές μεγάλης γεωλογικής και οικολογικής σημασίας, ως ενδιαίτημα σπάνιων ειδών της άγριας ορνιθοπανίδας.
Σημειώνουμε επίσης, ότι αντίστοιχη σημαντική, συνεχής και πολύμηνη πλέον όχληση παρατηρείται όχι μόνο από την οικοδομική δραστηριότητα του συγκροτήματος ιδιωτικών κατοικιών και την ακατάπαυστη διέλευση οχημάτων και μάλιστα βαρέος τύπου, αλλά και από την ανεπίτρεπτη εγκατάσταση ιδιαίτερα έντονου νυχτερινού φωτισμού του εργοταξίου καθώς και από την μη επιτρεπόμενη συνεχή παρουσία και διανυκτέρευση συνεργείου ιδιωτικής φύλαξης, εντός της αυστηρά προστατευόμενης αυτής περιοχής του Πυρήνα.
Σημειώνουμε τέλος ότι, για την άγρια πανίδα και ιδιαίτερα για τα πουλιά, ενδιαίτημα των οποίων, όπως προαναφέρθηκε, είναι η περιοχή, οι παραπάνω δραστηριότητες αποτελούν ενέργειες επιβλαβείς και κάθε άλλο παρά συνάδουν με την προστασία που επιτάσσει ο θεσμός του Εθνικού Πάρκου.
Παρακαλούμε για τις άμεσες ενέργειές σας για την διακοπή των μη επιτρεπόμενων δραστηριοτήτων, την απόδοση ευθυνών σε ιδιώτες και διοικητικούς υπαλλήλους για την μη αποτροπή τους, καθώς και για την αποκατάσταση του περιβάλλοντος…
1. ΑΝΙΜΑ – Σύλλογος Προστασίας και Περίθαλψης Άγριας Ζωής
2. Προστασία της Φύσης (Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης)
3. Elliniki Ornithologiki Etaireia
4. Επιμελητήριο Περιβάλλοντος και Βιωσιμότητος
5. Καλλιστώ, Περιβαλλοντική Οργάνωση για την Άγρια Ζωή και τη Φύση
6. Mediterranean Institute for Nature and Anthropos (MedINA)
7. Σύλλογος Πολιτών υπέρ των Ρεμάτων «ΡΟΗ»
8. Σύλλογος Προστασίας Περιβάλλοντος Ιωαννίνων