Δεν είναι η μοίρα προφανώς, αλλά πολιτική ευθύνη της κυβέρνησης. Ξεκινάμε από αυτή την αφετηρία αφού, καταγράφοντας τι έχει συμβεί στις σεισμόπληκτες περιοχές της Λάρισας σε Ελασσόνα και Τύρναβο, ανακαλύπτουμε ότι δύο ολόκληρα χρόνια μετά τον καταστροφικό σεισμό στις 3 Μαρτίου 2021 οι κάτοικοι που έχασαν τα σπίτια τους βρίσκονται ουσιαστικά «άστεγοι».
Πριν όμως δούμε αναλυτικά τι έχει συμβεί (ή μάλλον τι δεν έχει συμβεί) με ευθύνη της κυβέρνησης στις σεισμόπληκτες περιοχές, αξίζει να υπενθυμίσουμε τι έγινε εκείνη την ημέρα που το αίμα πάγωσε όταν 6 βαθμοί της κλίμακας Ρίχτερ χτύπησαν Τύρναβο και Ελασσόνα. Σύμφωνα με το Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης των ΗΠΑ, το επίκεντρο του σεισμού ήταν 10 χιλιόμετρα δυτικά του Τυρνάβου με εστιακό βάθος 8,5 χιλιόμετρα, ενώ η μέγιστη αντιληπτή έντασή του ανήλθε στο επίπεδο VIII, ήταν δηλαδή «καταστροφικός».
Ο σεισμός είχε ως αποτέλεσμα να χάσει τη ζωή του ένας άνθρωπος, ενώ οι ζημιές ήταν απερίγραπτες σε υποδομές και πολλά σπίτια στην Ελασσόνα, το Μεσοχώρι, το Δαμάσι, το Αμούρι, το Δομένικο, το Ζάρκο και στη Λάρισα. Στις περιοχές έσπευσε πράγματι γρήγορα ο κρατικός μηχανισμός, για να διασφαλίσει τη «στέγαση» σε σκηνές και κοντέινερ, μέχρι να μπορέσουν οι άνθρωποι να επιστρέψουν κανονικά στα σπίτια τους, αναμένοντας καρτερικά τη συνδρομή του κράτους και την απαραίτητη χρηματοδότηση για την επισκευή των σπιτιών τους.
Υστερα όμως από δύο ολόκληρα χρόνια τίποτα ουσιαστικό δεν έχει γίνει, με αποτέλεσμα αρκετά χωριά να έχουν ερημώσει και οι κάτοικοι που έχασαν τα σπίτια τους να έχουν αφεθεί στην τύχη τους. Αξίζει να σημειωθεί πως τις πρώτες ημέρες του καταστροφικού σεισμού τις περιοχές επισκέφτηκαν ο τότε υπουργός Υποδομών Κώστας Αχ. Καραμανλής, ο υπουργός Εσωτερικών Στέλιος Πέτσας, ενώ λίγο καιρό αργότερα ο Κυριάκος Μητσοτάκης έφτασε στο Δαμάσι του Τυρνάβου για να εγκαινιάσει ένα σχολείο που ανακατασκευάστηκε.
Τότε λοιπόν ο κ. Μητσοτάκης είχε δηλώσει: «Xρέος του κράτους είναι να βρίσκεται κάθε φορά δίπλα σε κάθε πολίτη που δοκιμάζεται. Κανείς πολίτης δεν πρέπει να αισθάνεται απροστάτευτος. Το πρώτο μέλημα του κράτους είναι η προστασία της ζωής και της περιουσίας των συμπολιτών μας και αυτήν τη δέσμευσή μας κάθε μέρα που περνά θέλω να την κάνουμε πράξη».
Ας δούμε όμως τι ακριβώς έχει γίνει δύο χρόνια μετά αναφορικά με το πρώτο απαραίτητο στάδιο, που αφορούσε τις προβλεπόμενες κατεδαφίσεις στα σπίτια και τις υποδομές που είχαν χαρακτηριστεί «κόκκινα». Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, ο Δήμος Ελασσόνας, που κάποιες περιοχές του είχαν χτυπηθεί από τον σεισμό, είχε αιτηθεί 600.000 ευρώ από το αρμόδιο υπουργείο για να προχωρήσει στις απαραίτητες κατεδαφίσεις κτιρίων.
Ομως το ποσό αυτό δεν έφτασε ποτέ ολόκληρο στον δήμο. Ετσι, παρά τις υποσχέσεις των αρμόδιων υπουργών, ο δήμος δεν έχει πάρει τα απαραίτητα χρήματα και οι κατεδαφίσεις δεν έχουν ολοκληρωθεί. Το χωριό της Ελασσόνας που έχει δεχτεί το μεγαλύτερο χτύπημα του σεισμού είναι το Μεσοχώρι. Μετά τον σεισμό περίπου 50 σπίτια χαρακτηρίστηκαν «κόκκινα», ενώ άλλα 65 χαρακτηρίστηκαν «κίτρινα».
Οι κατεδαφίσεις έχουν προχωρήσει με το σταγονόμετρο και η διαδικασία δεν προχωράει για τα υπόλοιπα σπίτια καθώς η χρηματοδότηση, όπως εξηγήσαμε, έχει σταματήσει. Οπως λέει στην «Εφ.Συν.» ο πρόεδρος του χωριού, Γιάννης Ζαρλαδάνης, αναφορικά με την πορεία χρηματοδότησης των κατοίκων, η οποία είναι απαραίτητη για την ανοικοδόμηση ή την επιδιόρθωση των σπιτιών, δεν έχει προχωρήσει με ευθύνη των υπουργείων Οικονομικών και Υποδομών.
Συγκεκριμένα ο κ. Ζαρλαδάνης επισημαίνει πως η στεγαστική συνδρομή κατά 80% από το κράτος δεν έχει προχωρήσει, παρά το γεγονός ότι οι φάκελοι έχουν ετοιμαστεί από τους σεισμόπληκτους. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ και με βάση την εξέλιξη της υπόθεσης, φαίνεται ότι οι σεισμόπληκτοι έχουν βρεθεί σε αδιέξοδο καθώς «οι τράπεζες δεν γνωρίζουν τίποτα».
Η απελπισία των κατοίκων που αισθάνονται ότι η κυβέρνηση τους έχει ξεχάσει είναι έκδηλη. Αυτό αποτυπώνεται αν κανείς αντικρίσει τη συνολική εικόνα, μιας και ακόμη και σήμερα, δυο χρόνια μετά, κάτοικοι ζουν ακόμη στα κοντέινερ, άλλοι έχουν φύγει μετανάστες στο εξωτερικό, ενώ κάποιοι έχουν επιστρέψει στα σπίτια τους με τον φόβο συγκάτοικο.
Στον «αέρα» τα χρήματα
Αξίζει να σημειωθεί πως, σύμφωνα με τις καταγγελίες και όπως μας επισημαίνει ο κ. Ζαρλαδάνης, ένα μεγάλο ποσοστό των σεισμόπληκτων που έχασαν τα σπίτια τους δεν έχουν λάβει ούτε το ελάχιστο επίδομα της οικοσκευής το οποίο προβλέπεται σε τέτοιες περιπτώσεις.
Στον Δήμο Τυρνάβου ο καταστροφικός σεισμός που ταρακούνησε ολόκληρη την περιοχή επηρέασε αρκετά χωριά. Ομως το Δαμάσι ήταν αυτό που δέχτηκε το πιο σοβαρό πλήγμα. Σύμφωνα με τον δήμαρχο Τυρνάβου, Γιάννη Κόκκουρα, οι αρμοδιότητες του δήμου για τις απαραίτητες κατεδαφίσεις στα «κόκκινα» σπίτια έχουν ήδη ολοκληρωθεί.
Από την άλλη, σύμφωνα πάντα με τον δήμαρχο, οι σεισμόπληκτοι έχουν προχωρήσει στις απαραίτητες ενέργειες που σχετίζονται με τους φακέλους τους και τη μελέτη από ιδιώτες μηχανικούς. Ο κ. Κόκκουρας μας λέει ότι οι σεισμόπληκτοι της περιοχής έλαβαν μια προκαταβολή από την πολιτεία, ώστε να μπορέσουν να ετοιμάσουν τους φακέλους τους και να προχωρήσει η διαδικασία της δανειοδότησης κατά 80% με κρατική επιδότηση.
Ο ίδιος έχει ζητήσει με αίτημά του προς τις αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Υποδομών να ενημερωθεί για την εξέλιξη των εγκρίσεων που απαιτούνται, ώστε να ανοίξει η κάνουλα της χρηματοδότησης των σεισμόπληκτων.
Αναζητώντας από την πλευρά μας τι ακριβώς έχει συμβεί στην περιοχή του Δαμασίου, διαπιστώνουμε ότι το αδιέξοδο είναι δεδομένο όπως και στην Ελασσόνα. Ας σημειωθεί πως τα χρήματα για τη στήριξη των σεισμόπληκτων στις περιοχές της Λάρισας υπήρχαν και ήταν διαθέσιμα από τις πρώτες ημέρες του σεισμού. Αυτό μαρτυρά η δήλωση τότε του Κυριάκου Μητσοτάκη από το Δαμάσι πως «οι πόροι είναι διαθέσιμοι».
Ανύπαρκτη αρωγή
Παράλληλα ο πρωθυπουργός μιλούσε τότε για ένα πλαίσιο κρατικής αρωγής που δίνει δυνατότητα ταχύτητας και αποτελεσματικότητας σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών. Βέβαια, σύμφωνα με όσα αποδεικνύει η σκληρή πραγματικότητα, ούτε ταχύτητα υπήρξε ούτε αποτελεσματικότητα, αφού οι κάτοικοι βρίσκονται ακόμη «στο περίμενε».
«Οι ζημιές σε ένα σπίτι που έχει χαρακτηριστεί “κίτρινο” ανέρχονται, για παράδειγμα, στο ποσό των 30.000 ευρώ, με βάση τα στοιχεία των μηχανικών που το εξέτασαν. Υπάρχει περίπτωση κατοίκου που έχει λάβει ένα ποσό για τους φακέλους, αλλά εδώ και δύο χρόνια δεν έχει λάβει τίποτα. Ολα μπλοκάρονται στα αρμόδια υπουργεία τα οποία, παρά τις υποσχέσεις, δεν κάνουν τίποτα. Η κοροϊδία είναι τεράστια» αναφέρει στην «Εφ.Συν.» ο Γιώργος Τσανάκας, πρόεδρος της κοινότητας στο Δαμάσι Τυρνάβου, για να συμπληρώσει: «Εχουμε τεράστια οργή. Από το χωριό μας παρέλασαν όλοι οι υπουργοί. Πέτσας, Τριαντόπουλος, Καραμανλής, αλλά και ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Ολοι υποσχέθηκαν, ενώ δεν έχουν κάνει τίποτα απολύτως».
Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών/Ηλίας Συλλάκος