Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις υπέβαλαν έγγραφο που περιγράφει τον τρόπο με τον οποίο εφαρμόζουν την προσωρινή ρύθμιση για την πρόληψη κατά της διάδοσης διαδικτυακού υλικού σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών.
Η λεπτομερή περιγραφή των παραδειγμάτων υποθέσεων από τα κράτη μέλη παρατέθηκαν σε εσωτερικό έγγραφο προς το Συμβούλιο Υπουργών της ΕΕ, το οποίο κυκλοφόρησε την Τετάρτη 17 Ιανουαρίου και το είδε το Euractiv.
Η ρύθμιση για την πρόληψη της διαδικτυακής διάδοσης υλικού σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών (CSAM) προοριζόταν ως προσωρινή λύση με σκοπό τη θέσπιση μόνιμου σχετικού νόμου. Παρόλα αυτά, η νομοθετική πρόταση συζητιέται ακόμη, καθώς, στην αρχική της μορφή, θα εξουσιοδοτούσε τις δικαστικές αρχές να ζητούν από υπηρεσίες επικοινωνίας όπως το WhatsApp ή το Gmail να σαρώνουν τα προσωπικά μηνύματα των ανθρώπων για να βρουν ύποπτο περιεχόμενο.
Μετά από μια σειρά καθυστερήσεων στην έκδοση του μόνιμου κανονισμού, η Επιτροπή πρότεινε την παράταση των προσωρινών κανόνων έως τις 3 Αυγούστου 2024, ενώ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρότεινε τις 3 Μαΐου 2025 σε σχέδιο έκθεσης που επίσης κυκλοφόρησε την Τετάρτη (17 Ιανουαρίου) και είδε το Euractiv, ενώ η Επιτροπή των Μόνιμων Αντιπροσώπων (COREPER) πρότεινε τον Δεκέμβριο την έκδοση του μόνιμου κανονισμού για τις 3 Αυγούστου 2027.
Στόχος του κειμένου είναι να «καταδειχθεί η αποτελεσματικότητα» του προσωρινού κανονισμού που επιτρέπει στις εταιρείες να εντοπίζουν και να αναφέρουν εθελοντικά τις περιπτώσεις CSAM.
Οι υποθέσεις προέκυψαν από την ανίχνευση από τις εταιρείες υπηρεσιών διαπροσωπικών επικοινωνιών ανεξαρτήτως αριθμών (NICS). Το Messenger και το WhatsApp του Facebook αποτελούν παραδείγματα NICS επειδή επιτρέπουν την άμεση ανταλλαγή μηνυμάτων χωρίς να αποτελούν μέρος ενός σχεδίου αριθμοδότησης.
Αρκετά παραδείγματα που μοιράζονται στο εσωτερικό έγγραφο προέρχονται από την Ευρωπαϊκή Πολυκλαδική Πλατφόρμα κατά των Εγκληματικών Απειλών (EMPACT) της Europol, η οποία ασχολείται με την εσωτερική ασφάλεια της ΕΕ, όπως ο έλεγχος των συνόρων.
Αναφορές των κρατών μελών
Τα παραδείγματα που ανέφεραν περιλαμβάνουν περιπτώσεις στην Αυστρία, το Βέλγιο, την Κροατία, την Εσθονία, την Ελλάδα, την Ιταλία, τη Λιθουανία, το Λουξεμβούργο, τη Μάλτα, την Ολλανδία, την Πολωνία, τη Σλοβακία, τη Σλοβενία και τη Σουηδία. O προσωρινός κανονισμός CSAM επέτρεψε τον εντοπισμό αυτών των περιστατικών σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών.
Για παράδειγμα, ένας καθηγητής μουσικής από τη Γάνδη του Βελγίου καταδικάστηκε σε φυλάκιση τεσσάρων ετών με πενταετή αναστολή μετά το ανέβασμα μιας φωτογραφίας και 12 βίντεο που εμπίπτουν στην κατηγορία CSAM, τα οποία στη συνέχεια διακινήθηκαν μέσω του KIK Messenger. Είπε επίσης ψέματα για την ηλικία του και χρησιμοποίησε μια νεότερη φωτογραφία του σε άλλη εφαρμογή.
Σε άλλη περίπτωση, ένας ύποπτος ομολόγησε ότι ξόδεψε 20.000-25.000 ευρώ για την αγορά υλικού CSAM.
Στην Αυστρία, το 2022, εντοπίστηκε ένας χρήστης που είχε μοιραστεί μια εικόνα «με έναν άλλο χρήστη στις Φιλιππίνες μέσω του Facebook Messenger». Κατά τη διάρκεια της έρευνας, εντοπίστηκαν έξι ανήλικα θύματα στις Φιλιππίνες, ενώ ο ύποπτος συνελήφθη στην Αυστρία, αλλά η δίκη αναμένεται να διεξαχθεί του χρόνου.
Ένα άλλο παράδειγμα περιγράφει έναν φοιτητή ιατρικής στην Κροατία, ο οποίος κακοποιούσε παιδιά κάτω των 15 ετών και κατηγορήθηκε, μεταξύ άλλων, για εκμετάλλευση παιδιών για πορνογραφία, καθώς και για κατοχή υλικού CSAM. Καταδικάστηκε σε οκτώ χρόνια φυλάκισης, αλλά η απόφαση δεν έχει ακόμη τελεσιδικήσει, καθώς η Εισαγγελία άσκησε έφεση λέγοντας ότι «η ποινή που επιβλήθηκε στον κατηγορούμενο ήταν πολύ ελαφριά».
Αναφορές του παρόχου υπηρεσιών
Το δεύτερο μέρος του εγγράφου παρέχει παραδείγματα εκθέσεων διερεύνησης CSAM από παρόχους διαδικτυακών υπηρεσιών που συλλέχθηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αλλά και μέσω του EMPACT.
Τα παραδείγματα, από το 2019 έως το 2022, δείχνουν ότι όλες οι αναφορές προέρχονταν από το Εθνικό Κέντρο για τα Εξαφανισμένα & Υπό Εκμετάλλευση Παιδιά (NCMEC), τον μεγαλύτερο οργανισμό προστασίας παιδιών στις ΗΠΑ, που υποστηρίζεται από έναν ή περισσότερους παρόχους υπηρεσιών και διερευνήθηκε από την εθνική δύναμη επιβολής του νόμου.
Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις, οι πολίτες ανέφερν το περιστατικό πρώτα στο NCMEC και δεν ήταν δυνατόν να εντοπιστεί κάθε παιδί με βάση το υλικό που βρέθηκε.
Σε ένα άλλο παράδειγμα στην Ιρλανδία, η Rebecca Sternberg, «υπεύθυνη για τη σύνδεση με διεθνείς υπηρεσίες επιβολής του νόμου και μη κυβερνητικές υπηρεσίες», δήλωσε ότι η εργασία ξεκινά «όταν η υπηρεσία λαμβάνει πληροφορίες από το κοινό ή, συνηθέστερα, από έναν πάροχο ηλεκτρονικών υπηρεσιών (ESP), όπως το Facebook ή η Google».
Ορισμένες υποθέσεις που αναφέρθηκαν βρίσκονται σε εξέλιξη, οπότε η επίλυσή τους δεν είναι ακόμη διαθέσιμη, ενώ σε άλλες οδήγησε το δράστη σε ποινή φυλάκισης.
Οι ηλεκτρονικές υπηρεσίες από τις οποίες προέρχεται το σχετικό υλικό είναι οι παρακάτω: KIK Messenger, Facebook, BADOO, Snapchat, Skype, Google, Yahoo, Instagram, Discord και Twitter, γνωστό πλέον ως X.
Τα θύματα συχνά εντοπίζονταν εκτός των χωρών όπου διαμένει ένας ύποπτος. Για παράδειγμα, σε μια αυστριακή υπόθεση, τα θύματα βρέθηκαν στις ΗΠΑ και την Ελβετία.
Εθνικές επιδρομές
Το τρίτο μέρος του εγγράφου περιλαμβάνει υποθέσεις που συνέλεξε η Επιτροπή από διάφορες πηγές, όπως το NCMEC.
Ένα παράδειγμα είναι η «Εθνική Επιδρομή στην Παιδική Πορνογραφία» στη Γερμανία το 2023, κατά την οποία «η αστυνομία πραγματοποίησε έρευνες σε 27 πόλεις της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας» με μέτρα που απευθύνονταν «κατά 34 ανδρών και μιας γυναίκας, οι οποίοι θεωρούνταν ύποπτοι ότι αντάλλασσαν αρχεία φωτογραφιών και βίντεο μέσω μιας υπηρεσίας ανταλλαγής μηνυμάτων».
Η έφοδος είχε ως αποτέλεσμα να βρεθούν 500 τέτοια υλικά. Σύμφωνα με το κείμενο, τα στοιχεία προέρχονταν από το NCMEC.
Άλλα κράτη μέλη πραγματοποίησαν επίσης παρόμοιες έρευνες, μερικές φορές ακόμη και από κοινού. Για παράδειγμα, κατά τη διάρκεια της επιχείρησης MOZAIK το 2023, με επικεφαλής την Εθνική Αστυνομία της Σλοβενίας και υπό το συντονισμό της Europol στο πλαίσιο του EMPACT «Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Βόρεια Μακεδονία, Μαυροβούνιο και Σερβία – Σλοβενία, Κροατία και Ουγγαρία πραγματοποίησαν σειρά δράσεων επιβολής του νόμου μεταξύ 6 και 17 Νοεμβρίου».
Εκτός από τους παρόχους υπηρεσιών που αναφέρθηκαν παραπάνω, άλλες εταιρείες σε ιρλανδικό παράδειγμα είναι η Airbnb, η Reddit, η Zoom και η TikTok. Αναφορές ήρθαν ακόμη και από την εταιρεία Walt Disney Company.