Η μέρα των Θεοφανείων ήταν πραγματικά λαμπρή. Ήταν τέτοιες οι καιρικές συνθήκες που επικρατούσαν που έμοιαζε περισσότερο με Κυριακή του Πάσχα μέσα στην Άνοιξη, παρά με Γενάρη μήνα.
Η πρόσκληση του Εξωραϊστικού Συλλόγου Ερασιτεχνών Αλιέων Λυώνα Νάξου προσκαλούσε όλους του Ναξιώτες να παραβρεθούν στον οικισμό για την τελετή του αγιασμού των υδάτων. Αμέσως μετά θ’ ακολουθούσε κέρασμα και γλέντι στον Τρασανά με προϊόντα της ΕΑΣ Νάξου και φιλέματα που έφτιαξαν οι κάτοικοι του Λυώνα και των κοντινών χωριών.
Με την βοήθεια της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Νάξου, όλη η Ελλάδα παρακολούθησε σε ζωντανή σύνδεση την ρίψη του σταυρού και τον αγιασμό των υδάτων αφού τόσο ο αγιασμός, όσο και το γλέντι που ακολούθησε μεταδόθηκε σε τρία τηλεοπτικά κανάλια πανελλαδικής εμβέλειας. Ρεπόρτερ ο πρόεδρος της Ένωσης Δημήτρης Καπούνης, που επ’ ευκαιρίας ερωτηθείς σχετικά με τα προϊόντα και τον τουρισμό στο νησί τους θερινούς μήνες έδωσε απαντήσεις στους δημοσιογράφους.
Τον σταυρό ανέσυρε απ’ τη θάλασσα ο μικρός Αντώνης Κονδύλης.
Στον Λυώνα βρέθηκαν άνθρωποι απ’ όλα τα χωριά της Νάξου. Από τη Χώρα, το Φιλώτι, την Απείρανθο, την Κόρωνο, την Κωμιακή κ.α. Τα εδέσματα εξαιρετικά και ο κόσμος αρκετός, δοκίμασε νόστιμές βασιλόπιτες, χορτοκεφτέδες, πιτάκια, ελιές, κάτι υπέροχα ντοματίνια που πλυμένα στο θαλασσινό νερό έγιναν πεντανόστιμα και φυσικά τα εκλεκτά ντόπια κρέατα και τα τυριά της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Νάξου.
Ωστόσο εμφανής-κραυγάζουσα για την ακρίβεια-είναι και η εγκατάλειψη του ορεινού οδικού δικτύου. Οι πεσμένες πέτρες στον δρόμο μαρτυρούν πως αν βρέξει καλά, θα έχουμε πρόβλημα κατολισθήσεων, ενώ ουδείς έχει φροντίσει να τις βάλει στην άκρη, απλά παραμένουν κοντά στα όρια του οδοστρώματος, κάτι που είναι επικίνδυνο. Αν προσθέσει κανείς και το γεγονός της ομίχλης που είναι συχνό φαινόμενο τον χειμώνα, ο κίνδυνος πολλαπλασιάζεται.
Κι όμως, ο Λυώνας το καλοκαίρι που μας πέρασε συγκέντρωσε πλήθος επισκεπτών, παρ’ ότι απέχει περίπου 40 χιλιόμετρα από την Χώρα της Νάξου και ο δρόμος είναι ζόρικος με στροφές καθώς είναι ορεινό το πέρασμα.
Εν κατακλείδι…
Ευτυχώς η κακώς εννοούμενη ανάπτυξη δεν έχει αγγίξει τον πανέμορφο όρμο με τα πολύχρωμα βότσαλα. Έτσι μπορεί κανείς να απολαύσει την γνήσια ομορφιά της Νάξου και να βιώσει μια μοναδική εμπειρία.
Η πρώτη πανσέληνος για το 2023 στον όρμο του Λυώνα
Γεγονός παραμένει πάντως πως η Νάξος, το μεγαλύτερο νησί των Κυκλάδων, δεν έχει μόνο υπέροχες παραλίες. Έχει μεγάλο ορεινό όγκο, πεζοπορικές διαδρομές, σπουδαία χλωρίδα και πανίδα και τοπίο που προκαλεί έντονες αντιθέσεις. Και είναι πολύ κρίμα να ξεχνούν οι αρμόδιοι βασικές υποδομές για ισόρροπη ανάπτυξη και εξυπηρέτηση των κατοίκων της ορεινής Νάξου που να στοχεύουν στην ποιότητα ζωής και την ασφάλεια των κατοίκων.
Ακόμα μεγαλύτερο “κρίμα” είναι που εκπαιδεύουμε και τους νεότερους να βλέπουν με την δική μας στρεβλή οπτική, όπου το κέρδος είναι αυτοσκοπός, χωρίς τη μέριμνα, την φροντίδα, χωρίς την περιβαλλοντική προστασία και την ανάδειξη του φυσικού πλούτου του νησιού.
Ίσως, όχι πολύ αργότερα από σήμερα και δεδομένων των συνθηκών που διαμορφώνονται, κατανοήσουμε πως ο τουρισμός μπορεί να είναι διαφορετικός και όχι ισοπεδωτικός, ποιοτικός και όχι ποσοτικός, πως όταν πριονίζεις το κλαδί που κάθεσαι είναι αυτονόητο πως θα τσακιστείς και πως ο πρωτογενής τομέας πρέπει και μπορεί να παραμείνει ζωντανός και ακμαίος.
Πιθανότατα να βρεθούν αρκετοί συντοπίτες μου να κουνήσουν το χέρι με απαξία διαβάζοντας αυτές τις γραμμές θεωρώντας όσα λέγονται στο άρθρο είναι λόγια ρομαντικά και έργα ανέφικτα. Δεν έχουν παρά να εντρυφήσουν στον διεθνή τύπο, γενικό και ειδικό, να ψάξουν για τις νέες τάσεις και να επιχειρήσουν να κατανοήσουν την παγκόσμια συγκυρία με την κλιματική κρίση από τη μια και την ενεργειακή από την άλλη. Να δουν την στροφή που επιχειρεί να πάρει ο κόσμος προς μια άλλη κατεύθυνση, αφού πρώτα βέβαια εξάντλησε τις δυνατότητες του πλανήτη.
Το να υποστηρίζεις κάτι διαφορετικό από το καταστροφικό προφανές δεν σημαίνει πως ανακάλυψες τον τροχό, ούτε πως δέχτηκες την επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος και έγινες φωστήρας. Όλα είναι μπροστά μας και γύρω μας και η πρόσβαση στην γνώση και στην πληροφορία είναι παραπάνω από εύκολη και προσιτή.
Καλή φώτιση σε όλους μας λοιπόν…και του χρόνου με υγεία και χαρά, περισσότερη γνώση και ενσυναίσθηση.
Αυτά ήταν τα Κάλαντα που ακούστηκαν στη γιορτή:
Στη Νάξο εδώ τη βορινή
Ήρθαμε για τα Φώτα
Να κατεβούν οι ουρανοί
Ν’ αγιάσουν κάθε πόρτα.
Είν’ ένα τσιγάρο δρόμος
Απ’ την Κόρωνο ο όρμος.
Η Κόρωνος και τα χωριά
Της Ορεινής της Νάξου
Θα βγουν απ’ την κακομοιριά
Όταν βροντοφωνάξου (ν).
Τον ωραίο μας τον τόπο
Να σωθεί να βρούμε τρόπο.
Πού τέτοια θάλασσα να βρω
Το λέω με καμάρι
Γι’ αυτό θα ρίξω το σταυρό
Να πάει παντού η χάρη.
Σαν του Λυώνα τα νερά
Δεν έχει τόσο καθαρά.
Τα βότσαλά του λαμπερά
Κι η φύση του παρθένα
Εδώ έχει χτίσει η χαρά
Σπίτι για τον καθένα.
Αυτή είναι η εικόνα
Του υπέροχου Λυώνα.
Οι βάρκες βγαίνουν στη στεριά
Όποτε φουρτουνιάζει
Κι αυτό το λέω με σιγουριά
Κανένα τους δε γνοιάζει.
Τους φωνάζουμε μα τζάμπα
Δε μας φτιάχνουν μία ράμπα
Ούτε έν’ αραξοβόλι
Ψήφους έχει μόνο η πόλη.
Από εδώ έφευγε παλιά
η σμύριδα με πλοία
τώρα δεν έχει μόλο πια
μόνο την παραλία.
Μας αλλάξανε τα φώτα
Μα θ’ αλλάξουμε τη ρότα.
Εύχομαι καλή φώτιση
Νάρθει σε όλο το νησί.
Λυώνας, 6 Γενάρη 2023
📸Cyclades Open
*Το βίντεο είναι του Αλέξανδρου Φραντζέσκου