Χαράς ευαγγέλια για τους θερινοωράκηδες!
Η ώρα αλλάζει σε θερινή στις 26 Μαρτίου και οι δείκτες των ρολογιών θα προχωρήσουν μια ώρα μπροστά.
Το υπουργείο Υποδομών εξέδωσε και επισήμως την ανακοίνωση, δίνοντας το…τελειωτικό χτύπημα σε όσους είναι λάτρεις της χειμερινής (της κανονικής δηλαδή) ώρας.
Σας υπενθυμίζουμε ότι, την Κυριακή 26 Μαρτίου 2023, λήγει η εφαρμογή του μέτρου της χειμερινής ώρας, σύμφωνα με την Οδηγία 2000/84 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 19/01/2001, σχετικά με τις διατάξεις για τη χειμερινή ώρα. Οι δείκτες των ρολογιών πρέπει να μετακινηθούν μία ώρα μπροστά, δηλαδή από 03:00 π.μ. σε 04:00 π.μ..
Μια ώρα μπροστά λοιπόν τα ρολόγια μας την τελευταία Κυριακή του Μάρτη. Οι χειμερινοωράκηδες θα κάνουμε υπομονή περιμένοντας τον Οκτώβρη-όπως κάθε χρόνο άλλωστε!
Πότε άρχισε η αλλαγή ώρας στην Ελλάδα
Είναι αξιοσημείωτο πως το μέτρο θεσπίστηκε για την εξοικονόμηση ενέργειας πριν από αρκετές δεκαετίες, όταν τη δεκαετία του ’70, είχε ξεσπάσει πάλι μια ενεργειακή κρίση στην Ευρώπη το 1973. Έτσι, αρκετές χώρες ακολούθησαν αυτή την πολιτική, μαζί τους και η Ελλάδα.
Από το 1996 ισχύει μία ενιαία, πανευρωπαϊκή ρύθμιση, κατά την οποία την Άνοιξη γυρίζουμε τα ρολόγια μία ώρα μπροστά (ώστε να αξιοποιούμε το φως της ημέρας για μία ώρα επιπλέον), ενώ το Φθινόπωρο τα επαναφέρουμε μία ώρα πίσω.
Τον Οκτώβριο του 2022 κι ενώ αναμένονταν η αλλαγή της θερινής σε χειμερινή ώρα κλήθηκε να απαντήσει ο υπουργός Ενέργειας Κώστας Σκρέκας, στο τι θα γίνει τελικά με την περιβόητη κατάργηση που είχε πάρει «πράσινο φως» από την Κομισιόν πριν ακόμα και από την έναρξη της πανδημίας.
Ο κ. Σκρέκας έκλεισε το ζήτημα, τονίζοντας πως κάτι τέτοιο δεν θα συμβεί και υπογράμμισε ότι έχουν γίνει μελέτες για το θέμα. «Τα έχουμε συζητήσει και σκεφτεί όλα. Έχουν γίνει και μελέτες και τώρα εκπονείται ακόμη μία. Όμως, αυτήν τη στιγμή δεν φαίνεται να έχει επίπτωση στην κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας η αλλαγή ή μη της ώρας», είχε δηλώσει χαρακτηριστικά, ξεκαθαρίζοντας ουσιαστικά η αλλαγή ώρας θα γίνει κανονικά, όπως κάθε φορά.
Αλλάζουν και οι ώρες κοινής ησυχίας
Μαζί με την ώρα, αλλά ζουν και οι ώρες κοινής ησυχίας. Σύμφωνα με τη Αστυνομική Διάταξη 3 του 1996 οι ώρες μεσημβρινής και νυκτερινής ησυχίας είναι οι ακόλουθες:
- Κατά τη χειμερινή περίοδο από 15:30 έως 17:30 και από 22:00 έως 07:30.
- Κατά τη θερινή περίοδο από 15:00 έως 17:30 και από 23:00 έως 07:00.
Χειμερινή περίοδος, λογίζεται το χρονικό διάστημα, από την 1 Οκτωβρίου έως την 31 Μαρτίου και Θερινή περίοδος, λογίζεται το χρονικό διάστημα από την 1 Απριλίου έως την 30 Σεπτεμβρίου.
Η αλλαγή της ώρας, ο Α’ και ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος πως καθιερώθηκε και η προσπάθεια κατάργησή της
Το 1784, ο Βενιαμίν Φραγκλίνος σε άρθρο του σε γαλλική εφημερίδα πρότεινε οι άνθρωποι να ξυπνούν μία ώρα νωρίτερα. Οι έρευνες που έγιναν κυρίως στις Η.Π.Α επιβεβαίωσαν τη θεωρία του Φραγκλίνου και έδειξαν ότι έτσι εξοικονομείται μεγάλο ποσοστό ενέργειας… Χρειάστηκε να περάσουν περισσότερα από 100 χρόνια για να εφαρμοστεί η πρόταση του Φραγκλίνου. Το 1905, ο Γουίλιαμ Γουίλετ εγκαινίασε τον όρο θερινή ώρα, γνωστή και ως Daylight Saving Time και πρότεινε για 6 μήνες, από τον Απρίλιο έως και τον Σεπτέμβριο, οι άνθρωποι να ρυθμίζουν το ρολόι τους 20 λεπτά αργότερα.
Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος
Η πρώτη φορά που το ρολόι πήγε 60 λεπτά μπροστά κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, ήταν στη Γερμανία το 1916, όταν μαινόταν ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος. Ο λόγος ήταν για να εξοικονομήσουν περισσότερη ενέργεια και να εκμεταλλευτούν το φως του ήλιου.
Έτσι, το ανθρώπινο δυναμικό απέδιδε καλύτερα και κατά τη διάρκεια της ημέρας παρήγαγαν μεγαλύτερη ποσότητα πολεμικού εξοπλισμού, χωρίς να χρησιμοποιούν ηλεκτρικό ρεύμα. Αμέσως μετά, ο πρωθυπουργός της Αγγλίας Ουίνστον Τσώρτσιλ καθιέρωσε τη θερινή ώρα στη Μ. Βρετανία.
Σε περίοδο πολέμου οι χώρες ήταν πολύ ανταγωνιστικές κι έτσι με κάθε τρόπο προσπαθούσαν να εξοικονομήσουν ενέργεια. Στο παιχνίδι λίγο αργότερα μπήκαν και οι Η.Π.Α, οι οποίες ακολούθησαν το παράδειγμα των ευρωπαϊκών χωρών. Μετά το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου όμως, το Κογκρέσο απέσυρε την καθιέρωση θερινής ώρας, καθώς δυσαρεστούσε πολύ κόσμο.
Οι αγρότες χρειάζονταν το φως του ήλιου από νωρίς το πρωί για να κάνουν τις αγροτικές τους εργασίες. Με την αλλαγή της ώρας το καλοκαίρι, εξαιτίας της ζέστης υπήρχε κίνδυνος να καεί η σοδειά τους. Επιπλέον, στις φάρμες τα ζώα αποδιοργανώνονταν από την αλλαγή της ώρας κάθε έξι μήνες, με αποτέλεσμα να συμπεριφέρονται τρελά. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι κάποιες φάρμες στη Ρωσία όπου οι αγρότες δεν μπορούσαν το καλοκαίρι να αρμέξουν τις επιθετικές αγελάδες τους. Βέβαια, η καθιέρωση της θερινής ώρας δεν ενθουσίασε το ίδιο όλους τους ανθρώπους….
Όσοι έβαζαν το ξυπνητήρι τους νωρίς το πρωί, έχαναν μία ώρα ήλιου και αναγκάζονταν να πάνε στην δουλειά υπό το φως των ηλεκτρικών λαμπτήρων.
Πολλές φορές μπορούσε να δημιουργηθεί σύγχυση, όταν οι άνθρωποι προσπαθούσαν να ορίσουν την ώρα για κάποιο ραντεβού.
Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος
Στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Ρούσβελτ καθιέρωσε για όλο τον χρόνο τη θερινή ώρα, που πήρε την ονομασία «ώρα πολέμου» (War Time).
Η μέρα ήταν μεγαλύτερη και αυτό έκανε τους στρατιώτες πιο αισιόδοξους. Το ίδιο έκαναν και οι Βρετανοί, οι οποίοι του έδωσαν το όνομα «Double Summer Time». Μετά το τέλος του πολέμου, επανήλθε και η χειμερινή ώρα και έκτοτε είναι γνωστή ως «Peace Time», δηλαδή «ώρα ειρήνης».
Τελική καθιέρωση
Στη μεταπολεμική περίοδο οι περισσότερες χώρες συντόνισαν τα ρολόγια τους σύμφωνα με αυτό που είχε προτείνει ο Γουίλετ. Στην Ελλάδα καθιερώθηκε το 1975, όπως και στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες. Βέβαια, η πρώτη δοκιμή στην Ελλάδα έγινε το 1932, αλλά στέφθηκε με αποτυχία. Όπως και στις Η.Π.Α, ο αγροτικός πληθυσμός της Ελλάδας δεν ήταν καθόλου ευχαριστημένος με τις αλλαγές, που προκαλούσε στην καθημερινότητά του η αλλαγή της ώρας.
Στην Ευρώπη, ύστερα από το νόμο που επέβαλε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, η θερινή ώρα εφαρμόζεται από την τελευταία Κυριακή του Μαρτίου έως την τελευταία Κυριακή του Οκτωβρίου, στη 1 π.μ ώρα Γκρήνουιτς. Αν και πολλές χώρες ήταν αντίθετες, ακολούθησαν τελικά το νόμο, γιατί υπήρχε πρόβλημα συνεννόησης όταν κάθε χώρα εφάρμοζε τη δική της ζώνη ώρας.
Πλέον, μετά από ηλεκτρονική διαβούλευση με εκατομμύρια Ευρωπαίους, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δηλώνει αποφασισμένη να καταργήσει την αλλαγή της ώρας, κάτι που συνεπάγεται ότι η Ελλάδα θα διατηρήσει όλο τον χρόνο τη θερινή ώρα.
Η κατάργηση και η τελική πρόταση της Κομισιόν
Στις 12 Σεπτεμβρίου του 2018, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέβαλε πρόταση για τον τερματισμό των εποχικών αλλαγών της ώρας το 2019 σε όλη την ΕΕ, ενώ παράλληλα άφησε τα κράτη μέλη ελεύθερα να αποφασίσουν την επίσημη ώρα τους.
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η τελική απόφαση βρίσκεται επί του παρόντος στο Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Προκειμένου η πρόταση να αρχίσει να παράγει νομικά αποτελέσματα, θα πρέπει πρώτα να καταλήξουν σε συμφωνία. Στις 26 Μαρτίου 2019, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε τη θέση του σχετικά με την πρόταση της Επιτροπής, τασσόμενο υπέρ της κατάργησης των εποχικών αλλαγών της ώρας έως το 2021. Το Συμβούλιο δεν έχει ακόμη οριστικοποιήσει τη θέση του.
Η Ε.Ε. σχεδίαζε να σταματήσει την αλλαγή της ώρας το 2021, αλλά ήρθε το Brexit και η πανδημία και κάποια άλλα ζητήματα διεθνούς γραφειοκρατίας. Στη συνέχεια ήρθε η πανδημία και κάπως έτσι φτάσαμε στο σήμερα, με τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να έχουν να αντιμετωπίσουν σημαντικότερα ζητήματα.
Οι συνέπειες για τις τρεις ζώνες στην Ευρώπη
Οι συνέπειες οποιασδήποτε αλλαγής στο υπάρχον καθεστώς θα ήταν πράγματι πολύ σημαντικές. Υπάρχουν τρεις ζώνες ώρας στην ΕΕ, η μεγαλύτερη, αυτή της κεντρικής Ευρώπης, εκτείνεται από την Ισπανία έως την Πολωνία. Σε περίπτωση που καθιερωνόταν μια μόνιμη θερινή ώρα, το χειμώνα στα δυτικά αλλά και στα βορειοδυτικά της ηπείρου το φως θα εμφανιζόταν το πρωί. Στο Βίγκο, στις ισπανικές ακτές του Ατλαντικού, ο ήλιος θα ανέτελλε μέχρι τις 21 Δεκεμβρίου στις 10:01 π.μ., στη Βρέστη της γαλλικής Βρετάνης στις 10:07 π.μ. και στο Έμντεν στη βόρεια Γερμανία στις 9:45 π.μ.
Σε περίπτωση μόνιμης χειμερινής ώρας, το καλοκαίρι δεν θα σκοτείνιαζε μόνο μια ώρα νωρίτερα στη μπυραρία ή στο beach bar. Ο ήλιος θα ανέτελλε επίσης πολύ νωρίς στην ανατολική Ευρώπη. Στο Μπιαλίστοκ στην Πολωνία στις 21 Ιουνίου θα ανέτελλε στις 3:01 π.μ. στη Βαρσοβία στις 03:15 π.μ. και στο Βερολίνο στις 03.44 π.μ.
Ωστόσο, υπάρχει και μια άλλη πλευρά.
Σύμφωνα με έρευνα του ασφαλιστικού φορέα υγείας DAK το 29% των ανθρώπων στη Γερμανία υποφέρει από προβλήματα σωματικής ή ψυχικής υγείας από την αλλαγή της ώρας. Αισθάνονται αδύναμοι και κουρασμένοι ή έχουν δυσκολίες στον ύπνο. Το 76% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι η αλλαγή της ώρας είναι περιττή και πρέπει να καταργηθεί.
Με πληροφορίες από ieidiseis, ethnos.gr
📸Noor Younis/Unsplash