Κάθε φορά που ερχόμουν διακοπές στο σπίτι περίμενα για να το δω. Αν αργούσε να εμφανιστεί ανησυχούσα και μ’ έπιανε ο φόβος πως με τα φυτοφάρμακα και τα εντομοκτόνα το εξαφανίσαμε κι αυτό όπως τις πυγολαμπίδες που άλλοτε τις θυμάμαι παιδί να φέγγουν μέσα στους καλαμιώνες τη νύχτα σαν ένας σέλας που αναβόσβηνε όχι στον ουρανό, αλλά ελάχιστα πάνω απ’ το χώμα.
Όταν τελικά έκανε την εμφάνισή του στον τοίχο ή στο ταβάνι του δωματίου μου έκανα μεγάλη χαρά, ενώ ταυτόχρονα πάλευα με τον Χαρίλαο, τον γάτο μου, που προσπαθούσε να το πιάσει, αλλά τελικά έμενε πάντα, ευτυχώς, ανικανοποίητος.
Ο Μίδης, όπως ήταν το μικρό του όνομα, ο Σαμιαμίδης ήταν μια άκακη σαύρα που καθάριζε το σπίτι από μύγες, κουνούπια, σκνίπες και άλλα έντομα το σπίτι.
Όλα τα σαμιαμίδια ή μιώματα όπως τα λέμε για μένα έφεραν το όνομα “Μίδης” και το επίθετο, χαρακτηριστικό του είδους τους, “Σαμιαμίδης”.
Ήξερα ήδη από τη γιαγιά μου πως δεν τα σκοτώνουμε ποτέ γιατί είναι τύχη για το σπίτι και γρουσουζιά το να τα σκοτώσεις. Κι αυτό ήταν πολύ λογικό, αν σκεφτείς από πόσα έντομα και αραχνοειδή καθάριζε η αφεντιά τους κάθε βράδυ, ενώ δεν σ’ ενοχλούσαν ποτέ.
Μερικές δεκαετίες πριν άκρας εκτιμήσεως έχαιραν και οι δεντρογαλιές-που εμείς στη Νάξο τους λέμε “λαφιάτες”-φίδι χωρίς δηλητήριο που έτρωγαν ποντίκια. Ετσι μια δεντρογαλιά κοντά στο σπίτι ήταν προστάτης του σπιτιού, μερικοί μάλιστα έβαζαν και σ’ ενα δοχείο γάλα για να το φιλέψουν και να το ευχαριστήσουν για την φροντίδα του που έσωζε απ’ τα ποντίκια τα κελάρια τους.
Ο Μίδης Σαμιαμίδης λοιπόν έκανε τις εμφανίσεις του στο σπίτι κυρίως το βράδυ, ενώ πολλές φορές μου προκαλούσε μίνι καρδιακό όταν εμφανίζονταν ξαφνικά πίσω από κάποια κορνίζα γιατί αρχικά το μυαλό μου πήγαινε κατσαρίδα, αλλά μόλις τον έβλεπα ηρεμούσα.
Στο Wikipedia διαβάζουμε πως το μεσογειακό σαμιαμίδι (Hemidactylus turcicus, Linnaeus, 1758) είναι μικρόσωμη σαύρα της οικογένειας Gekkonidae. Απαντά στη Μεσόγειο, ενώ έχει επεκταθεί σε πολλά μέρη του κόσμου, με ανθρωπογενή κυρίως μέσα.
Πρόκειται για ένα από τα πιο ευπροσάρμοστα ερπετά του κόσμου. Είναι νυκτόβιο ερπετό και ιδιαίτερα ευκίνητο και γρήγορο. Τις κρύες μέρες του χειμώνα γίνεται νωχελικό. Σε περίπτωση που νοιώσει απειλή παράγει ήχους κινδύνου. Είναι ένα από τα ελάχιστα ερπετά που παράγουν ήχους.
Το σαμιαμίδι είναι ένα ερπετό εντελώς ακίνδυνο και παράλληλα ωφέλιμο. Τρέφεται με μικρά αρθρόποδα και έντομα όπως π.χ. μύγες, κουνούπια, σκόρους συμβάλλοντας έτσι στον έλεγχο των πληθυσμών τους.
Τα σαμιαμίδια είναι πολύ διακριτικά και συμπαθή και ευτυχώς υπάρχουν ακόμα και μας επισκέπτονται. Σήμερα βρήκα μια δημοσίευση στο “Από τις 4 στις 5” που μου φάνηκε εξαιρετικά οικεία γιατί μου θυμίζει τα παιδικά μου-και όχι μόνο- χρόνια.
Αν έχετε ένα σαμιαμίδι στο σπίτι κατ’ αρχήν μην το σκοτώσετε! Μπορείτε να το βγάλετε εξω προσεκτικά με μια σκούπα …αφήστε το να κάνει τις βόλτες τους και τη δουλειά του δεν πρόκειται να σας βλάψει σε τίποτα. Ακόμα κι αν δεν πιστεύετε στις δοξασίες των παλιότερων πρόκειται για ένα μικρό σαυράκι που η παρατήρησή του και μόνο είναι απολύτως χαλαρωτική.
Οπωσδήποτε καλύτερο απ’ το να κοιτάτε το άδειο ταβάνι.
Ακολουθεί το κείμενο από το Από τις 4 στις 5…σίγουρα οι περισσότεροι από σας έχετε ανάλογη εμπειρία
Σαμιαμίδι: Το καλό στοιχειό του παλιού Ελληνικού σπιτιού
-Μηηηη!!! Μη το σκοτώσεις!!!
Μας φώναζαν οι μανάδες και οι γιαγιάδες, όταν βλέπανε εμάς, τα χαιρέκακα παιδιά του παλιού καιρού (που χαρά είχαμε μα κακία όχι) να καραδοκούμε με κανένα ματσούκι ή καμιά παντόφλα στο χέρι, για να πετύχουμε το σαμιαμίδι (το «γουστεράκι» όπως αλλιώς το λέγαμε) που περπατούσε στον τοίχο ή στο πάτωμα ή στο ταβάνι του παλιού μας σπιτιού.
-Αυτό είναι η τύχη του σπιτιού! Φυλάει το σπίτι!
Γιατί,ναι! Αυτό είχε αποθησαυρίσει η σοφία «των παλαιών των ημερών»: Πως το σαμιαμίδι φέρνει τύχη στο σπιτικό και στους ανθρώπους του!
Κι εμείς σταματούσαμε και μέναμε μόνο να κοιτάμε πόσο γρήγορα έτρεχε να κρυφτεί σε καμιά χαραμάδα, σε κάποια τρυπούλα, πίσω από το μπαούλο ή κάτω από το ντιβάνι, αυτή η μικρή σπιτίσια σαυρίτσα με το ξεθωριασμένο χρώμα, το φολιδωτό δέρμα, το μεγάλο κεφάλι, τα μεγάλα συμπαθητικά μάτια, τη μικρή ουρά και τα νυχάκια στα ντελικάτα δαχτυλάκια της, που, ξαφνικά, εμφανιζότανε στα σπίτια μας (από το «πουθενά», κάπου εκεί στις αρχές του καλοκαιριού.
Πολλές φορές το κάναμε χάζι αραγμένοι ανάσκελα στα κρεβάτια μας, βλέποντάς το να σουλατσάρει στα ψηλά ψάχνοντας κανένα έντομο για να φάει. Μερικά παιδιά, μάλιστα, στις παρέες, μας λέγανε πως ο παππούς και η γιαγιά τους, έχουνε δώσει ονόματα στα σαμιαμίδια του σπιτιού τους και πως όταν τα βλέπουνε τους μιλάνε και όσο στενοχωρημένοι κι αν είναι αναγαλλιάζει το πρόσωπό τους και γίνονται χαρούμενοι και γελαστοί.
Από πού ερχόταν, πού και πώς εξαφανιζόταν το σαμιαμίδι του σπιτιού δεν ήξερε κανείς. Ο δάσκαλος, στη Φυσική Ιστορία που κάναμε στο σχολείο, μας είχε πει πως είναι ωφέλιμο, γιατί τρώει τα βλαβερά έντομα, μύγες, κουνούπια, αράχνες, κλπ. Και πως γεννάει κάτι πολύ μικρά αυγά, συνήθως σε παλιές θυρίδες ή σε σχισμές πετρόχτιστων σπιτιών, και το χειμώνα πέφτει σε χειμερία νάρκη. Κι ακόμα πως αν του κόψεις την ουρά του αυτή ξαναγίνεται. Τούτο δω μας συνάρπαζε κυριολεκτικά!
Σαν, δηλαδή, να κοβόταν το χέρι ή το πόδι μας και μετά να ξαναγεννιόταν!!! Αυτή η συγκλονιστική πληροφορία από το δάσκαλο μας έκανε να κυνηγάμε μανιωδώς τα καημένα τα σαμιαμίδια όπου τα βρίσκαμε και να προσπαθούμε να τους κόψουμε τις ουρές για να δούμε αν θα ξαναγίνουν. Εκείνο που βλέπαμε όμως, όποτε καταφέρναμε το μακάβριο πείραμα, ήταν ένα πονεμένο σαμιαμίδι που άτσαλα έτρεχε να κρυφτεί και μια κομμένη ουρίτσα που κουνιότανε πέρα δώθε σαν να ήταν ζωντανή!
Κι αυτό ήταν κάτι που μας έκανε να χάσκουμε μπροστά σ’ αυτό το θαύμα της φύσης και να δίνουμε πίστη στις γιαγιάδες ότι πραγματικά τούτο δω το γουστεράκι ήτανε πραγματικό «στοιχειό»! Σήμερα, σπάνια μέσα σε σημερινό σπίτι, μπορεί –εντελώς τυχαία – να εμφανιστεί ένα τέτοιο μικρό και αθώο ζωάκι. Κι όταν εμφανιστεί οι άνθρωποι αντιδρούν με τρόμο λες και βλέπουνε τον Γκοτζίλα και πασχίζουν να το ξεφορτωθούν!
Ίσως γι’ αυτό τα σημερινά σπίτια δεν είναι χαρούμενα κι ευτυχισμένα, αφού έχουν απαρνηθεί το καλό στοιχειό του σπιτιού, το μικρό σαμιαμίδι!
Το κείμενο “Σαμιαμίδι: Το καλό στοιχειό του παλιού Ελληνικού σπιτιού” είναι από το https://apotis4stis5.com/
Φωτογραφία: Ο Μίδης Σαμιαμίδης αυτοπροσώπως/Cyclades Open