“Είναι κακό στην άμμο να χτίζεις παλάτια /ο βοριάς θα στα κάνει συντρίμμια, κομμάτια” έλεγε ένα παλιό λαϊκό άσμα. Αργότερα ήρθαν οι “Συνήθεις Ύποπτοι” και το θέμα τέθηκε διαφορετικά βάζοντάς μας σε σκέψεις εκείνο το ρεφρέν που λέει πως
Τίποτα δε χτίζεται πάνω στην πέτρα
όλα πάνω στην άμμο χτίζονται
Μα εγώ θα χτίζω πάνω στην άμμο
σαν να ήταν η άμμος πέτρα…
Βέβαια ο εξαίρετος τραγουδοποιός Χρήστος Θηβαίος δεν μπορούσε να φανταστεί το μακρινό 1995 πως θα ρθει καιρός που θα επιχειρήσουν οι άνθρωποι να χτίσουν και πάνω στην άμμο και στον αφρό του κύματος, κυριολεκτικά μιλώντας. Για άλλα πράγματα μιλά το το τραγούδι του Χρήστου Θηβαίου, αλλά κάνοντας τη βόλτα μου στις κοντινές παραλίες, πριν λίγες μέρες, μου ήρθε στο μυαλό το άσμα πλησιάζοντας στο Πυργάκι, μια από τις πολύ γνωστές παραλίες της Νάξο.
Πριν από ένα μήνα περίπου στο Πυργάκι (18 Φεβρουαρίου) είχαμε το περιστατικό αμμοληψίας και μεταφοράς άμμου από αμμοθίνη όπου με πρόσχημα τον…καιρό, αντί να σκουπιστεί ο δρόμος από την περισσή άμμο, ξηλώθηκε μια αμμοθίνη.
Ο καθαρισμός-σκούπισμα έγινε χωρίς επιβλέποντα γιατί “ο εργολάβος ξέρει” όπως απάντησε ο αρμόδιος υπάλληλος του δήμου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων, υπεύθυνος σε θέματα Πολιτικής Προστασίας, κατά την έναρξη του δημοτικού συμβουλίου (29/02) όταν η αντιπολίτευση έθεσε το σχετικό ερώτημα στα προ ημερησίας διατάξεως θέματα στον δήμαρχο. Το σκούπισμα έγινε ξήλωμα της αμμοθίνης, έγιναν καταγγελίες και η αστυνομία σταμάτησε τις εργασίες.
Ένα σημαντικό ερώτημα ήταν, τι απέγινε η άμμος που είδαμε, όσοι ήμασταν αυτόπτες μάρτυρες στο περιστατικό, να μεταφέρεται με φορτηγό εκτός περιοχής. Η απάντηση από τον υπάλληλο του δήμου ήταν πως “η άμμος πήγε σε όμορη παραλία”. Μάλιστα το τεκμηρίωσε και… “επιστημονικά”: “Η άμμος μεταφέρθηκε σε σημείο που υπάρχει ίδια άμμος, άρα δεν βλάπτεται η περιοχή γιατί δεν αλλάξαμε τίποτα”. Σαν να λέμε “τι Λωζάνη, τι Κοζάνη χιόνια η μια και χιόνια η άλλη” δηλαδή.
Αν έχουν κάποια ισχύ τα παραπάνω τα γνωρίζουν καλύτερα οι επιστήμονες, τα υπόλοιπα τα προβλέπει η νομοθεσία. Το γεγονός όμως πως η σύντομη έρευνα εκείνες τις μέρες δεν έδειξε άμμο πουθενά αλλού, εκτός από τους σωρούς στην παραλία Πυργάκι, μ’ έκανε να ξαναψάξω για να βρώ την “όμορη παραλία” που ειπώθηκε στο συμβούλιο. Υπενθυμίζεται πως όλα αυτά συνέβησαν μέσα σε μια προστατευόμενη περιοχή του δικτύου Natura 2000.
Οι σωροί όπως φαίνονται από την παραλία του Αλυκού κοιτάζοντας προς τον δρόμο
Και πράγματι άμμος βρέθηκε. Κανείς δεν μπορεί να βεβαιώσει αν ήταν εκεί καιρό πριν, αν είναι από την αμμοθίνη στο Πυργάκι ή από άλλο σημείο, ωστόσο βρέθηκε άμμος στο Αλυκό σε σωρούς στην είσοδο για την παραλία του Αϊ Γιώργη Αλυκού, εκεί που συνήθως παρκάρουν τα αυτοκίνητα το καλοκαίρι οι επισκέπτες και έχει τοποθετήσει 2 κάδους σκουπιδιών ο δήμος. Όχι πάνω στην παραλία, αρκετά πιο έξω, προς τον δρόμο.
Τέσσερις σωροί άμμου βρίσκονταν δεξιά μπαίνοντας στον χώρο κι ένας ακόμα αριστερά, πιο μακριά απ’ τους υπόλοιπους, ανάμεσα στους κέδρους. Αν υπήρχαν έντονα ίχνη, αυτά είχαν σβηστεί προ πολλού, ειδικά μετά και από τις μπόρες της κακοκαιρίας Emil.
Η περιοχή που βρέθηκε άμμος σε σωρούς στον χώρο “πάρκινγκ” έξω από την παραλία του Αϊ Γιώργη στο Αλυκό–4 σωροί και ένας ακόμα μόνος του πιο μακριά από τους υπόλοιπους σε διαφορετικό σημείο
Τί να γυρεύει άραγε η άμμος εκεί;
Αυτό που μπορεί να παρατηρήσει κανείς επισκεπτόμενος το μέρος, αλλά και από το φωτογραφικό υλικό είναι τη διάβρωση που έχει υποστεί σε σημεία η παραλία του Αλυκού. Η πρώτη μου σκέψη είναι πως μεταφέρθηκε εκεί προκειμένου να ριχτεί στην παραλία και να στρωθεί ώστε η παραλία να “καλλωπιστεί”, να γίνει πιο αμμώδης. Αν όμως μια παραλία χάνει την άμμο της, πιο σωστό, αντί να κάνουμε αλχημείες, δεν είναι να ρωτήσουμε τους ειδικούς επιστήμονες τί πρέπει να κάνουμε για να αντιμετωπίσουμε το φαινόμενο;
Παραλία Αλυκού
Ως μη ειδικός κάνεις σκέψεις χρησιμοποιώντας πληροφορίες που έχεις αποκομίσει διαβάζοντας ή ακούγοντας τους ειδικούς επιστήμονες. Ωστόσο, όσες σκέψεις και να κάνεις παραμένεις μη ειδικός, αφού δεν έχει σχέση το αντικείμενό σου με το θέμα. Τώρα πως κατέληξε ο καθαρισμός (σκούπισμα) ενός δρόμου από την άμμο, να καταλήγει σε ξήλωμα αμμοθίνης και διαπλάτυνση δρόμου, η άμμος να σωριάζεται στη διπλανή παραλία και η υπόλοιπη να μεταφέρεται σε όμορη -σύμφωνα με την παραδοχή του δήμου-αφημένη σε μια άκρη σε σωρούς είναι πραγματικά αξιοπερίεργο και καταστροφικά επιπόλαιο ως πράξη.
Γιατί τόση επιπολαιότητα και ζημιά μέσα σε μια οικολογικά ευαίσθητη περιοχή και μάλιστα εις διπλούν; Γιατί άσχετοι με ένα θέμα άνθρωποι παίρνουν αποφάσεις που μπορεί να κοστίσουν σ’ έναν τόπο χωρίς να ρωτήσουν εκείνους που γνωρίζουν τι μπορούν να κάνουν σωστά, τι επιτρέπεται και τι όχι;
Γιατί δεν εννοούμε να καταλάβουμε πως με την κλιματική αλλαγή παρούσα πρέπει να διαφυλάξουμε, να διασφαλίσουμε, να σώσουμε ό,τι ακόμα δεν έχει ισοπεδωθεί και όχι να κάνουμε ό,τι μας κατέβει επικαλούμενοι-ως τραγική δικαιολογία-τη γνώση ενός εργολάβου (!!!) που ειρήσθω εν παρόδω δεν ήταν καν στο σημείο;
Αν κάποιος δηλαδή βοηθάει σε επεμβάσεις, μπορεί να χειρουργήσει και μάλιστα επιτυχώς; Είναι θέμα ταλέντου μια επιτελική πράξη, δεν χρειάζεται μελέτη, γνώση σε βάθος, επίβλεψη;
Πότε θα μπουν οι ενημερωτικές πινακίδες που πληροφορούν άπαντες τι είναι η περιοχή μέσα στην οποία βρίσκονται;
Ατελείωτος ο κατάλογος των ερωτημάτων…
Υ.Γ.
Έκανα κι ένα πέρασμα από την αμμοθίνη που ξηλώθηκε στις 18/02. Αυτή είναι η εικόνα που παρουσίαζε πριν από λίγες μέρες.
.
Φωτογραφίες: Cyclades Open