Τις τελευταίες μέρες έχει ανοίξει μια συζήτηση για τον τρόπο με τον οποίο μεγάλα μίντια και προβεβλημένοι δημοσιογράφοι καλύπτουν την τραγωδία στα Τέμπη, ειδικά με φόντο την προσπάθειά τους να αποδώσουν το πολύνεκρο σιδηροδρομικό δυστύχημα αποκλειστικά στο αφήγημα «φταίει μόνο ο σταθμάρχης». Αφήγημα που αργότερα αναίρεσε ο ίδιος ο πρωθυπουργός, ζητώντας δημόσια συγγνώμη για την «ανείπωτη τραγωδία».
Ο διάλογος έχει λάβει τόσο ευρείες διαστάσεις, ώστε στις 3 Μαρτίου η Ένωση Συντακτών Ημερήσιων Εφημερίδων Αθηνών (ΕΣΗΕΑ) και η Ένωση Συντακτών Περιοδικού και Ηλεκτρονικού Τύπου (ΕΣΠΗΤ) προχώρησαν σε κοινή ανακοίνωση, αναφέροντας ότι «η τραγωδία στα Τέμπη αναδεικνύει, με οδυνηρότατο τρόπο αυτή τη φορά, τα δομικά προβλήματα που μαστίζουν τα ελληνικά ΜΜΕ».
«Όσο τα ΜΜΕ απομακρύνονται από την αποστολή τους να ελέγχουν την εξουσία, όσο οι δημοσιογράφοι υφίστανται περιορισμούς στο να ερευνούν, τόσο θα αποδυναμώνονται οι θεσμικές εγγυήσεις για την λειτουργία του κράτους. Η στείρα αναπαραγωγή non paper, ακόμη και αυτές τις τραγικές ώρες, από μερίδα ενημερωτικών σελίδων, είναι άλλο ένα δείγμα δημοσιογραφικής στρέβλωσης», σημείωσαν οι ενώσεις.
Δημοσιογραφία βάσει αρχών
Ως μια δημοσιογραφική κοινότητα που προσπαθεί να κάνει ανεξάρτητο ρεπορτάζ, το Reporters United θεωρεί σημαντική τη συζήτηση γύρω από τα μεγάλα ζητήματα της δημοσιογραφίας: Από την ελευθερία του Τύπου και τη διαπλοκή συμφερόντων στις ιδιοκτησίες των μίντια, έως τα ασυμβίβαστα και τις συγκρούσεις συμφέροντος, τα οποία καθιστούν αδύνατη την αμερόληπτη έρευνα. (Στα ιδρυτικά μας κείμενα θέτουμε συγκεκριμένους κανόνες από τους οποίους δεσμευόμαστε οι ίδιοι και οι ίδιες σε ό,τι αφορά τα ασυμβίβαστα.)
Υπ’ αυτό το πρίσμα, το Reporters United έχει καταδικάσει επιθέσεις σε βάρος ΜΜΕ και δημοσιογράφων, ακόμα κι αν προέρχονται από διαφορετικές αφετηρίες: ενδεικτικά, την εμπρηστική επίθεση σε βάρος του Real FM, τη φραστική επίθεση του κυβερνητικού εκπροσώπου Γιάννη Οικονόμου σε βάρος της δημοσιογράφου του Politico Νεκταρίας Σταμούλη, τη σύλληψη του φωτορεπόρτερ Νίκου Πηλού, την πρόσφατη επίθεση του Παύλου Πολάκη σε βάρος προβεβλημένων δημοσιογράφων, με τους οποίους διαφωνούμε δημοσιογραφικά, αλλά υπερασπιζόμαστε το δικαίωμά τους στην ελευθερία του Τύπου.
Σ’ αυτό ακριβώς το πλαίσιο, το σημερινό ρεπορτάζ φιλοδοξεί να αναδείξει μια συνθήκη άκρως προβληματική για την ελληνική δημοσιογραφία: την άσκηση του δημοσιογραφικού επαγγέλματος από δημοσιογράφους οι οποίοι ταυτόχρονα εργάζονται για το κράτος, την κυβέρνηση ή ιδιωτικές εταιρείες. Το φαινόμενο δεν είναι βέβαια καινούριο, αποτελεί κακή διαχρονική συνήθεια στην οποία συμπράττουν το κράτος (ή ιδιωτικές επιχειρήσεις), επιχειρήσεις ΜΜΕ και ο δημοσιογράφος, με τη ανοχή των δημοσιογραφικών σωματείων. Είναι γεγονός ότι δεν εξέλιπε ούτε κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ.
Αυτή η παράλληλη ενασχόληση πλήττει σφοδρά -αν δεν αναιρεί πλήρως- την ανεξαρτησία του δημοσιογράφου. Δεν υπάρχει ζήτημα με τους δημοσιογράφους που αναστέλλουν τη δημοσιογραφική τους ιδιότητα για να μεταπηδήσουν σε άλλο χώρο (για παράδειγμα, της πολιτικής ή της επικοινωνίας), αρκεί να δημοσιοποιούν τη νέα τους ιδιότητα και να σταματούν την άσκηση της παλιάς.
Διαβάστε τη συνέχεια του ρεπορτάζ εδώ