Ο υπερτουρισμός είναι μια λέξη που-ευτυχώς-ακούγεται όλο και περισσότερο τελευταία και στο επίκεντρο της κουβέντας το παράδειγμα είναι πάντα οι Κυκλάδες.
Το δυστύχημα είναι πως παρ’ όλα τα άρθρα επιστημόνων και ανθρώπων που γνωρίζουν πολύ καλά τον τουρισμό σε παγκόσμιο επίπεδο, ανθρώπων που εργάζονται στον τουριστικό κλάδο, αλλά και επισκεπτών, παρ’ όλα τα άπειρα παραδείγματα κορεσμού και τον προβλημάτων που αυτά προκαλούν στην ποιότητα της παροχής υπηρεσιών και στην διαβίωση των επισκεπτών στα νησιά μας, αλλά και στην ποιότητα ζωής των μόνιμων κατοίκων, δεν είναι ακόμα δυνατό να κατανοήσουν το καταστροφικό περιεχόμενο που έχει το νόημα της λέξης.
Αντιθέτως, στις περισσότερες περιπτώσεις και παντελώς λανθασμένα, ο υπερτουρισμός φαντάζει ως “θεόπεμπτο δώρο” για τους ασχολούμενους με ποικίλες τουριστικές επιχειρήσεις, καθώς μ’ έναν εντελώς στρεβλό και κοντόφθαλμο τρόπο τον έχουν συνδέσει με την αύξηση του κέρδους.
Το πιθανό βραχυπρόθεσμο όφελος από την υπερδόμηση και την υποβάθμιση του περιβάλλοντος είναι αυτά που στο τέλος θα καταστήσουν τον ελκυστικό προορισμό νεκρό.
Η φέρουσα ικανότητα των νησιών-άλλη μια έννοια που έχει μπει στην συζήτηση τελευταία- σε πόρους και υποδομές, που συνδέεται μεταξύ άλλων με τους φυσικούς πόρους και την ευθραυστότητα του φυσικού περιβάλλοντος των νησιών, ο τρόπος ζωής, η πολιτιστική κληρονομιά άϋλη και υλική μοιάζει να μην λαμβάνεται υπ’ όψιν ούτε καν σαν παράγοντας που προσδίδει υπεραξία στο τουριστικό προϊον, θαρρείς κι οι επισκέπτες δεν ψάχνουν ένα όμορφο νησί στο οποίο θα περάσουν λίγες ξέγνοιαστες μέρες, αλλά πρώτα μεριμνούν να βρουν το σούπερ ξενοδοχείο απ’ τα εκατοντάδες που θα βρουν και έπειτα τον τόπο που θα περάσουν τις διακοπές τους. Το ξενοδοχείο και η παροχή υπηρεσιών είναι βασικό συμπλήρωμα του προορισμού, δεν είναι ο προορισμός.
Με λίγα λόγια, όσο υπέροχα και να είναι τα καταλύματα, όσο προχωρημένα δεν πρόκειται να προσελκύσουν επισκέπτες όταν το μέρος που βρίσκονται έχει κορεστεί σε βαθμό που τίποτα να μην θυμίζει τον τόπο που ήταν κάποτε. Όταν δεν μπορείς να κουνηθείς απ’ τον κόσμο, όταν υπάρχει κυκλοφοριακή συμφόρηση και η συμβουλή στον επισκέπτη είναι ¨Μην πάρετε αυτοκίνητο, δεν θα έχετε που να το παρκάρετε”.
Στη συζήτηση για την καταστροφή που προκαλείται από τον υπερτουρισμό οφείλουμε να μπει και η χάραξη τουριστικής πολιτικής των κυβερνήσεων της χώρας, οι λεγόμενες στρατηγικές επενδύσεις και ποιους αφορούν, τι προκαλούν, αλλά αυτό αποτελεί θέμα για να πραγματοποιηθεί ολόκληρο συνέδριο, δεν εξαντλείται μέσα σ’ ένα κείμενο.
Για παράδειγμα είναι εντελώς οξύμωρο να μιλάμε για διευκολύνσεις σε επενδύσεις-όχι μόνο τουριστικές-μέσα σε περιοχές Natura ή προστατευόμενες περιοχές ή για επενδύσεις στην ενέργεια που καταστρέφουν μικρούς και μεγαλύτερους προορισμούς- οι οποίες συνδέονται και με τον υπερτουρισμό- εξαφανίζοντας μακροπρόθεσμα την άγρια πανίδα, το καθηλωτικό φυσικό τοπίο, την ηρεμία κλπ.
Ίσως να καταλάβουμε καλύτερα το φαινόμενο όταν πάψουμε να μιλάμε για “τουριστική βιομηχανία” ένας όρος που έχει καθιερωθεί και αποτελεί το αγαπημένο κλισέ όλων, χωρίς όμως να έχουμε ασχοληθεί βαθιά με το πόσο λανθασμένος είναι ως όρος και γιατί ο τουρισμός δεν αποτελεί βιομηχανία και μάλιστα βαριά.
Με αφορμή το δημοσίευμα του News247.gr για την υπερδόμηση της Πάρου πρέπει να πούμε πως δεν είναι όμως μόνο η Πάρος που ίσως κάποιοι θεωρούν πως η λύση είναι να γίνει “Μύκονος”.
Χρόνια τώρα την ίδια στρεβλή εικόνα συντηρούν και στη Νάξο μιλώντας διαρκώς για ανάπτυξη, χωρίς όμως να υπάρχει επαρκής γνώση τί ανάπτυξη είναι αυτή και τι θα σημάνει δεδομένου των συνθηκών με ο,τι αυτό συνεπάγεται για το μέλλον του νησιού και των κατοίκων του. και δεν είναι λίγες οι φορές που κυβερνητικά στελέχη έχουν επισημάνει πως αυτή είναι λάθος οπτική και κακή εξέλιξη.
Ειρήνη Προμπονά
Το The Magazine του News247.gr δημοσιεύει σήμερα ένα σύντομο video με ρεπορτάζ της Ευτυχίας Σουφλερη, όπου η Πάρος πρωταγωνιστεί. Και η απορία είναι αν η Πάρος θα αποτελέσει τη νέα Μύκονο.
Το νησί έχει μετατραπεί σε ένα μεγάλο εργοτάξιο. Ο υπερτουρισμός έχει φέρει υπερδόμηση και πολλοί αναρωτιούνται αν η κατάσταση έχει ξεφύγει κι αν μιλάμε για τη νέα Μύκονο.
Η Πάρος βιώνει τουριστική έκρηξη μετά από δύο πανδημικά καλοκαίρια. Ενδεικτικό είναι ότι ένα νησί 15 χιλιάδων μόνιμων κατοίκων κατέληξε να φιλοξενεί τον Αύγουστο του 2022 περισσότερους από 188 χιλιάδες επισκέπτες
Ωστόσο, το τουριστικό όνειρο στην Πάρο χτίζεται σε βάρος του φυσικού περιβάλλοντος και της τοπικής κοινωνίας.
Το νησί έχει μετατραπεί σε ένα μεγάλο εργοτάξιο. Ο υπερτουρισμός έχει φέρει υπερδόμηση και πολλοί αναρωτιούνται αν η κατάσταση έχει ξεφύγει κι αν μιλάμε για τη νέα Μύκονο.
