Οι ΒΙΔΟγραφίες, είναι μια περιοδική έκδοση με την οποία η ομάδα των Βιομηχανικών Δελτίων Απογραφής στοχεύει να καλύψει ένα «ειδησεογραφικό» κενό και να συμβάλει στη συστηματική ενημέρωση για τα τεκταινόμενα της βιομηχανικής κληρονομιάς στην Ελλάδα.
Οι ΒΙΔΟγραφίες θα συγκεντρώνουν μικρές ή μεγάλες ειδήσεις, φιλοδοξώντας να μετεξελιχθούν σε έναν έγκυρο «κόμβο» ενημέρωσης για την ελληνική βιομηχανική κληρονομιά.
Η ομάδα ΒΙ.Δ.Α. (Ομάδα των Βιομηχανικών Δελτίων Καταγραφής) απαρτίζεται από ανθρώπους με διαφορετικό επιστημονικό υπόβαθρο, αλλά με κοινά ερευνητικά αντικείμενα και ενδιαφέροντα: τη βιομηχανική αρχαιολογία και τη βιομηχανική κληρονομιά.
Τα μέλη της ομάδας συναντήθηκαν αρχικά στην ομάδα «Βιομηχανική Αρχαιολογία» στο Facebook και -πέρα από την κοινή μας αγάπη- τους συνέδεσαν περαιτέρω οι διαπιστώσεις ότι, ενώ παρατηρείται μια επιταχυνόμενη απώλεια σημαντικών καταλοίπων της βιομηχανικής δραστηριότητας της Ελλάδας, ταυτόχρονα είναι ισχυρή η έλλειψη ενός κεντρικού, επίσημου και ελεύθερα προσβάσιμου αρχείου καταγραφών για την ελληνική βιομηχανική κληρονομιά, το οποίο να επιτρέπει αφ’ ενός τη μελέτη της και αφ’ ετέρου την αξιολόγηση και προστασία της.
Οι κοινές αυτές διαπιστώσεις μας προκάλεσαν την επιθυμία να δράσουν και να αναλάβουν πρωτοβουλίες για τη βελτίωση, ή και την αντιστροφή, αυτής της κατάστασης. Και κυρίως, να δραστηριοποιηθούν συλλογικά για τη διατήρηση-διάσωση του κοινού μας βιομηχανικού παρελθόντος ως αναπόσπαστου κομματιού της ιστορίας μας που πρέπει να παραδοθεί στις επόμενες γενιές ως γνώση και παρακαταθήκη.
Το επιστέγασμα αυτών των διεργασιών υπήρξε η συγκρότηση της ομάδας ΒΙ.Δ.Α. ως μία συλλογική διεπιστημονική προσπάθεια που επιχειρεί να καταγράψει, να αποτυπώσει, να τεκμηριώσει, να διασώσει σε φυσική ή ψηφιακή μορφή, να διαδώσει και να προβάλει, να ευαισθητοποιήσει το κοινό και την πολιτεία και εν τέλει να συμβάλει στη διατήρηση της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς.
Όπως αναφέρεται στην σελίδα της ομάδας “Αναγνωρίζουμε ότι, πέρα από τα υλικά κατάλοιπα της βιομηχανικής δραστηριότητας και της καθημερινής εργασίας ανδρών και γυναικών -ακόμη και παιδιών- (εγκαταστάσεις, κτίρια, μηχανήματα, εργαλεία, αρχεία), τα άυλα ίχνη που περιέχονται στην τεχνογνωσία, στις ανθρώπινες αναμνήσεις και στα ήθη αποτελούν αναπόσπαστο -μα και εξαιρετικά ευαίσθητο- κομμάτι αυτού του πολιτισμού και πρέπει επίσης να διασώζονται, γι’ αυτό και προσεγγίζουμε τη βιομηχανική μας κληρονομιά με σεβασμό για όλη την ποικιλομορφία και τη συνθετότητά της.
Η μετεξέλιξη της ομάδας ΒI.Δ.Α. σε Αστική μη Κερδοσκοπική Εταιρεία (ΑΜΚΕ) κρίθηκε αναγκαία από τα μέλη της για την αποτελεσματικότερη προώθηση των σκοπών της, μέσω ποικίλων δράσεων. Για την επίτευξη των στόχων της η ΑΜΚΕ ΒΙ.Δ.Α. προτίθεται να αξιοποιήσει τη διαθέσιμη τεχνογνωσία, την εμπειρία και τις γνώσεις των μελών της, καθώς και άλλων ατόμων που έχουν διάθεση να συμβάλλουν στις προσπάθειές της.
Το πρώτο τεύχος λοιπόν από τις ΒΙΔΟγραφίες (Μαϊος 2023) κυκλοφόρησε και αξίζει την προσοχή μας…
Καλοτάξιδο!
*Οι φωτογραφίες του κειμένου προέρχονται από τα δελτία καταγραφής της ομάδας των σμυριδωρυχείων της Νάξου. Η Ομάδα ΒΙ.Δ.Α. έχει ενεργά μέλη και στη Νάξο τα οποία έχουν καταγράψει βιομηχανικά μνημεία που διασώζονται ή έχουν σχεδόν καταστραφεί καταγράφοντας έτσι το παρελθόν του τόπου και την πολύτιμη ιστορία του.
Φωτογραφία εξωφύλλου: THE MINISTRY OF NATIONAL ECONOMY ATHENS – GREECE, Working profile of the aerial ropewayto be constructed for the Naxos emery Mines, 15-11-1923, Πηγή : Ιστορικό αρχείο Νάξου, τμήμα των Γ.Α.Κ. Νάξου, Πηγή φωτογραφιών : αρχείο κου Π.Αναματερού