Ζει τα ωραία πράγματα μ’ αίμα και με θυσίες,
προς το συμφέρον όλων σας και το κοινό καλό.
Δε θα σας πει παινέματα, δεν ξέρει κολακείες
και για την ευτυχία σας πληρώνει τον καιρό.…*
Το καλοκαίρι φτάνει στο τέλος του και ένα γλυκό φθινόπωρο θυμίζει-μέχρι στιγμής- κάτι από τις παλιές εποχές, εκείνες που η κανονικότητα του κλίματος ήθελε να υπάρχουν 4 εποχές που διαδέχονταν η μια την άλλη χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα.
Μια τέτοια μέρα ήταν η χθεσινή όπου έλαβε χώρα η πανελλαδική δράση των κινημάτων για ελεύθερες παραλίες. Η ευχάριστη έκπληξη του καλοκαιριού μέσα στον ζόφο των πυρκαγιών και του ξεκληρίσματος του δάσους της Δαδιάς ήταν τα κινήματα των πυρκαγιών για το αυτονόητο: Ελεύθερες παραλίες για όλους, τήρηση της νομιμότητας για όσους νοικιάζουν μέρος του αιγιαλού, προστασία του περιβάλλοντος, σεβασμός στους πολίτες, παύση της ληστρικής εκμετάλλευσης κάθε φυσικής ομορφιά στο βωμό του τουριστικού κέρδους.
Ίσως για μερικούς αυτά να μοιάζουν ψιλά γράμματα και ανοησίες, αν είχαν κάνει τον κόπο όμως να τα διαβάσουν, θα είχαν συνειδητοποιήσει πως όλα τα παραπάνω έχουν άμεση σχέση με την βιωσιμότητα ενός τόπου και κατ’ επέκτασιν ενός τουριστικού προορισμού και πως είναι τελικά προς το συμφέρον και το δικό τους. Είναι πραγματικά άξιον απορίας γιατί κάποιοι να επιθυμούν τη “μέθοδο της αρπαχτής” και της ισοπέδωσης του τόπου απ’ τον οποίο κερδίζουν που θα κρατήσει όσο και ο τόπος, ο οποίος εν τω μεταξύ υποβαθμίζεται και απογυμνώνεται από την μοναδική φύση και ομορφιά που έχει και όχι οι ήπιες μέθοδοι που επιτρέπουν σε όλους να χαίρονται τις παραλίες και τη φύση, χωρίς υπερεκμετάλλευση, χωρίς υποβάθμιση, χωρίς αποκλεισμούς, χωρίς καταστροφή, χωρίς κορεσμό και ισοπέδωση.
Απάντηση υπάρχει φυσικά, η απορία δεν αποτελεί ρητορικό ερώτημα ούτε μυστήριο που έχει σχέσεις με τις διαστάσεις του σύμπαντος και τα ταξίδια στις μαύρες τρύπες. Εν αντιθέσει με το σύμπαν και τα μυστήριά του, το μικροσύμπαν των “επιχειρηματιών” του τουρισμού είναι μονοδιάστατο και ευανάγνωστο σε όλους.
Τα τι, τα πως και γιατί είναι αυτό που συνήθως λέμε “μεγάλη συζήτηση” που ω του θαύματος επιτέλους ξεκίνησε να γίνεται ανάμεσα στους πολίτες, αποτέλεσμα της οποίας ήταν και η έκρηξη των κινημάτων και η κορύφωση της δράσης τους για φέτος χτες, 03/09/2023 έπειτα από ένα ανέλπιστα δραστήριο καλοκαίρι.
Τα κινήματα ήρθαν για να μείνουν και ο χειμώνας αυτός σε ό,τι αφορά τη δράση τους αναμένεται να βγάλει πολλές και σημαντικές ειδήσεις.
Η πιο σημαντική είδηση είναι ήδη εδώ: Άνθρωποι που προηγουμένως δρούσαν κατά μόνας συγκεντρώθηκαν, συζήτησαν, διαφώνησαν, συμφώνησαν, συνεργάστηκαν και βρήκαν διαύλους επικοινωνίας και κοινής δράσης παρακάμπτοντας τον σκόπελο του “εγώ” εκφράζοντας το συλλογικό “εμείς” που τόσο ανάγκη έχουμε και τόσο πολύ απεχθάνονται οι πολέμιοι του αναζητώντας τρόπους να το μειώσουν, στην καλύτερη περίπτωση με χειρότερη εκείνη που προσπαθούν να το καταπνίξουν πάντα με τον γνωστό τρόπο του “δημοκρατία έχουμε όλες οι απόψεις είναι δεκτές αλλά…” . Από το αλλά και μετά ξεκινούν τα μύρια όσα ανάλογα με την φαντασία που διαθέτει ο καθένας.
Ένα απ’ τα πιο νόστιμα ήταν πως τα κινήματα είναι υποκινούμενα-παλιό και σίγουρο επιχείρημα-συνήθως από την αντιπολίτευση και “περιμένετε και θα δείτε”. Εξ ιδίων κρίνοντας πάντα τα αλλότρια θεωρούν πως εξάγεται ασφαλές συμπέρασμα πράγμα.
Είπαν τα κινήματα πως είναι πολιτικά.
Αλήθεια, σαν τι άλλο θα μπορούσε να είναι ένα κίνημα πολιτών, αν όχι πολιτικό; Σαν τι άλλο θα μπορούσε να είναι ένα κοινωνικό θέμα που απασχολεί πολίτες, αν όχι πολιτικό; Και τι ακριβώς είναι η πολιτική δηλαδή, που επηρεάζει την κοινωνία, το σύνολο δηλαδή των πολιτών, αν όχι πολιτικό ζήτημα; Μήπως τα ζητήματα που απασχολούν την κοινωνία δεν είναι πολιτικά ζητήματα;
Η στενή αντίληψη είναι πως λέγοντας πολιτικό να εννοούμε κομματικό. Ο,τι είναι αντίθετο με την ομάδα μας είναι των άλλων. Γιατί το οπαδιλίκι έχει εισχωρήσει σε κάθε χώρο χρόνια τώρα πηγή πλείστων κακών και αγκυλώσεων. Έτσι λοιπόν το πολιτικό θεωρείται απορριπτέο, ύποπτο και αντίπαλο. Κι όλα αυτά σε μια χώρα που το πολιτικό της προσωπικό κομπάζει για την χώρα που γέννησε τη δημοκρατία και τον πολιτισμό. Λες και η δημοκρατία από μόνη της δεν αναφέρεται στον δήμο, στον λαό, στους πολίτες, αλλά σε κάτι άλλο. Να πέφτεις απ’ τα σύννεφα δηλαδή.
Χτες λοιπόν τα κινήματα των πολιτών συντονίστηκαν και έδρασαν σε όλη την Ελλάδα σε μια κοινή δράση.
Στη Νάξο ο βοριάς έκανε αισθητή την παρουσία του στο Βίντσι. Τα πανό ανοίχτηκαν λίγο πιο κάτω και οι συστάσεις ξεκίνησαν. Μοιράστηκαν φυλλάδια με τις θέσεις του κινήματος στους περαστικούς που εκείνη την ώρα περνούσαν με προορισμό την Πορτάρα ώστε να θαυμάσουν ένα ακόμα ηλιοβασίλεμα.
Παρουσιάστηκαν οι θέσεις του κινήματος ενώ σε μια συμβολική κίνηση τα μέλη του κινήματος άπλωσαν τις πετσέτες τους και τραγούδησαν μια διασκευή του γνωστού άσματος “Εις τον αφρό της θάλασσας” με τους στίχους προσαρμοσμένους στο θέμα της εκμετάλλευσης των παραλιών.
Με μια σύντομη πορεία και με τους επισκέπτες να απαθανατίζουν τα δρώμενα από τα παρακείμενα μαγαζιά η πορεία έφτασε στην πλατεία Ν. Μανδηλαρά όπου ξεκίνησε και το θεατρικό δρώμενο, αποτέλεσμα μια συλλογικής προσπάθειας.
Κορδέλες ασπροκόκκινες ανοίχτηκαν κι ένα κομμάτι της πλατείας απομονώθηκε με συνοπτικές διαδικασίες και χωρίς κανένα απολύτως συναίσθημα ή έγνοια για τον ίδιο τον χώρο, σ’ ένα συμβολισμό που παρέπεμπε εμφανώς στα αποκλεισμένα τετραγωνικά για ομπρελοκαθίσματα στις παραλίες και στην αδιαφορία με την οποία αντιμετωπίζεται το θέμα.
Στην δράση ήταν παρούσα και η Κατερίνα Καμπανέλλη κόρη του αείμνηστου Ιάκωβου Καμπανέλλη. Διαβάστηκε ποίημα του ίδιου που μιλά για τη Νάξο του 1952 που δεν ήταν η Νάξος που περίμενε να βρει ο συγγραφέας, ποιητής και θεατράνθρωπος σε κάποιο του ταξίδι.
Αξίζει να σημειωθεί πως το κίνημα ανέδειξε την κατάληψη ενός ακόμη χώρου, αυτού που βρίσκεται πίσω από το θεατρικό μουσείο “Ιάκωβος Καμπανέλλης” στη Γρόττα που παράτυπα αφήνεται από τον δήμο να γεμίζει τραπεζοκαθίσματα, ενώ προσφάτως ο δήμος αποφάσισε-προεκλογικά, έχει κι αυτό τη σημασία του- να τον βγάλει σε δημοπρασία προς ενοικίαση. Αυτό σύμφωνα με όσα δήλωσε η κ. Καμπανέλλη αντιβαίνει με όσα έχουν συμφωνηθεί με τον δήμο στη σύμβαση με το την ίδια για το θεατρικό μουσείο με αποτέλεσμα η κ. Καμπανέλλη να σκέφτεται σοβαρά να πάρει το μουσείο από τη Νάξο. Το θέμα έχει πάρει διαστάσεις και είναι σε εξέλιξη. Φαίνεται πως ο πολιτισμός και η φύση στη Νάξο βρίσκονται υπό διωγμό κυρίως όταν πρόκειται για τραπεζοκαθίσματα, ακόμα κι όταν υπάρχουν συμβάσεις και συμφωνίες που το απαγορεύουν.
Στην πανελλαδική δράση τώρα το σκηνικό άλλαζε με μια θαλάσσια χελώνα -που υποδύονταν ένα εξαιρετικό κορίτσι η Δήμητρα- να γίνεται πρωταγωνίστρια στο κέντρο της αποκλεισμένης παραλίας. Ο συμβολισμός ισχυρός, καθώς αντιπροσωπεύει τον αποκλεισμό της ζωής της άγριας πανίδας από την παραλία λόγω της ανθρώπινης δραστηριότητας και κατά τον μαρασμό της.
Στο σημείο που έλαβε χώρα το δρώμενο κάποτε υπήρχε θάλασσα. Η επέκταση της παραλιακής οδού μπορεί να έλυσε κάποια θέματα σε σχέση με τον κυματισμό της θάλασσας που έβγαινε ως έξω στα καταστήματα, όμως δεν μπορεί να είναι λύση για κάθε παραλία, ούτε μπορεί να είναι λύση η απόλυτη εμπορευματοποίηση των παραλιών.
Η δράση συνεχίστηκε με τραγούδι …η “Παράβαση” από τον δίσκο “Αχαρνής” και το λαϊκό “Στου γιαλού τα βοτσαλάκια” κατάλληλα διασκευασμένα και προσαρμοσμένα στο θέμα χτύπησαν κέντρο, ενώ οι στίχοι είχαν μοιραστεί και στο κοινό που συμμετείχε κι αυτό τραγουδώντας.
Φυσικά η δράση δεν πέρασε απαρατήρητη από τα διεθνή μέσα που παρακολουθούν κάθε εξέλιξη που αφορά τα κινήματα πολιτών για τις παραλίες. Το BBC έχει ήδη καλύψει το θέμα και στο τέλος της εβδομάδας θα κάνει το σχετικό του αφιέρωμα.
Ο ήλιος είχε δύση πια κι ένα μωβ -ροζ χρώμα απλώνονταν στο καθαρό ουρανό με τον αέρα να έχει κοπάσει αρκετά. Η μέρα της πανελλαδικής δράσης σε Αττική, Αίγινα, Χανιά, Γαύδο, Πάρο, Νάξο, Ρόδο έφτανε στο τέλος της. Κι όμως δεν είναι παρά μόνο η αρχή….
Οι περαστικοί παρακολούθησαν με ενδιαφέρον το δρώμενο και στο τέλος μάλιστα, όταν όλα είχαν ολοκληρωθεί, ενας κύριο μεγάλος σε ηλικία ανέφερε στον φίλο του που έφτασε εκείνη τη στιγμή: “”Έχασες τη χελώνα!” Όταν απορημένος τον ρώτησε “Ποιά χελώνα” εκείνος απάντησε “είναι αυτοί οι άνθρωποι που φωνάζουν για τις ομπρέλες, δεν ήσουν εδώ για να δεις!”
Χαμογέλασα, γιατί τελικά όσο και να μην είναι εξοικειωμένοι οι άνθρωποι με συμβολικές δράσεις, διαδηλώσεις, πανό, ποιήματα και συμβολικά τραγούδια, στο τέλος κάτι μένει σαν μαγιά…την επόμενη φορά αυτό το βήμα θα έχει κερδηθεί και θα είναι η ώρα για το επόμενο.
Στη σελίδα του το Κίνημα Πολιτών “Σώστε τις παραλίες της Νάξου” αναφέρει για τη χθεσινή μέρα:
“Χθες η ομαδική μας προσπάθεια φάνηκε με πρόσωπα, φωνές, συναισθήματα, λόγια. Αγκαλιαστήκαμε σφιχτά. Θυμηθήκαμε ποιοι είμαστε μέσα στο χώρο και το χρόνο.
Στη Νάξο που ζούσαμε μόνοι και μόνες ο καθένας με τις σκέψεις και τα λόγια του, ήρθαμε αυτό το καλοκαίρι μαζί αυθόρμητα, δυναμικά, δημοκρατικά, δημιουργικά για να πράξουμε το αυτονόητο. Από το εγώ στο εμείς ο δρόμος είναι μαραθώνιος σκυταλοδρομίας. Από την αγένεια στο σεβασμό του συνανθρώπου, των πλασμάτων, της φύσης, του χώρου, της περίστασης είναι απόσταση απόφασης καθημερινής.
Χθες σταθήκαμε στην έναρξη του αγώνα και μαζί με τους πολίτες της Πάρου, Ρόδου, Αττικής, Χανίων, και τους τελευταίους παραθεριστές της Γαύδου που μας συγκίνησαν όλοι με τρόπο διαφορετικό, είμαστε στην αρχή μιας αλλαγής της κοινωνίας μας. Μιας κοινωνίας πολιτών που αναζητά και βρίσκει λύσεις κι αφήνει πίσω τη γκρίνια, τη μικρότητα, την ανωριμότητα, την ανημποριά.
Αυτή την Τετάρτη στις 7μμ θα συνεχίσουμε τη συζήτηση στο πια γνωστό μας μέρος έξω από τη Μητρόπολη (αν βρεξει, θα βρούμε λύση). Καλούμε σε ανοιχτή συνέλευση.”
Υ.Γ.
Στις 7/09 θα συνεδριάσει για τελευταία φορά, πριν από τις εκλογές, το δημοτικό συμβούλιο. Στα 21 θέματα της ημερήσιας διάταξης ΔΕΝ συμπεριλαμβάνεται το θέμα των παραλιών. Ίσως κάποιοι πιστεύουν πως αν αγνοήσουν κάτι είναι σαν να μην υπάρχει.
Η σεζόν τελειώνει…οι πολίτες επιμένουν….και ο χειμώνας εγκυμονεί γεγονότα….
Αγνώστου…κάπου νοτιοδυτικά της Νάξου…
Πρόστιμο μια ζωή
στην κλεψύδρα και στα εφετεία.
Είναι μια κοροϊδία,
σειρά του δικαστή.…*
*Παράβαση-Αχαρνής, Ο Αριστοφάνης που γύρισε από τα θυμαράκια
Φωτογραφίες: Cyclades Open