Tα τραγούδια και οι σκοποί των Κυκλάδων εμπεριέχονται στις 304 σελίδες του βιβλίου «Μουσικές Καταγραφές IV – Τραγούδια και σκοποί των Κυκλάδων», των μουσικολόγων Λαμπρογιάννη Πεφάνη και Στέφανου Φευγαλά (Μουσικές Εκδόσεις Παπαγρηγορίου – Νάκας). Πρόκειται για τον τέταρτη έκδοση μίας μεγάλης ερευνητικής προσπάθειας πάνω στη μουσική παράδοση, η οποία άρχισε πριν από 10 χρόνια.
Στη συγκεκριμένη έκδοση περιλαμβάνονται 143 τραγούδια και οργανικοί σκοποί σε μουσική σημειογραφία από τα νησιά των Κυκλάδων και συγκεκριμένα από την Άνδρο, την Τήνο, τη Σύρο, τη Μύκονο, την Πάρο, την Νάξο, τη Δονούσα, τη Σχοινούσα, την Αμοργό, τη Σαντορίνη, την Μήλο, την Κίμωλο, τη Σίφνο και τη Σέριφο, την Κύθνο και την Κέα.
Όπως σημειώνει ο Δημήτρης Μαντζούρης στο βιβλίο “η επιλογή των Κυκλάδων για τον πρώτο τόμο της νέας αυτής σειράς είναι ιδιαίτερα επιτυχημένη, αφενός γιατί σπανίζουν οι μουσικές καταγραφές του μουσικού ρεπερτορίου τους και αφετέρου γιατί είναι εν πολλοίς άγνωστο το ειδικό ρεπερτόριο και τα υφολογικά χαρακτηριστικά των περισσότερων νησιών, καθώς η εμπορική δισκογραφία του δεύτερου μισού του 20ού αιώνα, με σημείο εκκίνησης την παράδοση της Νάξου, μονοπώλησε σε συντριπτικό βαθμό την παρουσία των Κυκλάδων στα μουσικά δρώμενα έξω από τα νησιά, αλλά συχνά και μέσα σε αυτά”.
Οι καταγραφές αφορούν συγκεκριμένες ηχογραφήσεις 90 διαφορετικών τραγουδιστών και οργανοπαιχτών από 16 νησιά. Τα όργανα που καταγράφηκαν είναι: βιολί, τσαμπούνα, σαντούρι και κάιντα.
Η έκδοση είναι δίγλωσση (ελληνικά, αγγλικά), περιλαμβάνει επεξηγηματικό σημείωμα και πηγές, ενώ αποτελεί την αρχή ενός νέου κύκλου μουσικών καταγραφών που περιλαμβάνει κυρίως τραγούδια, με στόχο την ανάδειξη του μουσικού τους περιεχομένου.
Σημειώνεται ότι οι τρεις προηγούμενοι τόμοι αξιοποιούνται ήδη ως πανεπιστημιακά συγγράμματα σε Τμήματα Μουσικών Σπουδών Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, σε Μουσικά Σχολεία και Ωδεία, αλλά και ως ύλη στο πανελλαδικώς εξεταζόμενο μάθημα «Μουσική Εκτέλεση και Ερμηνεία».
Ο Δημήτρης Μαντζούρης σημειώνει μεταξύ άλλων στον πρόλογο του βιβλίου:
[…] Η επιλογή των Κυκλάδων για τον πρώτο τόμο της νέας αυτής σειράς είναι ιδιαίτερα επιτυχημένη, αφενός γιατί σπανίζουν οι μουσικές καταγραφές του μουσικού ρεπερτορίου τους και αφετέρου γιατί είναι εν πολλοίς άγνωστο το ειδικό ρεπερτόριο και τα υφολογικά χαρακτηριστικά των περισσότερων νησιών, καθώς η εμπορική δισκογραφία του δεύτερου μισού του 20ού αιώνα, με σημείο εκκίνησης την παράδοση της Νάξου, μονοπώλησε σε συντριπτικό βαθμό την παρουσία των Κυκλάδων στα μουσικά δρώμενα έξω από τα νησιά, αλλά συχνά και μέσα σε αυτά.
[…] Η μουσική καταγραφή κάθε κομματιού αντιστοιχεί σε συγκεκριμένη ηχογράφηση και αποτυπώνει αναλυτικά μελωδικές και υφολογικές λεπτομέρειες. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό ότι οι ηχογραφήσεις επιλέχθηκαν προσεκτικά από τους συγγραφείς της έκδοσης, ώστε να αποτυπώνουν το ύφος και τη μουσική αισθητική του κάθε νησιού, ξεφεύγοντας από τυποποιημένες φόρμες που μπορεί να κυριαρχούν στο σημερινό μουσικό περιβάλλον που αφορά τις Κυκλάδες.
[…] Η έκδοση έχω την πεποίθηση ότι θα αποτελέσει στιβαρό βοήθημα για μουσικούς και οργανοπαίκτες, το οποίο θα τους ξεναγήσει στα διαφορετικά μουσικά χρώματα των Κυκλάδων. Με δεδομένη, μάλιστα, την πρόσφατη αναγνώριση των σπουδών παραδοσιακών οργάνων, μέσα από το πλούσιο αυτό υλικό μπορεί να αντληθεί πολύτιμη διδακτέα ύλη, που θα συστήσει τόσο στους καθηγητές όσο και στους μαθητές παραδοσιακών οργάνων το μουσικό ύφος και τις ιδιαίτερες παικτικές τεχνικές των διαφορετικών νησιών.
Κεντρική διάθεση: Μουσικές Εκδόσεις Παπαγρηγορίου – Νάκας, Πανεπιστημίου 39, Αθήνα, 210 32.21.786
Περισσότερες πληροφορίες για την παρούσα έκδοση-αλλά και τις προηγούμενες εκδόσεις -μπορείτε να βρείτε στον σύνδεσμο https://mousikeskatagrafes.blogspot.com/
Με πληροφορίες από Κοινή Γνώμη και Μουσικές Καταγραφές