Wa habibi/Μάνα μου, μάνα/Χρύσανθος/1975

Ειρήνη Προμπονά

απο Cyclades Open

Μπαίνοντας στη Μ. Εβδομάδα κυριαρχεί ο θρήνος και οι υπέροχοι ύμνοι των ημερών του Πάσχα. Ένας τέτοιος ύμνος είναι και το Wa Habibi που ψάλλεται την Μ. Παρασκευή από του Μαρωνίτες χριστιανούς του Λιβάνου. Οι περισσότεροι τον γνωρίσαμε με την αγγελική φωνή της Fairouz, της Λιβανέζας τραγουδίστριας μέσα από τον δίσκο “Good Friday Eastern Sacred Songs”(1962) με τους αραβόφωνους ύμνους της Μ. Παρασκευής και την ιδιαίτερη μυσταγωγία τους.

Το Wa Habibi που μεταφράζεται ως «Αγαπημένε μου» είναι ένα μοιρολόι της μάνας για τον θάνατο του εσταυρωμένου Ιησού.

Τον συγκεκριμένο ύμνο διασκεύασε στιχουργικά ο Νίκος Γκάτσος γνωρίζοντάς το στο ελληνικό κοινό με τον τίτλο «Μάνα μου, μάνα», με την μουσική προσαρμογή του Χριστόδουλου Χάλαρη και την  ιδιαίτερη ερμηνεία του σπουδαίου ερμηνευτή της παραδοσιακής Ποντιακής μουσικής Χρύσανθου Θεοδωρίδη στον δίσκο «Δροσουλίτες – Θρύλοι Και Θρήνοι Του Νίκου Γκάτσου», που κυκλοφόρησε από την Columbia το 1975.

Μάνα μου μάνα

στο δρόμο μου σπείρανε

πέτρα κι αψιθιά.

Μάνα μου μάνα

τα νιάτα μου γείρανε

κάτω απ’ τα σπαθιά.

Ουρανέ μου

στείλε μου νερό

να ποτίσω την έρημο

να φυτρώσει

λουλούδι δροσερό

στο κορμί μου τ’ αέρινο

μάνα μου μάνα

την άνοιξη φέρε μου

πάνω στο σταυρό.

Μάνα μου μάνα

ηλιόλουστη μέρα μου

πότε θα σε βρω.

Ουρανέ μου

διώχ’ τη συννεφιά

να περάσω τα σύνορα

κι ένα βράδυ

πάνω στα βουνά

να χτυπήσω τα σήμαντρα

μάνα μου μάνα

στα χέρια μου σήμερα

καίνε τα καρφιά.

Ουρανέ μου

στείλε μου νερό

να ποτίσω την έρημο

να φυτρώσει

λουλούδι δροσερό

στο κορμί μου τ’ αέρινο

μάνα μου μάνα

τον ήλιο σου φέρε μου

πάνω στο σταυρό.

Οι στίχοι του Νίκου Γκάτσου συγκινούν βαθιά καθώς ο θρήνος του Ιησού και ο ισχυρός συμβολισμός των Παθών και της Σταύρωσης μεταφέρεται αριστοτεχνικά στο πρόσωπο κάθε κατατρεγμένου και βασανισμένου ανθρώπου στη γη που κουβαλά τον δικό του σταυρό του μαρτυρίου, προσδοκώντας την ανάσταση και την δικαίωση.

Επόμενη γνωστή ερμηνεία του ύμνου στα αραβικά είναι αυτή της Χαρούλας Αλεξίου που περιλαμβάνεται στο cd «Η Χάρις Αλεξίου σε απρόβλεπτα τραγούδια» που κυκλοφόρησε το 2005  από τη Minos – EMI.

Έκτοτε ο συγκλονιστικός αυτός ύμνος έχει δεχτεί αρκετές ερμηνείες και στις δυο γλώσσες αραβικά και ελληνικά μαζί από νεότερους καλλιτέχνες.

Στην ταινία μικρού μήκους «Οι επισκέπτες» του Θοδωρή Παπαδουλάκη (2015) οι αδερφές Ελένη και η Σουζάνα Βουγιουκλή ερμηνεύουν το  «Μάνα μου μάνα» που υπάρχει ήδη στην δισκογραφία τους από το 2009 στο άλμπουμ «Ελένη και Σουζάνα Βουγιουκλή». Οι αδερφές Βουγιουκλή το συμπεριλαμβάνουν συχνά στις συναυλίες τους, ενώ χαρακτηριστικό αυτής της εκτέλεσης σε σχέση με τις προηγούμενες είναι η απουσία μουσικών οργάνων.

Τέλος, ιδιαίτερα χαρακτηριστική είναι και η ερμηνεία της Μυρτώς Γιαννοπούλου και της Ντορίτας Χωραφά που ερμηνεύουν το τραγούδι στα αραβικά και στα ελληνικά, μέσα στην Αγγλικανική Εκκλησίας Αθηνών αποδίδοντας τον ύμνο με ιδιαίτερη ευαισθησία, a cappella.

Δείτε επίσης