Η αντίστροφη μέτρηση για τα Χριστούγεννα έχει ξεκινήσει, τα σχολεία έκλεισαν και ο χειμώνας μας χτυπά επισήμως την πόρτα, μεταμφιεσμένος σε Άνοιξη, καθώς σήμερα 22 Δεκεμβρίου 2023 γιορτάζουμε το χειμερινό ηλιοστάσιο και την μεγαλύτερη νύχτα του χρόνου.
Ως κλασσικός χειμερινός τύπος που επιθυμεί βαρυχειμωνιά με τα στοιχειά της Φύσης να λυσσομανάνε, νιώθω ελαφρώς εκτός θέματος με τον φετινό…ανοιξιάτικο χειμώνα, ωστόσο θα κάνω μια προσπάθεια να μπω στο κλίμα. Το απαιτούν οι μέρες άλλωστε…αλλά για να φτάσουμε στο σήμερα, καλύτερα γυρίσουμε πίσω στο καλοκαίρι όπου γίνονται οι σχετικές προετοιμασίες.
Ήδη, λοιπόν, από το καλοκαίρι κάθε σπίτι έχει κάνει τα κουμάντα του! Τα σύκα έχουν μαζευτεί και φουρνιστεί καταλλήλως αποθηκευμένα μέσα σε γυάλινα βάζα. Φρούτα εποχής, όπως βερίκοκα, ροδάκινα, σταφύλι, φράουλες γίνονται γλυκό του κουταλιού ή νοστιμότατες μαρμελάδες, γλυκές κολοκύθες ωριμάζουν στα χωράφια περιμένοντας να γίνουν νοστιμότατες τηγανιές, μόλις κρυώσει ο καιρός, πότε φτάσαμε στον Σεπτέμβρη κι ήρθε ο τρύγος και ο θερισμός, ούτε που το καταλάβαμε!
Κοντά στον τρύγο και το μάζεμα ξύλων για το τζάκι του χειμώνα.
📸Maja Petric
.
Ο μούστος βράζει στα βαρέλια και μεταμορφώνεται σε κρασί και οι στροφιλιές 40 μέρες παραμένουν σε ζύμωση και περιμένουν το καζάνι του ρακιτζού* για να δώσουν ρακή που θα μας συντροφεύει το χειμώνα δίπλα στο τζάκι.
Εδώ θα κάνουμε στάση, μιας και ήρθαμε στο θέμα μας: τη ρακή, το διάφανο απόσταγμα!
Η ρακή, διάφανη και δυνατή, καταναλώνεται όπως είναι, συνοδεία ξερών σύκων και ξηρών καρπών, όπως καρύδια και αμύγδαλα ή “παντρεύεται” με το μέλι και γίνεται ένα ιδιαίτερα εύγευστο, δυνατό ποτό, μαλακτικό και χωνευτικό.
Ωραία, πως μας προέκυψε όμως το ρακόμελο;
Η ιστορία θέλει το ρακόμελο να εμφανίζεται αρχικά στα νησιά του Αιγαίου, στην Αμοργό και στα χωριά της Κρήτης, όπου οι ντόπιοι ζέσταιναν τη ρακή και πρόσθεταν μέλι, δημιουργώντας ένα ιδιαίτερα θερμαντικό, απολαυστικό ποτό. Η πρώτη του χρήση ήταν ως θεραπευτικό για τον βήχα και το κρύωμα. Μια άλλη εκδοχή θέλει το ρακόμελο να κάνει πρώτα την εμφάνισή του τον 12ο αιώνα, στην Πελοπόννησο, επί Φραγκοκρατίας, ενώ κατά μια άλλη εκδοχή Αγιορείτες μοναχοί ήταν οι πρώτοι που το παρασκευάσαν για φαρμακευτικούς σκοπούς, καθώς το ρακόμελο λειτουργούσε ως καταπραϋντικό του ερεθισμένου ή πονεμένου λαιμού.
Το εξαιρετικό αυτό ηδύποτο το τιμούμε ιδιαιτέρως τον χειμώνα στο νησί. Φανταστείτε τον εαυτό σας σ’ ένα ορεινό χωριό της Νάξου, με τον κρύο βοριά να σας διαπερνά και σεις να μπαίνετε σ’ ένα καφενείο. Το αχνιστό ρακόμελο θα σας συνεφέρει με το που θα πάρετε το ζεστό ποτήρι στα χέρια σας και θα μυρίσετε το άρωμά του.
Καλά, όλα αυτά, αλλά πως το φτιάχνουμε;
Ε, δε φτάσατε ως εδώ διαβάζοντας για να σας αφήσω χωρίς συνταγή!
Αρκετοί προσθέτουν κατά την παρασκευή του γλυκάνισο, κανέλλα, μοσχοκάρφια (γαρύφαλλο) ή κάρδαμο. Εξακολουθώ πάντως να θεωρώ πως το ρακόμελο είναι καλύτερο όταν δεν “πολυλογεί” με την προσθήκη μπαχαρικών. Η συνταγή επομένως που θα δώσουμε εδώ είναι απλή. Μέλι και ρακή, άντε και ένα ξυλάκι κανέλλας για να μην είμαι ξινή, χρονιάρες μέρες!
📸Maks Iamchuk
.
Τι θα χρειαστείτε:
- 250 ml ρακή (για μεγαλύτερη ποσότητα κάντε υπολογισμό σε σχέση με το μέλι)
- 1 κουταλιά της σούπας μέλι. Οποιοδήποτε μέλι είναι κατάλληλο, ειδικά από ντόπιους παραγωγούς, ωστόσο το πευκόμελο προτιμάται, γιατί δίνει στο ποτό ένα διαυγές κεχριμπαρένιο χρώμα.
- 1 ξυλάκι κανέλλα Κεϋλάνης
Αν, ωστόσο, επιθυμείτε το ρακόμελο σας να έχει μπαχαρικά, μπορείτε να τα βάλετε σ’ ένα πανάκι και να τα δέσετε ή στο ειδικό σουρωτήρι για το τσάι ώστε να μην αφήσουν υπολείμματα μέσα στο υγρό και χρειαστεί να το σουρώσετε.
Εκτέλεση:
- Σε ένα μπρίκι βάζετε τη ρακή και την ζεσταίνετε σε σιγανή φωτιά
- Μόλις η ρακή ζεσταθεί, προσθέτετε το μέλι και ανακατεύετε με ξύλινο κουτάλι, μέχρι να διαλυθεί το μέλι για περίπου 3-4 λεπτά, λίγο πριν τον βρασμό.
Αν έχετε προσθέσει κανέλλα ή μπαχαρικά, τα αφαιρείτε και σερβίρετε προσεκτικά σε χοντρό γυάλινο ποτήρι ή σφηνοπότηρο. Καταναλώνετε ζεστό.
Στην υγειά σας!
.
Και κάτι ακόμα:
Οι παρέες όταν ανταμώνουν φτιάχνουν ιστορία. Όπου κι αν βρεθείτε φέτος για να γιορτάσετε, όποτε κι αν βρεθείτε, θυμηθείτε πως αλκοόλ και οδήγηση δεν πάνε μαζί! Ποτέ μην οδηγείτε υπό την επήρεια αλκοόλ. Ας μένει πάντα κάποιος-α ή κάποιοι απ’ την παρέα χωρίς να έχει πιεί, ώστε να οδηγήσει μετά και έτσι να φτάσετε με ασφάλεια στον προορισμό σας!
Καλά Χριστούγεννα και ας είναι ευτυχισμένος ο νέος χρόνος που θα ‘ρθει!
*Ρακιτζό, είναι η διαδικασία που γίνεται, για να βγάλουμε την ρακή, από τη στροφυλιά…..Στροφυλιά, λέμε, αυτό που μένει, όταν πατήσουμε τα σταφύλια και αφαιρέσουμε το μούστο….τα πατημένα σταφύλια, δηλαδή (πηγή: Γ. Α. Κρητικός για το ρακιτζό στο χωριό του την Κωμιακή της Νάξου)