Στέλιος Κρασανάκης: Η αποξένωση του ανθρώπου από τη φύση σημαίνει αποξένωση από τον εαυτό του. Ζει μια ζωή που με ζωή δε μοιάζει

Ειρήνη Προμπονά

απο Cyclades Open

Φέτος, για 4η χρονιά,  το υπουργείο Πολιτισμού σε σύμπραξη με την ΕΛΣ παρουσιάζει το πρόγραμμα «Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός» με 70 παραγωγές μέσα στον Ιούλιο και τον Αύγουστο σε ισάριθμους αρχαιολογικούς χώρους, μνημεία και μουσεία της χώρας μας.

Η μουσική παράσταση Ποιητικά να κατοικεί ο άνθρωπος, σε σύνθεση και ερμηνεία των Μιχάλη και Παντελή Καλογεράκη, έρχεται στον Πύργο Μπαζαίου στη Νάξο για δύο μοναδικές παραστάσεις την Παρασκευή 11 και το Σάββατο 12 Αυγούστου 2023, στις 21.30. 

Η παράσταση βασίζεται στην ποίηση και στον αναστοχασμό των ποιητών από διαφορετικές γενιές και τόπους και πραγματοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος 2023 του θεσμού «Όλη η Ελλάδα ένας πολιτισμός» του Υπουργείου Πολιτισμού με κεντρικό θεματικό άξονα την κλιματική αλλαγή.

Μουσικές, τραγούδια, λόγος και εικόνες δημιουργούν έναν ιστό από διαχρονικές ιστορίες για την ποικιλομορφία της φύσης και την επίδρασή της στον ψυχισμό και την εξέλιξη του ανθρώπου. Αφού κυριάρχησε στη γη, έπειτα στα ζώα και τέλος στον ίδιο τον συνάνθρωπο, έρχεται τώρα αντιμέτωπος με τις συνέπειες των πράξεών του, που απειλούν την κλιματική ισορροπία. Η διαχείριση της κλιματικής κρίσης από τον άνθρωπο αποτελεί το σύγχρονο ισχυρό διακύβευμα.

Η χρονική συγκυρία των παραστάσεων βρίσκει την Νάξο μέσα στην κορύφωση της τουριστικής σεζόν με χιλιάδες επισκέπτες να κατακλύζουν το όμορφο νησί μας. Βρίσκει όμως και τους πολίτες να κινητοποιούνται προκριμένου να διασωθούν οι υπέροχες παραλίες του νησιού που συμβαίνει να ανήκουν στο δίκτυο Natura 2000. Η εμπορευματοποίηση και άλωση των παραλιών, η κακοποίηση του τοπίου και του περιβάλλοντος του νησιού είναι μια σκληρή πραγματικότητα.

Γιατί η ποίηση είναι καθημερινά παρούσα στη ζωή μας και μεις μοιάζει σαν να προσπαθούμε να την εξαλείψουμε γιατί ίσως δεν την κατανοούμε ούτε την ίδια, ούτε την επίδρασή της ή επειδή συνηθίσαμε να τη βλέπουμε στα απλά και καθημερινά όπως για παράδειγμα στο περιβάλλον του νησιού μας.

Στέλιος Κρασανάκης

Η μουσική παράσταση Ποιητικά να κατοικεί ο άνθρωπος στον πύργο Μπαζαίου ήταν μια καλή αφορμή για να συνομιλήσουμε με τον καλλιτεχνικό διευθυντή του φεστιβάλ Στέλιο Κρασανάκη ώστε να μάθουμε περισσότερα.

Έχουμε τη χαρά μέσα σ’ αυτούς τους χώρους να βρίσκεται ένα εξαιρετικά καλοδιατηρημένο μνημείο, ένας χώρος πολιτισμού ο πύργος Μπαζαίου και σεις είστε ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ…πόσο σημαντικό είναι αυτό για τη Νάξο;

Η θεματική του προγράμματος «Όλη η Ελλάδα ένας πολιτισμός» σχετίζεται με την κλιματική αλλαγή και την προστασία του περιβάλλοντος, το ισχυρό νομίζω διακύβευμα της εποχής μας, που βιώνουμε καθημερινά και στη Νάξο με τρόπο δραματικό.

Η ανάθεση της παράστασης στο Φεστιβάλ Νάξου αναδεικνύει για άλλη μια φορά την αναγνώριση που έχει το Φεστιβάλ στον χώρο της τέχνης αλλά και στη συνείδηση του κόσμου. Η ένταξη δε του Πύργου Μπαζαίου στα μνημεία που επιλέγει το Υπουργείο Πολιτισμού, μας προσφέρει την ικανοποίηση ότι κάτι καλό έχουμε κάνει στη διάρκεια των 23 χρόνων που τον «κατοικούμε» ποιητικά, ένα παράδειγμα πιστεύω και για τα υπόλοιπα μνημεία της Νάξου.

Συνελόντι ειπείν η μεγαλύτερη ικανοποίηση και ανταμοιβή για μας είναι ότι μέσω του Φεστιβάλ Νάξου, το νησί μας κατέλαβε μια θέση στον σύγχρονο πολιτιστικό χάρτη.

Ο πολιτισμός έχει υποτιμηθεί  στην Ελλάδα; Έχει αλλάξει ο τρόπος που αντιλαμβανόμαστε τα στοιχεία του, κρίνεται με βάσει το πόσο εμπορικό είναι το περιεχόμενο; Κι αν ναι, πόσο δύσκολο είναι να επιμένει κάποιος στην ποιοτική ουσία του πολιτισμού μέσα από τις πολιτιστικές εκδηλώσεις που διοργανώνει και παρουσιάζει;

Ο πολιτισμός χρησιμοποιείται συχνά ως βιτρίνα από κάποιους προκειμένου να ωφεληθούν από την υπεραξία του, ιδιαίτερα από τους πολιτικούς. Προτείνω πριν ψηφίσουμε κάποιους να τους ρωτάμε τι προτίθενται να πράξουν για τον πολιτισμό. Εμείς στο Φεστιβάλ, με λιγοστά μέσα, έχουμε καταφέρει όλα αυτά τα χρόνια να παρουσιάζουμε αυστηρά επιλεγμένες παραστάσεις, από όλο το φάσμα των παραστατικών τεχνών που ανταποκρίνονται στο αισθητικό και κοινωνικό προφίλ του Φεστιβάλ.

-Ο τίτλος της διήμερης παράστασης στον Πύργο Μπαζαίου στο πλαίσιο «Ολη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός» είναι «Ποιητικά να κατοικεί ο άνθρωπος»…ακούγεται σαν προτροπή. Κατοικούμε ποιητικά οι άνθρωποι σήμερα στον τόπο μας;  Μπορούμε να αντιληφθούμε την ποίηση που μας χαρίζει η ομορφιά γύρω μας καθημερινά;

Όχι, δεν κατοικούμε ποιητικά τη μητέρα γη, όπως δεν κατοικούμε ποιητικά το σώμα μας. Οι άνθρωποι έχουμε περιπέσει στην ύβρη της αυτοκαταστροφής, καταστρέφοντας την ομορφιά, όπως γίνεται με τις παραλίες της Νάξου. Η ποίηση και η ποιητικότητα έχουν εξοβελιστεί από τη ζωή μας. Ύβρις και απώλεια του μέτρου.

-κ. Κρασανάκη, στο σημείωμα για τον Τύπο για την διήμερη παράσταση αναφέρετε πως «το έργο τέχνης έχει τη δύναμη να αφυπνίσει το πνεύμα που ενυπάρχει στη φύση». Δεν θέλω ν’ ακουστώ απαισιόδοξη, αλλά καθημερινά παρακολουθώ την ισοπέδωσή της και μαζί -κατά συνέπεια-την δική μας συντριβή. Μπορεί να αφυπνίσει η Τέχνη; Μπορεί να στρατευτεί σ’ αυτό το σκοπό ώστε ν’ αλλάξουμε νοοτροπία;

Ναι, η τέχνη μπορεί να αφυπνίσει όχι μόνο τη φύση αλλά και την ψυχή μας. Είναι θεραπευτική και επανορθωτική. Η αποξένωση του ανθρώπου από τη φύση σημαίνει αποξένωση από τον εαυτό του, σηματοδοτεί την προσωπική του αποτυχία, τον καθημερινό του θάνατο. Ζει μια ζωή που με ζωή δε μοιάζει. Η τέχνη, σε συνδυασμό με τη φύση, προσφέρει μια προοπτική ζωοποιό, καρποφόρα και παρηγορητική.


Ο Στέλιος Κρασανάκης σπούδασε Ιατρική στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και ειδικεύτηκε στην ψυχιατρική. 

Παράλληλα εκπαιδεύτηκε στο  θέατρο στην επιθεώρηση Δραματικής Τέχνης με τη Ρούλα Πατεράκη. Αργότερα ακολούθησε σπουδές Δραματοθεραπείας στο English Institute of Dramatherapy και στο NYU.

Υπήρξε διευθυντής στο πρόγραμμα απεξάρτησης «ΘΗΣΕΑΣ» για 24 χρόνια μέχρι το 2016.

Καλλιτεχνικός διευθυντής και συνιδρυτής του Φεστιβάλ Νάξου (2001).

Μέλος του ΔΣ της Ελληνικής Ψυχιατρικής Εταιρείας (ΕΨΕ) και Πρόεδρος του κλάδου «Τέχνη και Ψυχιατρική».

Ιδρυτής του Ινστιτούτου Δραματοθεραπείας ΑΙΩΝ που παρέχει εκπαίδευση, έρευνα και θεραπεία (1994). 

Ιδρυτικό μέλος και πρόεδρος του 1ου ΔΣ (1989) της Ένωσης Δραματοθεραπευτών και Παιγνιοθεραπευτών Ελλάδας (ΕΔΠΕ).

Ιδρυτικό μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου (2013) του European Federation of Dramatherapy(EFD) και της World Alliance of Dramatherapy (Wadth-2017). Mέλος της Εταιρείας Ελλήνων Σκηνοθετών. 

Διδάσκων στο τμήμα θεάτρου του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου από το 2015. Έχει επίσης διδάξει  στα μεταπτυχιακά προγράμματα του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου και του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου.

Έχει συμμετάσχει με  εισηγήσεις και εργαστήρια σε περισσότερα από 100 συνέδρια και έχει τιμηθεί με το διεθνές βραβείο EATI “Participant of the year” (2001).

Έχει σκηνοθετήσει 23 θεατρικές παραστάσεις με έργα Δ. Δημητριάδη, S. Beckett, C. Churchill, Θ. Γρηγοριάδη, Ι. Καμπανέλλη, G. Büchner,  C. Claudel,  Γ.Χειμωνά, Tom Stoppard, LeonidAndreyev κ.α. 

Άρθρα του έχουν δημοσιευτεί σε πολλά επιστημονικά περιοδικά και βιβλία στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Έχει επιμεληθεί την έκδοση αρκετών βιβλίων που αφορούν τη Δραματοθεραπεία στη χώρα μας στις εκδόσεις «Ελληνικά Γράμματα» και «Παρισιάνου».

Εργάζεται ως ψυχίατρος, δραματοθεραπευτής, πανεπιστημιακός διδάσκων και σκηνοθέτης.

Δείτε επίσης