Το τέλος της Μεγάλης Ιδέας, του Σωτήρη Ριζά

Ο Βενιζέλος, ο αντιβενιζελισμός και η Μικρά Ασία | Νέα έκδοση 1922-2022 - Εκατό χρόνια

απο Cyclades Open

Σκοπός αυτού του βιβλίου είναι να εξετάσει τη διαμόρφωση της ελληνικής πολιτικής για τη Μικρά Ασία από το 1914, όταν το θέμα ανέκυψε εξαιτίας των διώξεων κατά του ελληνικού στοιχείου από το νεοτουρκικό καθεστώς, έως τη στρατιωτική ήττα του 1922 και την εκρίζωση του Ελληνισμού μετά τη μακραίωνη παρουσία του στις ακτές της Ιωνίας.

Η πιο κατάλληλη οπτική για τη διακρίβωση της ελληνικής πολιτικής είναι η εξέτασή της υπό το πρίσμα του Εθνικού Διχασμού, του σχίσματος που προέκυψε ως συνέπεια του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου. Η Μικρά Ασία ήταν ένα από τα βασικά στοιχεία της διαμάχης γύρω από τη σκοπιμότητα της συμμετοχής της Ελλάδας στον πόλεμο αυτό, και επ’ αυτής αναδείχθηκε μια θεμελιώδης διαφορά προσεγγίσεων μεταξύ του Βενιζέλου και του αντιβενιζελισμού. Ο Βενιζέλος ανέδειξε την Ιωνία ως άξονα της επιδίωξης της Μεγάλης Ιδέας, ενώ ο αντιβενιζελισμός υπήρξε επιφυλακτικός, σταθμίζοντας το μέγεθος της στρατιωτικής εμπλοκής, αλλά και τα δημογραφικά και γεωμορφολογικά δεδομένα της Μικράς Ασίας. Το 1920 ο αντιβενιζελισμός, παρά τις επιφυλάξεις του, ανέλαβε να συνεχίσει την πολιτική του Βενιζέλου. Πάντοτε όμως ήταν φανερή η τάση της ελληνικής πολιτικής ηγεσίας να διαμορφώνει τη στάση της βασιζόμενη περισσότερο στην εικαζόμενη ισχύ των Μεγάλων Δυνάμεων, ιδίως της Βρετανίας, και λιγότερο στις πραγματικές δυνατότητες της χώρας. Αυτό ήταν το καίριο σημείο, και όχι η επάνοδος του Κωνσταντίνου, που οδήγησε στην ήττα των Ελλήνων στη Μικρά Ασία.

Ο Σωτήρης Ριζάς γεννήθηκε στην Αθήνα το 1964. Είναι διευθυντής ερευνών στο Κέντρο Έρευνας της Ιστορίας του Νεώτερου Ελληνισμού της Ακαδημίας Αθηνών. Ήταν Stanley Seeger Visιting Fellow in Research στο Πρόγραμμα Ελληνικών Σπουδών του Πρίνστον. Έχει διδάξει στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης και στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο.
Έχει γράψει μεταξύ άλλων τα βιβλία: Η προεδρία της Δημοκρατίας στην ελληνική πολιτική, 1924-1935 και 1974-1985 (1992), Το μακεδονικό ζήτημα. Εξωτερική επέμβαση και ελληνική πολιτική (1996), Ένωση – Διχοτόμηση – Ανεξαρτησία. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Βρετανία στην αναζήτηση λύσης για το Κυπριακό, 1963-1967 (2000), Η Ελλάδα, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρώπη, 1961-1964. Πολιτικές και οικονομικές όψεις του προβλήματος ασφαλείας στο μεταίχμιο Ψυχρού Πολέμου και Ύφεσης (2001), Οι Ηνωμένες Πολιτείες, η δικτατορία των συνταγματαρχών και το κυπριακό ζήτημα, 1967-1974 (2002), Από την κρίση στην ύφεση. Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης και η πολιτική της προσέγγισης Ελλάδας-Τουρκίας (2003), Οι ελληνοτουρκικές σχέσεις και το Αιγαίο, 1973-1976 (2006), Τα Βαλκάνια και η Ελλάδα σε μετάβαση. Από τον Ψυχρό Πόλεμο στην Ύφεση, 1960-1974 (2006), Η ελληνική πολιτική μετά τον εμφύλιο πόλεμο. Κοινοβουλευτισμός και δικτατορία (2008), Απ’ την Απελευθέρωση στον Εμφύλιο (2011), Το Αμερικανικό Γραφείο Στρατηγικών Υπηρεσιών στην κατεχόμενη Ελλάδα 1943-1944 (2012) και The Rise of the Left in Southern Europe: Anglo-American Responses (2012).

Δείτε επίσης